Alexis en Iwan, of de overwintering op Spitsbergen

Nº 48. – De zeekoe.

De zeekoe is een groot, log dier. Zij leeft veelal in het water, aan de kusten der ijszee, en geneert zich met visch. Haar vleesch, dat zeer traanachtig is, wordt door den Groenlander gegeten. Zij wordt vooral door de zeelieden gedood om derzelver twee lange slagtanden, die hooger geschat worden dan het ivoor. – Haar vet levert traan.

De drie vrienden verlieten hunne woning bij de lichte maan, en konden slechts langzaam over de sneeuw vorderen; maar de plankjes beletteden, dat zij er te diep inzakten, en hunne dikke kleederen bedekten hen zoo wel, dat zij de koude konden verdragen.

[p. 74]

Zonder iets bijzonders te ontmoeten, kwamen zij gelukkig bij de golf. Zij zagen echter met verdriet, dat het hout diep onder de sneeuw bedolven lag, en daar zij geene hulpmiddelen bij zich hadden, om het van onder de sneeuw weg te halen, dachten zij eene vergeefsche reis gedaan te hebben.

Eensklaps hoorden zij achter eenen ijsheuvel een geweldig gebrul en heesch geschreeuw. Zij maakten zich daarop spoedig tot het gevecht gereed, en begaven zich behoedzaam naar die plaats. Toen zij nader kwamen zagen zij twee beeren, die eene zeekoe hadden aangevallen, welke zich, hoewel dezelve buiten het water was, met hare lange slagtanden, dapper verdedigde. De beide beeren deden hunne aanvallen met zoo veel woede, dat zij hunne drie vijanden, die hen naderden, niet bespeurden. De zeelieden hadden alzoo den tijd hunne pieken in den grond te steken, om met hunne geweren goed te kunnen mikken.

De stuurman en Iwan gaven op hetzelfde oogenblik vuur. De beeren vielen neder, maar rigtten zich spoedig weder op, en vielen op nieuw de zeekoe aan. Toen trok Alexis los, en schoot eenen der beeren door den kop, die welhaast dood ter neder viel. In dien tusschentijd laadden de stuurman en Iwan de geweren, en schoten daarop den tweeden beer ook dood. Vervolgens moest het de zeekoe ontgelden; zij schoten twee kogels op haar af, die zoo wel troffen, dat zij oogenblikkelijk stierf.

Zulk eenen rijken buit hadden zij niet durven hopen.

De zeekoe vooral was hun zeer aangenaam, niet om haar traanachtig vleesch, dat bijna niet om te eten is, maar vooral om haar vet, dat hun voor de lamp zeer noodzakelijk was.

De zeekoe wordt bijna zoo groot als eene volwassene koe, maar zij heeft eene geheel andere gedaante. Aan de beide zijden van haren dikken, ronden kop heeft zij twee groote slagtanden, in de gedaante van eene gebogene hooivork, welke 2 à 3 palmen lang, en buitengemeen wit en sterk zijn. Daarvan bedient zij zich als verdedigingsmiddel; ook slaat zij die in het ijs, om zich er mede voorwaarts te trekken. Deze tanden worden tot hetzelfde einde als het ivoor gebruikt, en daarom zeer

[p. 75]

hoog geschat. De zeekoe heeft ook eenige overeenkomst met het paard, ten opzigte van haar geluid, daar zij een soortgelijk gehinnik voortbrengt, en daarom wordt zij ook wel zeepaard genoemd. Haar dik en sterk vel was den zeelieden tot onderscheiden einden nuttig, maar het vleesch diende slechts tot aas, om de vossen te lokken.

Het smelten van het vet, het zouten en droogen van het vleesch dezer gedoode dieren verschaften den armen bannelingen weder verscheidene dagen arbeid, in welken tijd zij ook de vossen bespiedden, en er nu en dan van doodden, als deze zich aan de aldaar gelegde ingewanden, of aan het vleesch van de zeekoe wilden vergasten. Zoo doende kregen de drie vrienden gedurig versch gebraad, waardoor zij te dien opzigte voor gebrek behoed werden.