Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 3

Noch van den selven .ii.

Een Willem van Aken doet ons verstaen⁷⁷
Dat dese Heinric in sijn vortgaen
Hadde dat beste toevaren
Dat coninc hadde in .c. iaren.
Alle die heren, seit hi gerede,⁺
Waren desen Heinric mede
Wie oec datten mocht ansien
Hi gelovede wel van dien,

77 Willem van Aken wordt in geen andere gelijktijdige bron vermeld.

+ (5)

[p. 5]

85

Dat hi werden soude goet man,

 

So goede manieren haddi an,⁺

 

Datsi elken mochten behagen.

 

Als hem yemen wilde vragen

 

Daer gaf hi toe wel sinen sin,

90

Dan antwerdi daerop meer no min

 

So gestadelic ende so sochte⁺

 

Dat elken diet horde daer an dochte,

 

Dat hi wettelike ende wale

 

Antword[e] op elc mans tale.

95

Ende oec die worde die hi sprac

 

Meindi int herte sonder lac.⁺⁹⁶

 

Dese Willem doet oec verstaen

 

Dat coninc in langen was ontfaen

 

Als[e] eerlike noch alse blidelike

100

Van alle den genen die horen ten rike.

 

tAken oec in alder stede⁺

 

En quam in .c. iaren mede

 

Nie coninc, daer si af mere

 

Hoepten dat hem gescien sal ere.

105

Alle die here[n] van allen landen

 

Quamen t Aken sijns vanden:⁺¹⁰⁶

 

Hertogen, biscopen ende graven,

 

Papen, abde met crommen staven,

 

Clerken, portere van allen stede

110

⁺ Quamen tAken binnen gerede,

 

Daer men desen coninc soude cronen.⁺

 

In langen sach man so scone

+ (10)

+ (15)

+ (20)

96 sonder lac = in volkomen oprechtheid

+ (25)

+ (30)

106 vanden = hun opwachting maken (Cf. Verdam, M.W., VIII, 1237).

+ bl. 60 e.

+ (35)

[p. 6]

 

Feeste, no so bliden dach.

 

Alse daer elc minsce sien mach,

115

Des conincs swager, die hertoge Jan,¹¹⁵

 

Was daer een vermogen man⁺

 

Ende oec ene goede helpe daer toe.

 

Gecroent wordensi bede alsoe,

 

Coninc ende oec coninginne

120

Met vrouden ende met bliden sinne.

 

Een Jan van Lusselenborch geboren⁺¹²¹

 

Brinct ons nu hier voren

 

Dat dese Heynrijc na die dinc

 

Dat hi worden was coninc,

125

En(de) seide noch en dede gerede

 

Hine waender recht an hebben mede.⁺

 

Ende daer hi onrecht had, Godweet,

 

Dat liet hi varen herde gereet,

 

Ende wat hi geloefde na sine machte

130

Dedi den raet dat hi volbrachte.

 

Dit was sijn doen ende sijn sede⁺

 

Daer hi altoes in leefde mede.

115 Jan II, hertog van Brabant (1294-1312), zoon van Jan I en Margaretha van Vlaanderen; zie b. III, vs. 2891-1892

+ (40)

+ (45)

121 Jan van Lusselenborch = Jan van Lichtenberg, waarschijnlijk dezelfde als Johannes Picardi de Lucidomonte, die vóór 1307 lector in het klooster der predikheeren te Keulen was, in 1307 te Parijs studeerde en van 1308 tot 1310 als provinciaal van Teutonië fungeerde. Hij begeleidde Hendrik VII op zijn tocht naar Italië. Zie A. Landgraf, Johannes Picardi de Lichtenberg O. Praed. und seine Quaestiones disputatae (Zeitschrift für katholische Theologie, deel 46 [1922], blz. 510-555). - In fransche teksten wordt hij soms Jean de Clermont genoemd (nl. in de rekeningen van het keizerlijk Hof in Italië in 1312. Mon. Germ. Hist. Leges IV: Constitutiones et acta publica imperatorum et regum, 4^e deel, pars II, blz. 1168 en 1171).

+ (50)

+ (55)

85 werden hs.: w'de' 85 goet man hs.: goetman: Lelong leest groet man 90 antwerdi hs.: antw'di; daerop hs.: d'op 94 Antworde hs.: Antword (emend. Verdam, M.W., IX, 1235) 96 herte hs.: h'te 99 Alse hs.: Als 105 heren hs.: here (emend. Verdam, M.W., VIII, 1237) 112 In langen sach man so scone hs.: In langen man so scone sach, door den kopiist verbeterd.

115 Des conincs swager hs.: des. co'. swager 125 En hs.: Ende 128 herde hs.: h'de.