|
| |
| |
| |
Aan de fortuin.
Fortuin, wier onbedacht vermogen
De wreedste gruwlen roekloos kroont!
Zien we ons dan dwaaslyk steeds bedrogen
Door d'ydlen luister, dien gy toont?
Tot hoe lang zullen we ons verneêren
De onheilige outers dienstbaar te eeren,
Door 't weiflend menschdom u bereid?
Tot hoe lang zien we uw zinlykheden,
Uitsporig, door ons aangebeden,
En door onze offers u gevleid?
| |
| |
De dwazen, die den voorspoed roemen,
U volgende op d'onvasten voet,
Hoort ge u het loon der helden noemen,
Ontwellende uit hunn' eigen moed.
Zy durven, daar ze u spoorloos loven,
De deugd haar' dierbren naam ontrooven,
En achten de euveldaad dien waard';
Zy pryzen, in hun mymeringen,
Uw hoogst doemwaarde gunstelingen
Als halve goden dezer aard'.
Maar, met wat pracht die helden gloren,
Hoe 't volk hen love in woeste vreugd,
Laat ons der reden uitspraak hooren,
En zoeken we in henzelv' hun deugd.
De dwaasheid volgt alöm hun schreden,
De zwakheid, de onrechtvaardigheden,
De wreedheid en het laf verraad;
Terwyl in 't schandlyk samenparen
Van gruwlen, die ons afschrik baren,
Alléén hun woeste deugd bestaat.
| |
| |
Weet dat de wysheid, in onze oogen,
Den roem der helden roemryk maakt;
Doch dat by haar, door uw vermogen,
Geen wreedheid wáre glori smaakt;
Zy acht geen eer te recht genoten,
Uit ongerechte zege ontsproten;
Men blind haar nooit door ydlen schyn;
Daar slechts, wat lauwren ons beladen,
By haar, de fierste heldendaden
Gelukkige euveldaden zyn.
Hoe! zou ik Silla immer roemen,
Ofschoon hy Rome in kluisters boeij'?
Of Alexander roemryk noemen,
Terwyl ik Attila verfoeij'?
Hoe! 'k achte eene onbetoomde woede,
My geesslend met de scherpste roede,
Myn' eerbied en myn hulde waard'?
En zou ik, slaafsch, myzelven dwingen,
Den lof der beulen weitsch te zingen,
Die slechts een vloek zyn voor al de aard'?
| |
| |
Wat toont me, ô hoogstverwoede helden!
Uw levensschets, op ieder blad?
Verwoeste steden, dorre velden,
En lauwerblaên, met bloed bespat!
Vermeetle wenschen, ydle plannen;
De vorsten, knielend voor tirannen,
En 't zuchtend volk op 't moordschavot!
De moeders, die, van schrik bezweken,
Voor de eer van hare dochters smeken,
By een wellustig oorlogsrot!
Gy, dwazen, die, in 't glorizingen,
Den lof der beulen grootsch vermeld!
Is dan de ramp der stervelingen
De ware grootheid van den held?
Zou, zonder zich in 't bloed te baden,
En zonder roof en gruweldaden,
Hun fiere kruin niet zyn gekroond?
Hoe, beelden van de goôn, op de aarde,
Moet ons hun grootheid en hun waarde
Door donderslagen zyn getoond?
| |
| |
Neen, dat, in 't woên der krygsgevaren,
De deugd en de eer den prys behaal';
Geen held verwerve ooit lauwerblaêren
Door 't woest gezwaai van 't moordend staal.
Waaröm toch hém steeds groot te heeten,
Die al zyn' roem heeft dank te weten
Slechts aan zyn' mededingers val?...
Zyn' vyands woedend onvermogen
Wrocht, in 't onkundig oorelogen,
Alleen 't geluk van Hannibal!
Wie is de held dan, die, roemwaardig,
Zyn glansryke eer zichzelv' verwekt?
't Is hy, die vroom is en rechtvaardig;
't Is hy wiens deugd zyn steunzel strekt:
De vorst, die, Titus voorbeeld achtend,
En 't heil zyns vaderlands betrachtend,
In 's volks geluk zyn glori stelt;
Die, schuw voor vleijende onverlaten,
En teder vader van zyn staten,
Zyn dagen door zyn weldaén telt.
| |
| |
Wat eert ge, ô dwaas! de moedbetooning
Van een barbaarsche heldenschaar'?
Stel Sokrates u voor als koning,
In plaats van Klitus moordenaar.
Gy zult een' deugdzaam' vorst ontdekken,
Die, hulpzaam, u ten steun zal strekken,
Een' broeder en een' toeverlaat;
Maar, hoe zou u 't verschil vervaren,
Zocht gy een' Sokrates te ontwaren
In d'overwinnaar van d'Eufraat!
Wat snoeft ge op uwe gruweldaden,
Gy, helden, rood van drabbig bloed?
Wat snoeft ge op de ydle lauwerbladen,
Die u Bellona plukken doet?
Hy, die, in 't woên geen perk te stellen,
Een' Mark-Antoon' ter neêr kon vellen,
Bekoort ons om zyn' krygsroem niet;
Nooit, nooit zou hy Augustus heeten,
Had hy zyn drift niet doen vergeten
Door 't zegenrykst en zagtst gebied.
| |
| |
Gy, helden, die uw kracht doet eeren!
Doorgronden we uw wreedaartig hart,
Zien we of uw moed, dien wy waardeeren,
Koelzinnig, 't wentlend noodlot tart.
Zo lang 't zyn gunst u wil doen blyken,
Zien we u als fiere goden pryken,
Wier trotsche magt onfnuikbaar schynt;
Maar, naauwlyks is zyn gunst verloopen,
Of 't masker valt en 't hart ligt open,
En, ach! de fiere held verdwynt.
De zwakste deugd zag honderdmalen
Zich grootsch bekroond, in 't bloedig veld;
Hy, die op 't lot kan zegepralen,
Verdient alléén den naam van held.
Hy derv' den bystand hem beschoren,
Zyn moed, zyn roem gaat nooit verloren,
Noch hangt ooit af van 't flikkrend staal;
Niets kan zyn vaste ziel vertsagen,
Noch Varus droeve nederlagen,
Noch held Tiberus zegepraal.
| |
| |
Geen woeste vreugd toont te overdadig
Hare ydle kracht op zyn gemoed;
Zyn zorg betoomt die vreugd gestadig,
Hoe 't gunstig lot hem stygen doet.
Wanneer fortuin zich óm moog' wenden,
Beöesent hy, in zyne elenden,
Zyn deugd, vermeerdrend met den nood:
Het lot moog' trotschaarts diep verneêren,
't Geluk moog' keeren en herkeeren,
De wysheid is het lot te groot.
Dat vry een godheid, uit den hoogen,
Eneas doem' naar 't ryk der doôn;
ô Wysheid! uw beproefd vermogen
Weêrstaat het lot, weêrstaat de goôn.
Door u mogt Rome, diep bezweken,
Haar bloed en hare glori wreken.
Tot vóór Karthagoos trotschen wal;
En, volgende uw verheven lessen,
Schiep zy zich lauwren uit cipressen,
En deed zich eeren door 't heeläl.
|
|
Auteursrechtvrij