De navolging van Christus

Vier-en-twintigste hoofdstuk.
(Over het laatste oordeel en de bestraffing der zonde).

1. In alle dingen moet gij op het einde letten, en hoe gij staan zult voor den gestrengen Rechter, wien niets verborgen blijft; die niet verzoend wordt door geschenken, en die geen verontschuldigingen aanvaarden zal, maar rechtvaardiglijk oordeelen. O, gij beklagenswaardige, dwaze zondaar, die wel het aangezicht eens menschen, als hij boos is, soms vreest, wat zult gij toch antwoorden aan God, Die al uw kwade eigenschappen en zonden kent? Beangstigt gij u niet voor den dag des laatsten oordeels, als niemand door een ander zal kunnen verdedigd worden of zelfs maar verontschuldigd, maar waar ieder zal op moeten komen voor zichzelf?

[p. 73]

Maar thans zou uw moeite nog vrucht kunnen dragen: uw weenen is thans nog aangenaam, en uw zuchten kunnen verhoord worden, uw smart kan nog veel goedmaken en u schoonwasschen nu.

2. Hij leeft als in een groot en heilzaam vagevuur, de mensch, die geduldig is, en, als hij onrecht ondervindt, meer treurt over de kwaadwilligheid van zijn belagers, dan om het onrecht dat hem zelf wordt aangedaan, die graag bidt voor wie hem tegenstreven, en in den grond zijns harten niet boos wordt om hun schuldige daad; die niet nalaat om vergiffenis van anderen te vragen: die eer beklagen zal dan boos worden, die vaak zichzelf met geweld bedwingt, en zich bevlijtigt, zijn vleesch geheel en al onderdanig te maken aan zijn geest.

Het is beter, dat men zich van zonden zuivert en zijn ondeugden uitsnijdt, dan dat men die als-opspaart, met de bedoeling, zich er wel later eens van te zullen ontdoen Want dan bedriegen we ons zelf, omdat wij zoo'n matelooze liefde hebben voor alles wat vleeschelijk is.

3. Wat anders zal dat vuur, dat vagevuur verteren, tenzij uwe zonden? Hoe meer gij U zelf thans ontziet en de inspraak van het vleesch volgt, des te harder zult gij later moeten boeten, en des te grooter wordt de oorzaak waarom gij zult moeten branden. Datgene waar een mensch in gezondigd heeft, met datzelfde zal hij des te zwaarder worden getuchtigd. De zorgeloozen en luien zullen met gloeiende prikkels door en door gedrongen worden, en de vraatzuchtigen zullen gemarteld worden door geweldigen honger en dorst. De weeldrigen en wellustelingen zullen daar worden overgoten met brandende pik en stinkende zwavel en zullen kwaadaardiglijk, als dolle honden, janken van pijn.

4. Iedere ondeugd zal daar haar eigen bestraffing

[p. 74]

vinden. De hoovaardigen zullen daar te schande gemaakt worden, de gierigaards zullen er worden benauwd door verschrikkelijke armoede en gebrek. En één uur van straf zal daar zwaarder zijn om te dragen dan honderd jaren der diepste boetedoening hier op aard. Want dáár is geen rust, geen troost voor de verdoemden: terwijl hier ten minste tijdelijke opschorting is der pijnen, en men den troost zijner vrienden genieten kan. Daarom wees altijd vol zorg en kommer vanwege uwe zonden, dan zult gij op den Dag des oordeels Gerust kunnen wezen met hen die zalig zijn. Want dan zullen de rechtvaardigen kunnen staan met groote vastheid tegenover hen, die hen beengd hebben en, verdrukt. Dan zal Hij rechtspreken over ieder, die vroeger zich deemoedig door de menschen heeft laten berechten. Dan zal de arme en nederige een groot toe ver trouwen voelen, maar de hoogmoedige zal rondom zich van alle kanten iets verschrikkelijks zien.

5. Dan zal blijken, dat wijs in deze wereld geweest is, die dwaas en veracht heeft willen zijn terwille van Christus. Dan zal goedgevonden worden ieder, die de rampspoeden geduldig heeft gedragen, maar de booze onrechtvaardigheid moet zwijgen, daar haar mond wordt dichtgestopt. Dan zullen alle vromen blij zijn, en alle ongeloovigen treuren. Dan zal het gekwelde vleesch méér opspringen in vreugde, dan het lichaam dat in weelde en wellust is gekoesterd. Dan zal de geringe kleeding gaan schitteren, en het fijn bewerkte gewaad zal dof worden en onaanzienlijk. En de armoedige woning zal meer lof krijgen dan 't vergulde paleis. Dan zal het gestadige geduld meer juichen, dan wie alle macht ter wereld heeft gehad. En de onnoozele gehoorzaamheid zal hooger worden verheven dan alle wereldsche vaardigheid en list.

[p. 75]

6. Dan zal het goede en zuivere geweten meer vreugde krijgen dan de wijze geleerdheid. En de verachting der rijkdommen zal meer gewicht in de schaal leggen dan alle schatten der aarde bij elkaar. En door een gebed vol toewijding zult gij meer getroost worden, dan u het lekkerste eten zou kunnen doen. En meer pleizier zult ge er van hebben, dat gij hebt gezwegen, dan indien gij lang gebabbeld hadt. Goede werken zullen daar meer kracht hebben dan een groote hoeveelheid mooie woorden. Daar zal een eng, streng leven en een hevig berouw beter in den smaak vallen dan alle genoegens der wereld. Leer hier op aarde maar een weinig te lijden, dan zult gij in staat zijn om in de andere wereld vrij te komen van veel zwaardere pijnen. Hier moet gij probeer en wat gij later zult kunnen uithouden. Want indien gij hier zoo weinig kunt verdragen, hoe zult gij dan later de eeuwige kwellingen doorstaan? Indien een matig lijden u reeds zoo ongeduldig maakt, wat voor indruk moet het helsche lijden dan wel op u maken? Zie, in waarheid kunt gij niet allebei de vreugden hebben, hier, in de wereld, het pleizier, en later de heerschappij met Christus.

7. Ik vraag u: al hadt gij geleefd tot den huidigen dag, altijd-door, in wellust en aardsche grootheid, wat zou dat alles u gebaat hebben, indien gij nu op dit oogenblik moest sterven? Alles is dus ijdelheid, behalve God lief te hebben en hem altijd te dienen. Want wie God van ganscher harte liefheeft, die vreest noch den dood, noch de straffen, noch het Oordeel, noch de Hel: omdat zijn volkomen liefde hem ongehinderd den toegang geeft tot God. Het is geen wonder, dat iemand den dood en het oordeel vreest, als hij nog altijd pleizier heeft om te zondigen. Indien u echter de liefde niet van het kwaad kan terughouden, dan is het goed dat tenminste de vrees voor de hel u bedwingt. Doch

[p. 76]

wie de vreeze Gods op den achtergrond schuift, kan niet lang volharden in het goede, maar valt zeer spoedig in de strikken des duivels.