Van die beroerlicke tijden in die Nederlanden en voornamelick in Ghendt 1566-1568

[p. 92]

Cap. XIX.

Hoe vanden duuck Dalve de frontieren wel doen bezetten waren, te weten in drij quartieren, als jeghen de Duijtschen, Inghelschen, ende Franchoijsen, ende hoe de heere van Rues vast crijschvolc upnam; van een Inghelsch ambassaet te Ghendt ghecommen; hoe meester Willem Rutsemeels zone te Bruessel levende verbrant was; ende van een zotte weduwe te Ghendt.

Van dese voornoumde nederlaghe wisten de Spaengiaerts te Ghendt wel, al eert die vander stadt vernamen, maer zij en maecten gheen mare daer af, want haddet tharen voordeele gheweest, zouden wel groote feeste daer af ghemaect hebben, zoo zij dander reijse ghedaen hadden. Niet min haerlier welvaert es de onse; want indien de ghuesen de overhandt creghen, men zoude terstont wel ghewaer werden, welck een onverdraghelicke schade dattet in dees landen causeren zoude: daerom eijst wel ghroote redene, dat men de vijanden metter macht wedersta ende crancke daert moghelic es. Waeromme vanden duuck Dalve, wel ende wijselic doende, preparacie ghemaect was, omme wederstant te doene; want Burburch, Grevelinghe, Duijnkeercke ende vele ander frontiersteden, zoowel an den Duijtschen als an den Franschen ende Inghelschen cant, hadde hij al doen bezetten met crijschvolcke. Ende de heere van Rues met noch twee capiteijnen hadden upghenomen elck x veendelen knechten te peerde ende te voete, in bewaernesse vanden lande, dat maect xxx veendelen, die meest upghescreven waren in dlandt van Namen, Artoijs, Heneghauwe ende Ludick, al walsche tonghen.

[p. 93]

Up dees tijt of eenen dach te voren, den xxiij^en der maent, zondach wesende, was te Ghendt een Inghelsch ambassaet met drij of vier jonghers, ende hadden zeer dicke ghauden ketenen an den hals. Desen reet int nieu casteel, hoewel dat vele meenden, dat men hem niet inne en zoude ghelaten hebben; maer ter contrarien zach men gheschien ende hem groote reverentie bewijsen.

De mare quam ooc te Ghendt, hoe dat den zone van meester Willem Rutsemeelis, welcx vader te Ghendt, up Sente Pharahilden plaetse, ghehanghen was, te Bruessele levende verbrant was, om dat hij hem ghevanteert hadde een ghuesch predicant te zijne, verbreedende die valsche leeringhe van Jan Calvijn, ende was noch een jonck fraeij ghezelle, audt ontrent xxiiij jaren, daer veel meer lichtvoericheijt dan wijsheijt van zinne was, ende niet ghequalifiert om predicken, dwelc hem ooc niet gheoorlooft en was. Dese justicie gheschiede up den xxij^en meij zaterdach wesende.

Ontrent dees tijt ghebuerde een slechte zake van dhuijsvrauwe van Lieven Van den Wijnckele, brausterrighe in de Lelije up tZant. Dese gheraecte ter sprake te commen an eenen vremden man, die zij claechde dat zij qualic bij ghelde was, ende moeste nochtans zeker dijnghen, haer neeringhe anghaende, coopen, waer up (hij haer vertroostende) sprack, dat hij haer gheerne een ghoede somme leenen zoude, maer moeste eerst tAndtweerpen reijsen. Desen wederomme commende, claechde haer, dat hij tAndtweerpen zijn ghelt al uutghegheven hadde, haer biddende of zij hem niet en zoude willen ter handt doen, om zeker zijne nootzaken, een redelicke somme van pennijnghen: dat welcke, bij zijnen schoonen vertooghen, de weduwe ghedaen heeft, wel tot xl ponden grooten, ende heeft haer zoonkin met hem ghezonden, dat hijt met hem int Walsch landt leeden zoude,

[p. 94]

om aldaer walsch te leeren ende met eenen fijnen man besteet te werden. Dees zotte weduwe, den vremden man te vaste gheloovende, heeft hem haren zone ende haer ghelt betraut, ende eijst beede quijte gheworden; want zij en conde niet vernemen, waer haer ghelt ende zone bevaren; was want gheen van beeden en keerde wederomme.