| |
Vander griecken eylanden.
OMtrent griecken zijn veel eylanden diemen heet Calistres, Caltoos, Orgite, Tresbrie, Mirta, Flaxon, Melo, Capate, ende Lempne. Ende daer zijn menigerhande talen ende menich lant die al onderdanich zijn den keyser van Constantinople. Dats te weten die van Tritoplen die van Comayn, ende veel ander volcx, ende tlant van Trachien, ende van Macedonien daer Alexander coninc af was. Jn dit lant was Aristoteles gheboren, in een stadt diemen hiet Stragia, daer leyt Aristoteles begrauen, ende op zijn graf staet een outaer daermen alle iaer grote feeste doet, recht oft hi een groot heylich waer, ende op dit outaer houden die grote heeren raet te gader, ende dan dunct hem dat midts die gods cracht die besten raet hem te voren coemt. Jn dit lant van Macedonien leyt eenen berch diemen heet Olimp, ende desen berch scheyt Macedonien ende Trachien, ende is so hooghe dat hi climmet bouen de wolcken, ende daer zijn ooc veel hooghe bergen ende daer is een berch diemen heet Atos, die is so hooghe dat zijn schadu .xxvi. milen verre schijnt, ende bouen opten top vanden berge daer ist so puer ende suyuer lucht, ende daer op so en coemt gheen wint noch gheenen regen, noch gheen vogel noch beeste en soude daer bouen moghen leuen om dat die lucht daer te drooghe is. Ende men seyt in dit lant, die Philosophen die wel eer waren gheclommen op desen berch hielden in haer hant een spongie van water om te hebben versche lucht alst si en hadden anders haren adem niet connen | |
| |
[verhalen, ende soud]en hebben versmacht [om die grote dr]oocheyt vander lucht, ende [op desen ber]ch bouen int ghestubbe vander [aerden]/ so screuen si letteren met haren vingheren, ende ten eynde vanden iare als si daer weder op clommen so vonden si die letteren noch also schoon als sise ghescreuen hadden, int iaer te voren sonder yet ghebroken oft ontmaect, waer bi men mach mercken dat desen berch gaet in die pure lucht
Te constantinople is des keysers pallays herde schoon gheordineert, ende daer bi staet een schoon plaetse om te spelen alder hande dinghen, daer al om zijn schoone stellinghen, deen hoogher dan dander in een manier van trappen oft graden, so dat een yeghelijc wel mach sien sonder die een den anderen te letten, ende onder dese stellinghen zijn des keysers stallen al ouerwelft tot sinen paerden behoef, ende al dese pilaernen van dese stellingen zijn van marberen. Een keyser die wel eer was dede begrauen een lichaem zijns maechs binnen der kercken van sinte Sophien, ende alsmen tgraf maken soude so vantmen een ander lichaem binnen der aerden, ende opt lichaem liggende een grote plate van finen goude daer in was ghescreuen in hebreeusche, in griecx ende in latine, Jesus Christus sal werden gheboren vander maget Maria, in welcken ic ghelooue, ende daer stont ooc ghescreuen dat die plate van goude ende tlichaem dat daer begrauen was na den datum dat daer in stont was wel twee iaer voor gods gheboorte, ende noch is die plate in die kercke, ende men seyde dattet was Hermes die wise. Ende al ist dat die griecken kersten zijn noch zijn si verwandelt van onsen ghelooue, want si segghen dat die heylige gheest niet en coemt van den sone, mer alleen van den vader, noch si en zijn niet ghehoorsaem der kercken van Romen noch den paeus die recht vicarius gods is, want god gaf hem die volle macht te binden ende te ontbinden, ende daer om met recht souden si hem onderdanich zijn. Ende si segghen dat haer patriarc also veel machten heeft als die paeus. Ende daer om die paeus Jan die .xxij. screef hem letteren dat die kersten eens souden zijn ende onderdanich eenen paeus die een recht vicarius gods is ende hier op seynden si hem een antwoort in deser manieren. Wi geloouen wel vast dat v moghentheyt groot si op dijn ondersaten Ende v grote hoouaerdicheyt en moghen wi niet dragen, ende v grote ghiericheyt en moghen wi niet versaden, die here si met v want hi is met ons, ende gheen ander antwoorde en had die paus van hem.
