Spiegel historiael. Tweede partie (fragmenten) [alleen brontekst]

[p. 27]

[Fragment 3]

⁺Die selve Clement sinte Jacob sande,
Die bisscop was van den lande
Van Jherusalem, was ghesent,
Die deser ghelike begint ende ent:
‘Symoen Peter, die fundament
Van der kerken is bekent,
Als hi sijn sterven vore kende,
Riep hi sijn jongers hem ghehende,
Ende nam nu Clement mitter hant
Ende seide daer dese woerde thant:
‘Ghebroder ende geselle mijn,
Ic ordinere di paus te sijn
Na mine doet dese Clement,
Want hi lange heeft bekent

+ |ra|

[p. 28]

15

Al mijn doen ende mijn lere.

 

Ic kennen oec vrome in onsen Here,

 

Die liede lerende gherne in minnen,

 

Suver, sober, ghedochtich van sinne.’

 

Als ic Clement dit hebbe verstaen,

20

Viel ic te sinen voeten saen,

 

Ende heb hem dies verlaet ghebeden,

 

Ende hi antwerde mi ter steden:

 

‘Hier omme sone bidt mi niet,

 

Want mi trecht dat ghebiet,

25

Dat ic dit van di begere,

 

Om dattu niet en wils oec te mere,

 

Want dese eer begheert die niet,

 

Diese begheert ende dier om spiet.

 

Dochts mi bat een ander weert,

30

Inne hadder di niet toe begheert.

 

Mer ic raede dattu wils merken

 

Laetstu in vresen den last der kerken,

 

Du moghes te meer ontsien die sonde,

 

Laetstu tvolc al gaen te gronde,

35

Ende du hem ghehelpen moghes,

 

Om allene dattu verhoghes

 

Sonder den last seker wesen.

 

Al du coems bi moede te desen,

 

Soe moetstu also leven dan,

40

Dat men di niet begripen can,

 

Ende dit ewelike leven

 

Van di werpen ende begheven.’

 

Voert leerde hi hem des bisscops daet,

 

Dat mi te segghene niet angaet,

45

Ende des papen ende des dyaken,

 

Dat ic u niet can cont ghemaken.

 

Als hi der kerken goede statuten

 

⁺‘Hier mede lade, ic weet van mi,

 

Dat ic veel meer hier mede

50

Ontfa dan eghene salichede;

 

Mer wes seker dat, doechstu pine,

 

Om al tvolc salich te sine,

 

Die coemt van al an salichede.

 

Voert soe doe mi dese bede,

55

Als mijn leven is gheeindt,

 

Bescrijft al gader ende seindt

 

Jacob, den broeder ons Heren,

 

Soe du heves ghehoert mijn ler[en],

 

Ende hoe dat ic mijn leven ende.’

60

Hier om, here, ic di zende

 

Dese epistele, daer in bescreven

 

Een deel is van sinte Peters leven.

 

Noch screef Clement andre vier[e]

 

Epistelen van der maniere

65

Des levens van sinte Peters m[onde].

 

Nu ghenoeghe u teser stonde,

 

Dat ghi van Peter hebt ghehoert

 

Sine doet ende sine woert.

+ |rb|

Van sinte Peternellen.

Twonder mach ic u voert tellen
Van sijnre dochter Peternel[len],
Die al in sinte Peters live
Van onghesonde was sere keyti[ve],
Soe dat teenre tijd aldus
Tote sinte Peter sprac Tytus:
‘Meester, du gheves talre stonde
Al ander liede haer ghesonde;
Waer om laetstu Peternellen in [quale]?’
- ‘Om haer nutscap, weet dat w[ale],’
Sprac hi, ‘ende om dat u si cont
Dat si bi mi mach werden gheson[t],
Stant op, diene ons, Peternelle!’
Si stont op ghesont als die sne[lle]
Ende diende hem, ende daer na saen
Hiet hise weder te bedde gaen.
Dus waest als sinte Peter woude,
Ende si werd heilich menichfou[de],
Ende ghenas in corter stonde
Niet allene, mer ghesonde
Gaf si meneghen keytive.
Nu was si scoen boven alle wi[ve],
Ende die mare quam daer ave
Voer Flaccus, enen riken grav[e],

[p. 29]

25

Diese te wive heeft begheert,

 

.........er ver...

 

⁺[Met] uwen jonfrouwen, daer ic te di

 

...tlike mede comen mach.’

 

[Ende] binnen dat hi daer om sach,

30

[Ont]boet si den heyleghen man

 

[Ny]chomedise, diese dan

 

[Hei]lichlike heeft berect,

 

[Op] haer bedde si haer strect,

 

[En]de God hevet die ziele ontfaen.

35

[Doe] was daer een maghet wel ghedaen,

 

[Pe]ternellen ghesellede,

 

[Fe]licula; dese wilde mede

 

[Flacc]us te sinen wive ontfaen,

 

[Maer si] hevet wederstaen.

40

[Doe] hevet hi te haer gheseit,

 

[Da]t si sijn wijf werde ghereit,

 

[Ofte] dat si dafgode aenbede.

 

[En]de teen ende tander mede

 

[He]eft si coenlike ontseit.

45

[Do]e wert si in den kerker geleit

 

[La]nge sonder spise ende daer naer

 

[Wert si ghe]tormenteert zwaer,

 

[Ende] in een proveye versmoert,

 

[Va]n welker steden dat se voert

50

[Di]e heylege Nychomedes brochte,

 

[Ende] groef se alse eerlic als hi mochte.

 

[Flacc]us, die dit hevet verstaen,

 

[De]de Nychomedise vaen

 

[Ende] willen te aenbeden dwinghen,

55

[Ende] als hijs niet en wilde ghehingen,

 

[We]rd hi soe zwaer ghetorment,

 

[Da]t hi Gode hevet die ziele ghesent.

 

[D]en lichaeme werp men dan

 

[In] die Tybre, die een heilich man,

60

[Sij]n jongher Justus, socht ende vant,

 

[Ende] gaf hem sepulture te hant.

+ |va|