Den wech des eeuwich levens

Het XII. Capittel.
Oeffeninghe van de liefde Godts.

BEmerckt ten eersten, dat de liefde is eene beweghelijckheyt⁺ des wils tot eenich goet. Ten tweeden, dat de selve tweederley is, d'eerste begeerlijck,⁺ waer door wy iet lief hebben, om ons eygen profijt: de tweede van vrientschap, waer door wy eene sake⁺ beminnen, aen de welcke wy eenich goe wenschen. Ten derden, aengesien dat wy niet begheerlijck en zijn nae iet dat ons on-bekent is, soo bemerckt dat de kennisse van het goedt, den oorspronck is van de liefde. Ende dese kennisse is drijderley; d'eerste, waer door het goedt bekent wort, is door hooren seggen,

+ Wat de liefde is.

+ Begheerlijcke liefde.

+ Liefde van vrientschap.

[p. 740]

ghelijck asser verhaelt wordt dat den wijn goedt is: ten tweeden, door het ghesicht: ten derden, door den smaeck. Hooren, in de liefde Godts, is der ghener die eerst beghinnen; sien, van die eenighen voordtganck ghedaen hebben; ende het smaken, van die⁺ vol-maeckt zijn. Hoordt my hoorende, seght den Propheet, ende eet het goedt. Hy vermaent ten tweeden,⁺ Weest ledich ende besiet 't welck eyghen is, den ghenen die eenighen voordt-ganck doen. Ten derden, Smaeckt ende siet.

Bemerckt ten tweeden, dat hier uyt volght ho datter meerder goedt is, hoe dat het lieffelijcker is, is't sake nochtans dat het ghenoech bekent is. Want dit is het eeuwich leven, seght den Heere,⁺ datse u kennen, die alleen den waerachtighen Godt zijt, ende die ghy ghesonden hebt Iesum Christum.

+ Isaiae 55.

+ Psal. 45.

+ Ioan. 17.

Meditatie van de liefde Godts.

Het eerste voor-bereydtsel. Stelt u in Godts teghenwoordicheydt.

Het 2 bereydtsel, Bidt hem, dat hy u sijne liefde wilt gheven, 't welck het meest is van alle sijne gaven.

HEt 1. point. Bemerckt dat de Goddelijcke Majesteyt u dry krachten ghegheven heeft, de memorie, het verstandt, ende den wille: ende dat dese als tafereelen zijn, de welcke van hare voor-worpsels,⁺ oft verbetert, oft wel bedorven worden. Maer daer en is gheen edelder dan den wille. Want hoedanich de⁺ liefde is, soo-danich is oock den mensch: ende de liefde is sulcks als de sake die men bemint. Dus is 't by al dien dat ghy iet goedts bemindt, soo zijt ghy goedt; is't dat het quaedt is, soo zijt ghy oock quaedt, is't dat het ghene 't welck ghy bemindt een al-der-beste sake is, soo sult ghy seer goedt wesen: want de siele is voor-waer meer daer sy bemindt, dan daerse het leven gheeft, ende wordt vereenight met het ghene datse bemindt, ende wordt het selve onder-worpen, ende in het selve ghelijck gheeyndt ende ghevoelt in haer allen d'affectien der selver even als haer eyghen; want die de rijck-dommen ende de schoonheydt bemindt, en ghevoelt die de veranderinghen der selver niet? Is 't dat dese ver-

+ De 3. krachten zijn als 3. tafereelen.

+ De liefde is gelijck aen de sake die men bemindt.

[p. 741]

gaet, soo vergaet oock met eenen de siele, die hier aen ghekleeft is. Is sy droevich, sy is oock droevich. Is sy blijde, sy is oock mede blijde, ende weltevreden. Hoe veel saligher is't met Godt vereenight te wesen, ende eenen gheest met hem te hebben, ja oock Godt ghelijck te wesen, naer het segghen van dese Schrifture: Ick hebbe gheseydt, Ghy zijt goden, want sulcken siele vermach 't al, in den ghenen die haer versterckt, ende sy en vreest niet, behalven hem. Dus sluyt dit by u selven, dat ghy den⁺ al-der-besten wilt wesen, den al-der-besten Godt beminnende: want is't dat ghy de al-der-schoonste dinghen soudt konnen ende moghen aenschouwen, ick en gheloove niet dat ghy soo dwaes soudt willen wesen, dat ghy liever eenighe leelijcke oft grouwelijcke dinghen soudt willen aen-sien? waer't by al-dien, dat ghy eene soete melodije soudt moghen hooren, soudt ghy liever een qualijck luydende willen aen-hooren? Is't sake dan dat ghy voor uwe sinnen soeckt, het ghene dat de selve al-der-meest soude konnen vermaken, waer om en soeckt ghy voor uwe liefde oock niet het al-der-beste goedt, op dat ghy tot de meeste goedheydt soudt moghen geraken, maer ghy veronachtsaemt oock het selve, al hebt ghy dat aen de handt. Want daer en wordt niet weerdigher oft kostelijcker ghevonden dan Godt ende sijne goedtheydt: hier om mijne siele neemt voor u, dat ghy met vollen toe-staen sult lief hebben ende beminnen het alder-meeste goedt ende ghebruyckt by u selven dese redene: Is't sake datter eenighe wel-luste, rust, oft tijdelijck goedt te beminnen is, soo moet Godt boven al bemint worden; want al het gene dat men soude konnen wenschen, en is met hem niet te verghelijcken. Ia is 't dat⁺ eenen mensch gheeft allen het goedt sijns huys voor de liefde, soo sal hy dat teghen de liefde gherekent als voor niet versmaden. Is't sake dan dat tusschen dese twee dinghen gheene ghelijckenisse en kan gevonden worden, soo moet men Godt boven al beminnen. Want is't dat ick iet beminne, overmidts dat⁺ het goedt is, soo moet ick voor-waer meer beminnen, het ene dat duysendt-mael beter is. Waerom