Jtem si maken dat sacrament van gheheuen broode, want Christus maecte dat van gheheuen broot. Jtem het auont mael opten witten donderdach maken si haer broot gheheuen, in ghedenckenis des auontmaels Christi, ende si drooghent in die sonne ende houdent al dat iaer ouer ende gheuent den siecken in manieren van gods lichaem, ende si en olien den siecken niet, ende si seggen datter gheen vagheuier en is, ende die sielen en hebben gheen pine noch blischap dan na dat wterste oordeel seggen si, ende si segghen dat simpel oncuysheyt gheen dootsonde en is, maer natuerlijc werc, ende die mannen ende wiuen en sullen mer eens huwelijc doen, ende die meer huwen dan eens die kinderen die si winnen segghen si dat bastaerden zijn ende in sonden ghewonnen ende haer papen zijn al ghehout, ende si segghen dat simonie gheen dootsonde en is, want si vercoopen die prebenden vander kercken alsomen ooc elders doet, dat grote sonde ende schande is, want huyden opten dach is simonie een gecroont coninc in die heylige kercke, god betert alst hem tijt dunct, also lange als die heylighe kercke so wagget ende manc gaet, so en mach die werelt in gheenen goeden staet zijn Ende si segghen datmen in die vasten gheen misse en soude doen, noch tsaterdaechs, noch tsondaechs. Si en vasten den saterdach | |
| |
niet, gheen tijt vanden iare al waert vigilie van kersauont, oft paesschen. Si en laten die latijnsche papen op haer outaeren gheen misse doen, ende hadden si daerop misse ghedaen, si souden den outaer weder wasschen met wiwater, si segghen ooc datmen mer een misse doen en sal op een outaer des daechs. Si segghen dat onse heere Jesus niet op aertrijc en adt, al had hi hem oft hi ghegheten hadde. Ende dat wi dootsonde doen dat wi onse baerden scheren, want den baert is een teeken des man, ende gods gaue, ende dat wise scheeren om die werelt te behaghen, ende dat wi sonde doen dat wi beesten eten die verboden waren int oude testament, als vercken ende beesten die niet en eerkauwen. Ende seggen ooc dat wi vleysch souden eten in die weke voor groot vastelauont, ende des woonsdaechs in alle die weken vanden iare.
Jtem die keyser van Constantinople maect selue den patriarch, ende die aertsbisschoppen, ende hi gheeft den prelaten die prouen, ende hi neemtse weder als hi quade saken vint, so dat hi heer is in alle zijn lant vander gheestelicheyt ende vander wereltlicheyt.
UAn Constantinopelen so gaetmen totter stadt van Juke, op datmen wil gaen doort lant van Turckien ende dan reystmen ouer de hauen van Chieuetout, ende men siet altoos recht voor hem, thgebercht van Chieuetout dat anderhalf mijl is vander stadt van Juke, die ghene die te water gaet dat heet sint ioris arm, oft ter zee waert daer leyt sinte Niclaes ende daer ligghen veel wonderlike steden, ende so gaet men totten lande van Cylo. Jn dit lant wast mastic om cleyn boomkens als gomme wten kriecke boomen, ende daer nae so gaetmen door dat eylant van Patmos, daer sinte Jan euangelist dat boec Apocalipsis screef. Ende weet dat sinte Jan euangelist out was .xxxij. iaer doen Christus sterf, ende na Cristus doot so leefde hi .lxvij iaer, ende int hondertste iaer so sterf hi.
Uan Patmos so gaetmen te Epheson dat is een schoon stadt, ende is bider zee, ende daer sterf sint Jan, ende was achter een outaer begrauen in een seer schoon kercke, want die kerstenen plaghen dese stadt te hebben, ende in zijn graf vintmen hemels broot, want zijn lichaem wort gheuoert in dat aertsche paradijs, maer die turcken houwen nv die stadt, ende dese kercke, ende ooc dat meeste deel van al Asien wort gheheeten Turckien. Ende weet dat sinte Jan selue zijn graf maecte in sinen leuenden liue ende ghinc daer in ligghen al leuende. Ende daer om segghen sommighen luyden da[t] hi niet en starf, mer dat hi hem rust,ende da[t] hi in dat aertsche paradijs is, ende daer bl[i]uen sal totten wtersten ordeels dach toe. Ende sekerlijc daer sietmen al te groten [won]der diet sien wil, want die aerde van sin[en] graue sietmen menichweruen roeren ende beuen, recht of daer een mensche in waer diese roerde, waer af een yegelijc die da[t] siet hem seer verwondert alst reden is.
