Gezamenlijke dichtwerken. Deel 10-12

[p. III]

[Laatste gedichten. Tweede deel]

Aan M^r. A. Bogaers.

Aan het vleijend aanzoek, mij bij herhaling en van meer dan eene zijde gedaan, om aan mijn bundel laatste gedichten nog een tweede deel toe te voegen, hebt ook gij, mijn hooggeachte Vriend! uwe stem niet onthouden, en het is vooral uwe bemoediging en aansporing geweest, die mij gehoor aan dat vereerend verlangen heeft doen geven. De openlijke voorlezing van vele dezer stukjes en de plaatsing van anderen in onze Jaarboekjes verboden mij te ontveinzen, dat ik genoegzamen voorraad tot de uitgave van eene nieuwe verzameling bezat. 't Is nogtans niet dan schoorvoetend en aarzelend geweest, dat ik er toe heb kunnen besluiten. Gij weet welk een uitdrukkelijke voorwaarde ik er aan heb verbonden: 't was dat gij het oog over deze uitgave zoudt laten gaan en mij uwe aanmerkingen niet onthouden noch uwe aanwijzingen ter ver-

[p. IV]

betering ontzeggen zoudt. Gij beloofde mij dat en hebt uwe belofte getrouw vervuld. Ik dank er u openlijk en hartelijk voor.

Ik wil u niet verbergen hoe de vrees mij bij herhaling bekropen heeft, dat ik, die mij veel te jong en te vroeg in den rei onzer dichters heb durven dringen, nu ook, te laat en te oud, mij in hun midden of aan hunne zijde mogt blijven scharen. Het wantrouwen, dat ik meer en meer in mijn beperkte kunstkrachten stel en de weinige zelfvoldoening, die zij mij aanbrengen mogten, hebben mij vooral bij het ter perse leggen van dezen bundel ontmoedigd. Hoe levendig stond het mij voor den geest, dat ik nimmer eene verzameling Gedichten in het licht gegeven heb, of het berouwde mij later. Telkens wenschte ik die uitgave te hebben vertraagd; alleen het betere te hebben medegedeeld, het mindersoortige terug gehouden te hebben; en wie weet, als ik straks, na het eindigen van dezen brief, den Inhoud van dezen bundel inschrijven zal, hoe menig stukje ik dan reeds met spijt zal opteekenen en wenschen het te kunnen vernietigen in plaats van het openbaar te maken!

Maar 't is misschien minder een gebrek aan zelfvertrouwen, dan een overmaat van eerzucht, die mij schroomvallig maakt. Laat ik het u maar bekennen! Niet alleen het besef dat niet het vele goed, maar het goede veel is, ook daarenboven de overtuiging, dat het vele middelmatige het weinige goede benadeelt en onderdrukt, komt bij herhaling in mij op. Met deze en gene

[p. V]

mijner kleinigheden kon ik wel eens ingenomen zijn en ze te dragelijk achten om te spoedig vergeten te worden; doch als ik opmerkte hoe de rijke giften, waarmede sommigen mijner kunstbroederen ons hebben bedacht, onder de beuzelingen, die hunne gulheid er nevens voegde, als begraven geraakten, dan voorspelde ik mij hetzelfde lot en beschuldigde mij, dat ik hun voorbeeld te veel, en te weinig het uwe gevolgd heb, die even karig als keurig zijt in het uitreiken uwer dichterlijke geschenken.

Inderdaad, ik zou bijna geen dichter weten te noemen, van wien ik verlangen zou méér te bezitten, dan hij gegeven heeft; maar hoe velen zou ik er kunnen optellen, die ik spaarzamer zou hebben gewenscht! Somtijds zelfs verstoutte ik mij vondel en bilderdijk van te milde mededeelzaamheid te beschuldigen. - Wat zouden onze boekerijen beknopter en rijker kunnen zijn, als zij niet zoo vele banden moesten bevatten, waarin de kostbaarheden verborgen liggen; en hoe zouden vele onzer dichters in eere en aanzien winnen, als hunne kleinoodiën niet van tusschen kralen en glasscherven moesten opgezocht worden!

En ondanks die overtuiging en de regtstreeksche toepassing er van op mijzelven, zie hier nog alweder een elfden bundel bij het tiental vorigen, dat ik zoo gaarne tot een tweetal zou willen doen inkrimpen! Ik zie met verbazing op dien stapel neêr, en voeg ik er in mijne verbeelding nog een dergelijken bij, die het slordig broddelwerk mijner onervaren jeugd bevat

[p. VI]

en waarvan ik opgekocht en vernietigd heb, wat ik er van magtig heb kunnen worden, dan sla ik de handen in elkaâr bij het aanschouwen van dien ballast, waarbij zich zoo luttel van blijvende waarde bevindt! Zoo heeft de eene stap den anderen na zich gesleept en hoe oud ik ook moge geworden zijn, ik werd nog niet wijzer! Alle de verdediging, die ik tegen mijne zelfbeschuldiging in te brengen weet, is de goedwillige inschikkelijkheid, die men mij heeft willen betoonen; de bemoedigende lof, die men aan mijne pogingen geschonken heeft, en de vleijende aansporing, waaraan nu ook weder deze verzameling hare verschijning heeft te danken.

Ik eindig met de herhaling mijner erkentenis, waarmede ik aangevangen heb. Mogt een enkel dezer stukjes wel genoeg geslaagd zijn om dezen bundel in eenig aandenken te doen blijven, het zou mij vooral verheugen omdat hij u de verzekering van mijne opregte hoogachting en mijne warme vriendschap openlijk overbrengt.

H. Tollens, Cz.

Rijswijk. September, 1853.