+ Die Godt bemindt wordt den alder-besten.

+ Cant. 8.

+ Anselmus.

[p. 742]

loopt ghy dan herwaerts, ende derwaerts, o mensch, soeckende de goeden uwer siele, ende uwes lichaems, Bemindt een goedt, het welck alle goeden t' samen in hem besluyt, ende het is ghenoech.

⁺Het 2. point. Bemerckt waerom dat ghy iet bemindt; Ten eersten, door dien dat ghy over-een-komt van nature, aldus bemindt alle dier sijns gelijck. Ende op dat hier niet en soude ontbreken, soo heeft den ghenen die onstervelijck was, onse stervelijcke nature aen willen nemen die van der eeuwicheyt was, is willen worden een kindeken van eenen dach. Is't sake dan, dat ghy den mensch lief hebt, die met u mensch gheworden is, hoe veel te liever moet ghy Godt hebben, die om uwen t'wille mensch gheworden is.

Ten tweeden, door dier dat den ghenen die ghy bemindt, tegenwoordich is. Maer wie is u naerder dan Godt, die u op een sonderlinghe maniere naer by is door sijn wesen, by-wesen, ende macht. Ghy waert binnen, seght den heyligen Augustinus, ende ick buyten, ende daer sochte ick u, ende op de schoone dinghen, de welcke ghy ghemaeckt hebt, was ick vervallen: ghy waert met my, ende ick en was met u niet: de dinghen hielen my verre van u, de welcke waer't dat sy in u niet en waren, sy en souden niet wesen.

⁺Ten derden, men heeft iemant lief, door dien dat hy profijtich is. Ende wie wordt daer ghevonden, die ons nutter is, dan Godt. Wie heeft u meer ghegheven in uwe tijdelijcke goederen, ende rijckdommen meer in ghetal, ghedurigher, beter ende gherievelijcker?⁺ Die sijnen eyghen Sone niet en heeft ghespaert, maer heeft den selven voor ons alle ghegheven. Ia dat meer is, daer en is gheen goedt, het welck van hem niet en komt. Alle alder-beste gave ende alle volmaeckte ghifte, komt ons van boven. Wie sult ghy eer beminnen? de fonteyne waer uyt alle goede komt, oft de gote, door de welcke dit tot u komt? Godt die den oorspronck is, oft den ghenen die het selve tot u brenght? Godt is den oorspronck in sy selven, hy is die in alle creaturen mede werckt, hy verweckt de milde ende goedt-hertighe, hy ver-

+ Godt is den mensch gelijck geworden om van den mensch bemint te worden.

+ Den mensch en heeft niet nutter dan Godt.

+ Rom. 8.

[p. 743]

soent die eenighen af-keer van malckanderen hebben, hy is't alleen, die sijne hant opent, ende vervult alle dieren met sijnen seghen ende benedictie.

Ten vierden, men bemindt iemant, door dien dat⁺ hy lieffelijck, minsaem, oft soethertich is. Maer sie isser doch lieffelijcker dan ghy zijt, o Heere Godt? Ick hebbe den Heere ghesien, seght Iacob, aensicht⁺ teghen aensicht, ende mijne siele is salich gheworden. Hierom heeft u, o Heere, mijn herte gheseydt: Mijn aensicht heeft u ghesocht, u aensicht sal ick o Heere soecken.

Ten vijfden, wy beminnen iemant, door dien dat⁺ hy ons bestaet, ghelijck onse ouders: maer mijnen Godt, mijnen Schepper, en heb ick van u niet verkreghen het ghene dat ick ben. En is hy niet uwen⁺ Vader, o mijne siele, eenen goeden ende voorsichtigen Vader, die u geschapen, gemaeckt, ende beseten heeft? hy heeft hem hier-en boven geweerdicht te worden onsen broeder, ende voor sijne broeders sijne siele te pande te stellen. Ia dat meer is, hy seght klaerlijck: Den ghenen die den wille doet van mijnen hemelschen Vader, die is mijnen broeder, suster ende moeder. Ten laetsten, hy is uwen brudegom, die⁺ gheseydt heeft Ick sal u my trouwen in't gheloof. O Sacrament in der waerheydt seer groot, ende een groot, ende sonderlingh teecken van eene uytnemende bermherticheydt, ende liefde!