Daer na gaetmen door Epheson doo[r] menich eylant ter zee totter stadt van Pateram, daer sinte Nicolaes bisschop [be]grauen leyt, ende daer nae totter stadt v[an] Mairca, daer sinte Niclaes bider graci[en] gods bisschop ghecoren wert. Ontrent die stadt wast seer goeden ende stercken wij[n] gheheeten wijn van Mayrca. Ende daer n[a] so coemtmen totten eylande van Creyt[e] die welcke die keyser ghegheuen h[adde] Jon Amays. Daer nae so coemtm[en tot]ten eylande van Cohos, ende totte[n eylan]de van Ango, van welcken eylan[de Ypo]cras heer was ende prince. Ende [men seyt] dat Ypocras dochter noch in d[it lant is] ende dat si verwandelt is in een g[hedaente] ende figuere van eenen groten drake, ende [is] wel .C. vademen lanc, mer ic en hebbe [dat] niet ghesien, ende het volc vanden eyla[nde] heetense vrou vanden eylande, ende si le[yt by] een out casteel, ende men sietse twee [of drie- ] | |
| |
[w]erf tsiaers, ende si en doet neymant quaet die haer niet quaet en doet ende wert aldus verwandelt vander figueren der ioncfrouwen in des draecx figuere, ouermits een goddinne die heet Dyana, ende men seyt dat si noch verwandelt sal worden in haer eerste schoonheyt alsmen vinden sal eenen ridder so coen diese sal cussen voor haren mont, maer daer na en salse niet langhe leuen. Ten is niet lange gheleden dat een ridder van Rodes die vroom was, seyde dat hi den drake soude gaen cussen, ende hy sadt op eenen goeden hinxt ende reet totten casteel, ende doen hi daer bi quam begonde den draec dat hooft op te lichten. Ende doe dat peert den draec aensach so veruaerlijc, so vloocht wech, ende ontdroech den ridder [te]ghen sinen danc op eenen hoogen berch [ende va]nden berghe vloocht in die zee van [ver]uaernise, also wert die ridder verloren
Jtem noch een ander ioncman en wist van desen draeck niet, quam wt eenen schepe [e]nde ghinck door dit eylant neuen desen ca[st]eel ende ghinc so verre dat hi vant een ca[m]er, ende daer sach hi een ioncfrou in, die [h]aer kemmede ende sach in een spieghel, ende [hi] sach daer veel schats ontrent, waer bi hi [pe]ysde dattet een sondersse waer, die daer woonde om die ghesellen te ontfaen, ende daer om beyde hi tot dat hem die ioncfrouwe sach, ende doe si hem sach, keerde si haer tot hem, ende vraechde wat hi woude? Hi ant[woo]rde dat hi woude zijn haer lief, ende doe [vraech]de si hem oft hi ridder waer, hi seyde [neen ic.] Doe sprac si, so en moechdy mijn [lief niet z]ijn, maer gaet tot v ghesellen ende [doet v rid]der maken, ende morgen sal ic hier [wt gaen ende] gaen teghen v, ende dan so coemt [mi cussen] aen minen mont ende weest niet [veruaert,] want ic en sal v gheen quaet doen [ende al i]st dat ic leelijc sien sal, dat is bi too[uerie, w]ant ic ben waerlijc also ghi mi nv [siet, ende] yst dat ghi mi dan cusset so suldy [hebben] al minen schat, ende sult mijn man [zijn, ende h]eer van desen eylande, ende daer op ghinc hi van haer tot zijn ghesellen in dat schip ende dede hem ridder maken, daer na quam hi des anderen daech weder voor die ioncfrouwe om haer te cussen, ende als hise sach comen wten hole in so verueerliker figueren, had hi so groote veruaernisse dat hi vlooch te schepe waert achter rugghe ende si volchde hem na, ende als si sach dat hi niet weder keeren en wilde tot haer so began si vreeslijc te roepen, als een die seer bedruct is, ende die ridder sterf terstont Maer een ridder die so coen is dat hise cust die en sal niet steruen, maer die ioncfrouwe sal comen in haer rechte forme, ende hi sal heere zijn van dat eylant.
