De lotgevallen van Huckleberry Finn, Tom Sawyer's makker

Hoofdstuk XIV.
Een prettig leventje. - De harem. - Fransch.

Toen we weer wakker waren geworden, begonnen we eens na te kijken, wat die schurken zoo al van het wrak gestolen hadden. We vonden laarzen, dekens, kleeren en allerlei andere dingen, ook eenige boeken, een kijker en drie kistjes sigaren. We waren nog nooit van z'n leven zoo rijk geweest. De sigaren waren keurig. We lagen den ganschen namiddag in het bosch te praten, en ook las ik wat uit de boeken en we hadden een prettig leventje. Ik vertelde Jim al wat er in het wrak en op de veerboot gebeurd was; en ik zei, dat men zulk soort van gevallen avonturen noemde; maar hij zei, dat hij volstrekt niet naar meer avonturen verlangde. Toen ik in de kajuit was gegaan en hij terug was gekropen om het vlot te bereiken en dit verdwenen zag, was hij bijna gestorven van schrik, want hij had toen gedacht, dat het met hem in elk geval gedaan was. Werd hij niet gered, dan zou hij verdrinken; en als hij gered werd, zouden ze hem naar huis terugzenden om de uitgeloofde belooning te ontvangen en dan zou juffrouw Watson hem stellig voor het Zuiden verkoopen. Nu, hij had gelijk, volkomen gelijk; voor een neger was hij buitengemeen slim.

Ik las Jim heel wat voor over koningen en hertogen en graven en dergelijken, hoe prachtig zij gekleed gingen, hoeveel deftigheid zij vertoonden, hoe ze elkaar uwe majesteit, uwe genade, uwe excellentie, enz. noemden in plaats van mijnheer; en Jim spalkte zijn oogen van verbazing wijd open. Hij zei:

‘Ik wist niet, dat er zooveel bijzonders aan hen was. Ik heb nooit over die menschen hooren praten, behalve over den ouden koning Sollerman. Hoeveel verdient zoo'n koning wel?’

‘Verdienen?’ zei ik, ‘wel ze krijgen duizend dollars in de maand, als ze dat verlangen; ze kunnen zooveel krijgen als ze maar willen; alles behoort hun toe.’

‘Dat is prettig. En wat voeren ze uit, Huck?’

‘Zij? Wel, ze doen niets! Hoe kun je zoo praten. Ze nemen den heelen dag hun gemak.’

‘Neen, maar - is dat zoo?’

[p. 82]

‘Wel natuurlijk. Ze nemen den ganschen dag hun gemak. Behalve wanneer er oorlog is; dan trekken ze ten strijde. Maar anders luieren ze steeds; of ze gaan op de jacht, of - sst! - hoor je wat?’

We sprongen op en keken rond; doch het was niets dan het slaan van het rad eener stoomboot, die den hoek om kwam zetten; we keerden dus naar onze plaats terug.

‘Ja, zei ik, ‘en op andere tijden, als de zaken erg langzaam gaan, dan kibbelen ze met het parlement: en als de een of ander het niet naar hun zin maakt, hakken ze hem het hoofd af. Maar meestal zijn ze in den harem te vinden.’

‘Waar?’

‘In den harem.’

‘Wat is dat, een harem?’

‘Dat is de plaats waar ze hun vrouwen laten wonen. Heb je nooit van een harem gehoord? Salomo had er een; hij had ongeveer een millioen vrouwen.’

‘Wel ja, dat is waar ook; ik - ik was het vergeten. Een harem is een soort van kosthuis, dunk me. Waarschijnlijk is er soms veel leven in de kinderkamer. En de vrouwen zullen ook wel dikwijls met elkaar kibbelen, en dat maakt het leven nog grooter. Nu zeggen ze nog wel dat Sollerman de verstandigste man is, die er ooit geleefd heeft Dat laat ik me niet wijsmaken. Want kijk eens aan: zou een verstandig man het in zijn hersens krijgen, altijd in zoo'n roezemoes te willen leven? Neen - dat zou hij stellig niet. Een verstandig man zou een stoomketelfabriek opzetten; en als hij dan rust verlangde zou hij de fabriek kunnen sluiten.’

‘Maar hij moet toch stellig de verstandigste man geweest zijn; want de weduwe heeft 't me zelve gezegd.’

‘'t Kan me niets schelen wat de weduwe zegt, hij is in de verste verte geen verstandig man geweest. Hij heeft eenige van de domste steken begaan, waar ik ooit van gehoord heb. Ken je het geval met dat kind, dat hij in tweeën wilde laten hakken?’

‘Ja de weduwe heeft er me alles van verteld.’

‘Welnu dan; was dat niet het dolste denkbeeld dat er ooit is uitgedacht? Kijk nu eens even hier. Die stomp daar - dat is een van de vrouwen; jij bent de andere vrouw; ik ben Sollerman; en dit muntbiljet is het kind. Jelui allebei willen het hebben. Wat doe ik nu? Ga ik rond bij de buren om uit te visschen aan wie van jelui het muntbiljet toebehoort, om het dan te geven aan dengene wien het toekomt, gaaf en goed, zooals iedereen doen zou, die maar een beetje verstand heeft? Neen - ik neem het muntbiljet en scheur het in tweeën en geef de eene helft aan jou en de andere helft aan de andere vrouw. Op die manier wilde Sollerman met het kind handelen. Nu behoef ik je niet te vragen, wat

[p. 83]

je aan zoo'n half muntbiljet hebt - je kunt er geen drommel voor koopen. En wat heb je aan een half kind? Ik zou er geen duit voor geven, zelfs niet voor een millioen halve kinderen.’

