Zedelijke en stichtelijke rijmen

[p. 125]

Eenige aanmerkingen waar men zich van ontrekt als men zegt zich 't schepsel te ontrekken.

En voor eerst in proze.

ZIch 't schepsel te ontrekken, is zich te ontrekken al dat buiten Godt is, namentlijk, op geen schoonheidt, kracht, wijsheit, rijkdom, vermogen, of op eenig mensche te steunen; ook niet te hangen aan eenig vermaak des werelts, welke bestaat in wellust des vleesches, en der oogen, ook in grootsheit des levens, en het genieten van vele veranderingen.

Hier over volgt de uitbreidinge op de wijze van La Reyne du Pre.

1.

GOd alleen te minnen

Is het grootste goet,

Maar om dit te winnen

Eistet dat men doet
Van hem 't gene schepsel hiet,
Anders heeft men geen gebiet,
Om zijn domme zinnen,
In hem t'overwinnen.

2.

't Schepsel heeft veel deelen,

Daer het in bestaat,
Schoonheit achten veelen
In een hoge graat;
Maar die dit te recht in ziet,
Noit en zach hy schoonder niet,
Want zeer vele qualen,
Kunnent van u halen.

3.

Schoon gy had veel krachten,

Dat heeft ook niet in,
Buiten Godt te achten
Geeft het ongewin,

[p. 126]

 

Vele zijn door domme kracht

 

Tot haar eigen quaat gebracht,

 

Maar die Godt betrouwen

 

Vinden haar behouwen.

 

4.

 

Wijsheit is te achten,

 

Maar niet buiten God,

 

Of sy baart verachten,

 

En een schaadlijk lot;

 

Want de wijsheit na den mensch

 

Krijgt hier noit zijn zielen wensch,

 

Is 't wat voor het leven

 

Dat moet haast begeven.

 

5.

 

Rijkdom kan ook schijnen

 

Voor het leven iet,

 

Maar 't kan haast verdwijnen,

 

En dan is 't verdriet:

 

Kiest dan liever vaster goet,

 

Dat het einde kroont met zoet,

 

Dit kunt gy gewinnen

 

In u Godt te minnen.

 

6.

 

't Aldergrootst vermogen

 

Dat is ook een niet,

 

't Schijnt wel wat in d'oogen,

 

Maar het baart verdriet,

 

Mits zoo Godt wil wederstaan,

 

Is het ydel al 't bestaan,

 

Hy regeert het alle

 

Naar zijn welgevalle.

 

7.

 

Steunt gy op een mensche,

 

Gy steunt op een riet,

 

Niet voldoet u wensche,

 

Buiten Godt is 't niet,

 

Hy verandert licht de zin

 

Tot verdriet en ongewin,

 

Of hy neemt het leven

 

Dat licht kan begeven.

[p. 127]

 

PAUZE.

 

8.

 

Buiten andre zaken,

 

Daar de mensch op ziet,

 

Kan hy zich vermaken

 

Dat hem baart verdriet,

 

't Schijnt voor eerst wel iet te zijn,

 

Maar het einde baart hem pijn,

 

Mits het werelts wezen,

 

Eind met schrik en vrezen.

 

9.

 

Wellust baart veel qualen

 

Als het houdt geen maat,

 

Schoon het kon wat halen

 

Na der deugden draat;

 

't Is een niet dat haast verdwijnt,

 

Of 't wat in de hope schijnt,

 

Best dan van de lusten

 

Af te staan tot rusten.

 

10.

 

Schoon de oogen zagen

 

Wat te wenschen is,

 

't Geeft een kort behagen

 

Door verandernis,

 

't Heeft geen duur en 't baart veel strijt,

 

Best dan dat men zich bevrijdt

 

Van die ydelheden

 

Die niet staan op reden.

 

11.

 

Grootsheit mach wat schijnen,

 

Maar het is een niet,

 

't Kan zeer licht verdwijnen

 

Als het Godt gebiet,

 

Hy spreekt maar en 't is gedaan,

 

Dan en kan men niet bestaan;

 

Best dan niet te minnen

 

Tot bedroef de zinnen.

 

13.

 

't Vlees dat kan niet rusten

 

Naar men 't heeft gewent,

[p. 128]

 

't Zoekt al nieuw verlusten

 

Schoon 't de ziele schent;

 

Maar die Godt lieft vint zijn rust,

 

En het geen dat recht verlust,

 

Wilt u naar hem voegen

 

Om u te vernoegen.

 

13.

 

Gaat u oog ook tegen

 

In het geen 't begeert,

 

Want door zulke wegen

 

Wort het quaat geweert,

 

't Is niet al een goede zaak

 

Daar 't in vinden kan vermaak,

 

Wilt dit dan verzetten

 

En op 't minste letten.

 

14.

 

Door gedurig strijden

 

Krijgtmen overwin,

 

Strijt dan tot verblijden,

 

En een goede zin;

 

Wie verwint dat schepsel is,

 

Hangt aan Godt en gaat gewis,

 

Hem alleen te minnen

 

Hangt aan goede zinnen.

 

15.

 

Heer wilt my versterken

 

Tegen alle quaat,

 

't Schepsel laat niet werken

 

In my boven maat;

 

Maar in alles geeft my kracht,

 

En te houden zulken wacht,

 

Dat ik als de vromen

 

Tot u heil mach komen.