Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 1

⁺ Van Mamets pelgrinen ende van Caliphus haer paus manieren. vi.

Mamet besoeet menich daer
Van so verre, dat hi vor waer
Een half jaer onder wegen es
Eer hi weder, sijt seker des,
Met gemake thuus can comen.⁺
Van selken lande heeftmen vernomen²⁹²
Payne comen, die .xij. dachvarde²⁹³
Voren met kemele gelike parde,
Daer si nie water in vernamen;
Sonder alse die kemele quamen⁺
Ende sere verdorst waren, godweet,
So namense haren voet gereet
Daer si water wisten onder,²⁹⁹
Ende sloegen daer die eerde besonder
Metten voete; ende daer naer⁺
Graven die sarrasijn aldaer,
Ende vinden water saen daer neven,
Dat si haren kemelen geven.

+ [Vinc. B. xxxii, c. 54, vervolg.]

+ (5)

292 vlgg. Vinc.: Qui per desertum ituri magnum et invium. sabulosum et inaquosum. onerant camelos victualibus per .xii. dies sufficientibus.

293 Payne, d.i. pa-yne, heidenen.

+ (10)

299 Vinc.: aquam naturaliter sentientes.

+ (15)

[p. 24]

305

Dits een wonder te seegen hier

 

Hoe dit geweten mach dit dier?⁺

 

Ende alse daer vele pelgrime sijn

 

⁺ Int jaer op enen gesetten termijn,

 

So gaet Caliphus ten tempel mede,³⁰⁹

310

Haer paus, metten volke gerede,

 

Ende ane beet Mamet in deser maniere:⁺

 

Metten houede niget hi sciere³¹²

 

Driewerf, al biddende sere,

 

Ende danct Mamet al siere ere;

315

Ende alse sijn beden dan es gedaen,

 

Eer hi uter kerken mach gaen⁺

 

So hout hi etentijt daer,

 

Met groten lichte harde claer,

 

So dat verre die claerheit sal gaen,

320

Ende dit es Mamet te eren gedaen.

 

Ende alse die etentijt es leden,⁺

 

So settmen Caliphus daer ter steden

 

Ene diere crone opt hoeft daer,

 

Ende gaet tsinen palayse daer naer;³²⁴

325

Dits sine maniere van siere ere.³²⁵

 

Moradijn, die dese grote here⁺

+ (20)

+ bl. 2 c.

309 Vinc.: Porro caliphus equitans cum gente sua...ingreditur templum.

+ (25)

312 vlgg. Vinc.: inclinacione capitis adorans orat machometum.

+ (30)

+ (35)

324 die is acc. masc.

325 Niet bij Vinc.

+ (40)

[p. 25]

 

Bevolen had den soudaen,

 

Alsic u hier vore dede verstaen,

 

Dese Moradijn had Halapien al,^329-334

330

Met datter toe horde, groet ende smal;

 

Ende daer horden oec toe wel besondert⁺

 

Onder stede ende castele .cc.

 

Mer die dorpe dier horen an

 

En konde gerekenen geen man:

335

So menich esser daer geseten,^335-342

 

Dat wi die waerheit niene weten⁺

 

Daer om latict aldus bliven,

 

Ende sal u vord van Saphadijn scriven,

 

Die Saladijns kijnder alle versloech,

340

Sonder desen daer ic nu af gewoech.

 

Ende desen haddi verslegen met,⁺

 

En hadden Caliphus niet belet.

329-334 Vinc.: Predictus itaque noradinus possidet halapiam cum pertinentiis .cc. civitatum et castrorum numerumque villarum infinitum. - Halapia = Halab = Haleb = Alep, in 't Noorden van Syrië.

+ (45)

335-342 niet bij Vinc.

+ (50)

+ (55)

317 etentijt hs.: enen tijt De emendatie is gerechtvaardigd door vs. 321 en door Vinc.: splendide quidem epulatur. Waarschijnlijk omdat het vers: So hout hi enen tijt daer zoogoed als onbegrijpelijk is, werd hout met rooden inkt naderhand verbeterd in hoeft. C.J.M. van Gelder-van de Water wil dan ook die lezing aannemen (zie Tijdschr. voor Nederl. Taal- en Letterk. 12, 154 vlg.), aangezien hoven = epulari een gewoon woord is, en omdat h.i. in het hs. niet hout, maar hont staat. Maar ook etentijt houden is een gewone uitdrukking, en er staat in het hs. wel degelijk hout. 318 harde claer in het hs. voluit. 319 claer- van claerheit in het hs. voluit. 321 etentijt hs.: eten tijt 322 settmen hs.: seitmen Vinc.: ad palatium coronatus revertitur. De verbetering is reeds aangewezen door C.J.M. van Gelder-van de Water in het Tijdschr. voor Nederl. Taal- en Letterk. 12, 155. 324 naer in het hs. voluit.

333 Mer in het hs. voluit.