‘Maar, Jim, nu sla je toch heel en al de plank mis - je bent wel duizend mijlen uit de koers.’

‘Wat? Ik? Loop heen! Praat er me niet over. Me dunkt dat ik zoo tamelijk begrijp wat ik zie; maar van zulk een handeling valt niets te begrijpen. Het geschil liep niet over een half kind maar over een heel; en als iemand meent, dat 'hij zulk een geschil over een heel kind kan beslechten door ieder een half te geven, dan is hij te dom om alleen te loopen. Praat me niet over Sollerman, Huck, ik ken hem op een haar.’

‘Maar ik verzeker je, dat je 't mis hebt.’

‘Wat, mis! Ik weet, wat ik weet, zou ik denken. Geloof maar vrij, de eigenlijke quaestie zit 'm veel dieper. Stel eens, dat iemand een of twee kinderen heeft; zou hij er dan weinig om geven? Neen, waarachtig niet; hij weet ze op prijs te stellen. Maar neem nu eens iemand, die ongeveer vijf millioen kinderen om zijn huis ziet ravotten, dat maakt een groot verschil. Hij zal even gauw een kind in tweeën hakken als een kat; hij heeft er toch bij de vleet. Een kind of twee meer of minder had voor Sollerman niets te beteekenen, geloof dat maar vrij!’

Ik heb nooit zoo'n neger gezien. Als hij zich eenmaal iets in het hoofd heeft gezet, dan krijg je 't er niet weer uit. Nog nooit heb ik een neger ontmoet, die meer op Salomo gebeten was. Ik begon daarom over andere koningen te praten en liet Salomo maar varen. Ik vertelde van Lodewijk XVI, wien ze in Frankrijk langen tijd geleden het hoofd hadden afgeslagen; en van zijn zoontje, den dauphin, die eigenlijk koning had moeten worden, maar ze sloten hem op in de gevangenis, en sommigen zeggen, dat hij daar gestorven is.

‘Zoo's arme, kleine jongen.’

‘Maar anderen zeggen, dat hij ontsnapt en naar Amerika gevlucht is.’

‘Dat is goed! Maar hij zal 't erg eenzaam hebben - er zijn hier immers geen koningen, niet waar, Huck?’

‘Neen.’

‘Dan kan hij hier ook geen betrekking krijgen. Wat moet hij beginnen?’

‘Ja, dat weet ik niet. Sommigen hunner gaan bij de politie, en anderen leeren de menschen Fransch spreken.’

‘Wat zeg je, Huck, praten dan de Franschen niet precies zooals wij?’

‘Neen, Jim; je zoudt geen woord van hen kunnen verstaan - geen enkel woord.’

[p. 84]

‘Maar, daar begrijp ik nu heelemaal niets van! Hoe komt dat dan?’ ‘Dat weet ik niet, maar 't is zoo. Ik heb een en ander van hun gebrabbel uit een boek geleerd. Stel eens, dat iemand je aansprak met de woorden: Polly-voo franzy - wat zou je dan wel denken?’

‘Ik zou volstrekt niets denken; ik zou hem bij zijn kraag pakken en op zijn gezicht slaan. Dat wil zeggen, als hij geen blanke was. Ik zou het van geen enkelen neger verdragen, dat hij me zoo iets zei.’

‘Bedaar maar, er is niets aan miszeid. Het beteekent niets anders dan: kun je Fransch spreken.’

‘Waarom kon hij dat dan niet zeggen?’

‘Wel, hij zegt 't ook. 't Is alleen maar de Fransche manier om het uit te drukken.’

‘Nu, 't is een erg bespottelijke manier, en ik wil er niets meer van hooren. 't Is allemaal onzin.’

‘Luister eens, Jim; spreekt een kat evenals wij?’

‘Neen, een kat niet.’

‘Maar een koe dan?’

‘Neen, een koe ook niet.’

‘Maakt soms een kat hetzelfde geluid als een koe, of een koe als een kat?

‘Neen, dat doen ze niet.’

't Is natuurlijk dat ze verschillende geluiden maken en er valt niets op te zeggen, niet waar?’

‘Wel neen.’

‘En is het niet eveneens natuurlijk en niet af te keuren, dat katten en koeien andere geluiden maken dan wij?’

‘Dat is volkomen in orde.’

‘Welnu, waarom zouden we het dan niet natuurlijk vinden, dat een Franschman anders spreekt dan wij? Geef me daar eens antwoord op.’

‘Is een kat een mensch, Huck?’

‘Neen.’

‘Welnu, dan is het ook onzin te verwachten, dat een kat zou spreken als een mensch. Is een koe een mensch? - of is een koe een kat?

‘Neen, geen van beiden.’

‘Welnu, dan bestaat er ook geen reden dat de een precies zoo zou spreken als de ander. Is een Franschman een mensch?’

‘Welnu dan! Wat drommel, waarom spreekt hij dan niet als een mensch? Antwoord me daar nu eens op!’

Ik zag in, dat het nutteloos was nog meer woorden te verspillen - je kunt tegenover een neger niets betoogen. Ik zweeg dus maar.