Daer na so gaetmen totten eylande van Rodes dat die Hospitalieren houden ende regeren Dit eylant namen si voortijts den keyser, het plach te heeten Colles ende noch heetent veel heeren also, ende sinte Pauwels scrijft in zijn epistel totten luyden van desen eylande ad collocenses. Dit eylant is op seuen milen na Constantinople passerende ouer die zee. Ende van desen eylande van Rodes plachmen wel eer te Cyperen te gaen daer stercken wijn wast die eerst root is, maer als hi een iaer out is so wert hi wit, ende hoe hi ouder wert, hoe hi witter wert ende bet riekende. Ende die van Rodes te Cyperen trect die reyst doo[r] den Konkel oft te Gof, van Sathaliel, dat welc in voorleden tiden een seer schoon lantschap was, maer het is versoncken, ende het is daer seer vreeselijc te reysen. Ende dit lantschap versanc om die sotheyt van eenen ionghen man, die minnede een schoon ioncfrouwe die welcke haestelijc sterf, ende men groefse onder eenen sarc van een marbersteen, ende om dese grote minne die dese ionghe man tot haer droech, ghinc hi des nachts tot haren graue ende dedet op, ende lach bi haer ende bekende dat doode lichaem, ende daer na schiet hi van daer, ende alst quam ten eynde van ix. maenden, quam een stemme tot hem ende seyde. Gaet totten graue van desen | |
| |
wiue ende doet op ende besiet wat ghi aen haer ghewonnen hebt met dinen lichaem, ende doet ghi dat niet v sal arch gheschien, hi ghinc ende dede tgraf op wten welcken een seer vreeselijc en onghefigureert hooft spranc dat seer anxtelijc te sien was, ende dat hooft besach dlant op deen side hooch ende neder, ende daer na versanc tlant met allen ten afgronde, ende van Rodes te Cyperen zijn wel .CCCCC. milen, men soude wel in Ciperen ghegaen hebben te voet door Rodes hadt niet versoncken ende laten Rodes ligghen op die side, Ciperen is een seer schoon eylant ende groot, int welc zijn vermaerde steden, daer is een aertsbisschop in die stadt van Nychosien, ende drie ander bisschoppen int lant, ende Famegothe is een die vermaerste hauen die in die werelt is, want daer comen, kersten, heyden, ende griecken, ende volc van allen landen, in Ciperen is een berch vanden heylighen cruyce, daer swerte monicken bi woonen, daer Dismas den goeden schakers cruys was ende is als ic voren gheseyt hebbe. Jn Cypren is een manier dat die heeren ende knechten al ter aerden eten, want si doen graften maken inder aerden al om ende om die salen so diep dat men daer totten knien toe in staet ende doense wel plaueyen, ende als si eten sullen so springhen si daer in ende gaen sitten, ende daer na so spreytmen tafellaken ter ander side opt paueysel, want dat is die sede vanden lande van ouer zee, ende dat doen si om der coutheyt wil te sitten, ende dat lant is veel heeter dant hier is, ende op groote feestdaghen ende om der vreemder luyden wil so doen si setten tafelen ende bancken ghelijc datmen hier doet, mer si hadden liever ter aerden te sitten. Van Cypren so gaet men totter zee van Jherusalem ende oock tot ander steden die de heydenen houden. Ende men vaert wel op eenen dach ende nacht die goeden wint heeft totter hauen van Thir die nv is gheheeten Sur. Ende is int gaen van Surien, daer plagen te zijn veel schoone steden, mer die heydenen hebben den meesten deel ghedestrueert ende si hoeden die hauen herde naerstelijc om die vreese vanden kersten, ende om dat tribuyt dat si daer hebben. Ende men soude wel te recht varen tot deser hauen sonder in Egypten te gaen, mer men gaet gaerne door Egipten om te lande te rusten oft om wat te hebben om bi te leuen. Op die oeuer vintmen menighen robijn,ende veel ander ghesteenten, ende daer staet die fonteyne daer die scriftuere af spreect. Fons hortorum et puteus aquarum uiuentium. Dat is te segghen fonteyn der houen, ende put der leuender wateren. Jn dese stadt van Thir seyde dat wijf tot onsen heer. Salich is tlichaem die v droech, ende die borsten die ghi ghesoghen hebt. Daer vergaf god dat wijf van Chananeen haer sonden.
|
|