Briefwisseling oor Kaapse sake 1778-1792

[p. 93]

IX Swellengrebel aan W.C. Boers,
Schoonoord okt./nov. 1779^1.

(Situatie en maatreels in verband met oorlogsdreiging)

Geduurende den gehelen somer heb ik staat gemaakt op een visite van UWelEd.Neef den Heer eersten Advocaat,^2. dog ongelukkig is daar in telkens verhindering gekomen, en hebben wij elkaar over de Caab niet eer konnen onderhouden dan nu onlangs bij het begin der Vergadering van 17, wanneer de Hr. V.d. Oudermeulen mij versogt om eens te Amsterdam te komen, om naar te gaan, van welken aard de beswaren en klagten waren, die eenige afgesondenen van de Caab voornemens waren in te leveren. Dewijl Mijn Heer Uw Neef gedeclareert had gaarne eenige gelegenheid, die sig mogt opdoen, te willen arripiëren om iets tot meerdere welvaart voor de Caab te helpen uitwerken, dagten wij dat men er dese toe sou konnen doen dienen, met die Caabsche lieden, die zig tog bij de Compagnie wilden addresseren, te permoveren, dat sij alle beswaren over particuliere gevallen, dewijl die niet dan meerdere verwijdering kon uitwerken, souden ter zijde stellen, en liever hun aansoek laten rouleren over een generaal redres in den quijnenden toestand der Colonie, waar toe men hen de ingredienten wel sou hebben konnen suppediteren. Ik heb den Heer Advoc. ons idée gecommuniceert, dog schoon sijn Ed. het selve goedkeurde, had ik het ongeluk dat onse begrippen nopens het geen vereischt werd tot de Vrijheid in den Burgerstaat, sonder welke ik niet begrijpe,^3. dat eenig land gelukkig kan sijn, soo seer verschilden, dan ik geen grond had, waarop ik die Lieden van hun voornemen kon detourneren. Uw Neef had mij eenen Advokaat Calkoen opgegeven, dien ik hen ook heb voorgesteld, dog sij, vermits hij aan hen gandsch onbekend was, niet wilden gebruiken; ik heb hen dan op eenen anderen man gewesen, van wiens moderaatheid ik seer veel goeds hoorde, en dien sij reeds kenden, en voorts aangeraden alle decensie, die sij hunner regering schuldig waren, sorgvuldig in agt te nemen. Het doed mij leed, dat dese saak soo een swaai genomen heeft, want ik begrijpe, dat het eclateren van klagten aan ene regering nooit aangenaam kan sijn, en het gemeene welsijn er selden door bevorderd word; ik dagt daarom dat de

1. Konsep; die eerste vier bladsye en die datering ontbreek; gesien die inhoud moet hierdie stuk ongeveer in dieselfde tyd ontstaan het as no. VIII.

2. F.W. Boers.

3. Daar staan: ‘beschrijpe’.

[p. 94]

pligt van vriendschap, welke ik genoegen heb gehad met UWelEdgestr. en de verdere Caabsche Heren te maken,^4. van mij vorderde, dat ik se^5. sogt te prevenieren; hier toe had ik het vertrouwen der Caabsche lieden reeds gewonnen, en verbeel mij, dat indien men hen eenige securiteit had willen geven, sij sig naar mijn begrip wel souden geschikt hebben. Is dit nu niet gereusseerd, ik hope dat UWelEdgestr. er mijn goede wil in sien sal. Had men een distinctie willen maken of men tegen een derden, dan of men tegen iemand, die met soo een goede intentie sig in een saak, dewelke hem anders niet direct aanging, wilde meleeren, sprak, er sou mogelijk iets groots voor de Colonie hebben konnen uitgewerkt worden, en onaangenaamheden voorgekomen.

4. Tydens Swellengrebel se verblyf aan die Kaap 1776-1777.

5. Naamlik die rugbaarmaking van die klagtes.