Ten sesten, met eenen ghetrouwen vriendt, seght⁺ den Wijse-man en is niet te verghelijcken. Desen bemindt men dickwijls meer dan sijnen eyghen broeder: maer mijnen ghetrouwen vriendt is mijnen Godt. Want van sijne vriendtschap en worde ick niet uyt-ghesloten door eenen nieuwen vriendt die eerst aen komt.

Het 3. point. Bemerckt wat persoonen, ende wat dat ghy in dese wereldt lief hebt; ende onder-vraeght⁺ u selven waer om dat ghyse affectie draeght, ende stelt dese liefde tot Godt die den oorspronck van alles is, ende seght: Ghy hebt dese dinghen, o Heere ghemaeckt, die schoon zijt, want sy zijn oock schoon: ghy die goedt zijt, want sy zijn goedt:⁺ ghy die zijt, want sy oock zijn: maer sy en zijn niet

+ Daer en is niet minsaemer dan Godt.

+ Gen. 32.

+ Niemant en bestaet ons naeder van Godt.

+ Deut. 32.

+ Oseae 2.

+ Godt is den alder-getrousten vriendt.

+ Hy is de fonteyne van alle goedt.

+ August.

[p. 744]

soo schoon, niet soo goedt, oft en zijn oock al-soo niet ghelijck ghy, die zijt haren Schepper, by den welcken, als andere dinghen worden gheleken, soo en zijn sy noch schoon, noch goedt, ja dat meer is, en zijn oock niet.

Ghebedt.

VVIe sal my gheven vederen als van eender duyve, ende ick sal vlieghen ende rusten in u mijnen Godt? vvant vvaer sal ick ruste vinden anders dan in u? van vvie, door vvie, ende in vvien alle dinghen gevonden vvorden: die alleen onveranderlijck, eeuvvich, den alder-besten, den alder-goedertierensten ende den alder-minnelijcksten zijt. VVaer sal den blinden gaen dan tot u, die het eeuvvich licht zijt, verlichtende alle menschen? VVaer mede sal mijn herte versaedt vvorden dan met u, die de vvaer-achtighe ruste zijt? Is't dat iemandt eenighe soeticheydt begheert, ghy zijt d' on-sprekelijcke soeticheyt, ende ghy zijt vermakelijck. Is't datter iemandt ghevonden vvort die de schoonheydt behaeght, ghy zijt schoon mijne alder-liefste, vvit-blinckende, ende root-vervvich, den alder-schoonsten onder de geboren der menschen, naer den vvelcken d'Enghelen verlanghen t'aenschouvven, VVaerom sal ick u dan verlaten, die de fonteyne zijt van allen goedt ende schoonheydt ende my keeren tot de putten, die gheen vvater en konnen houden, dat is, tot de ijdele creaturen? Hebbe ick wel oyt versaedt gheweest, met de ghene, die ick ghenoten heb? En ben ick niet eer daer door ghelijck gheterght gheweest? Is't datter iemandt is, die naer sijn ghemack staet, ghy zijt d' op-rechte ruste in der eeuwicheydt, ghy zijt de ghenoechte der sielen, ghy zijt den ghenen in den welcken ick my sal glorieren: Is't dat ick mijn vermaeck wil nemen in iemandt lief te hebben, waer om en sal ick niet beminnen het opperste goedt, ende den ghenen, die my bemindt, o on-sprekelijcke ende on-eyndelijcke liefde, die my voor den beghinne des wereldts bemindt hebt, die my alomme panden uwer liefden achter-gelaten hebt, die in duysendt ende duysent-der-hande manieren, in elcke creature in't besonder uvve liefde tot my-waerts bevvesen hebt.

[p. 745]

Ay my, Heere, wee den ghenen, die soo versteent van herten is, dat hy door dese niet vermorvvet en wordt, oft ten minsten door de selve niet verwermt en wordt. Ghy over-valt my met wel-daden, ende ick blijve al even flouw; ghy bewaert my ende draeght my ghelijcker-wijs een kindeken placht ghedraghen te worden, jae dat meer is, ghy wascht af mijne melaetscheydt, ende mijne sonden met u dier-baer bloedt. Verbaest u, ghy hemelen hier over, ende ghy hare poorten weest seer verwoest, want den Heere heeft hem gheweerdight ons groot wel-daden te doen. Komt ghy alle, die Godt vreest ende bemint, ende ick sal u verkondigen wat hy mijne siel al ghedaen heeft, hy heeft my gheleydt in sijen wijn-kelder, hy heeft in my de liefde gheschickt. O ghy Cherubijnen ende Seraphijnen, die uwe voeten ende aensichten overdeckt, door dien dat ghy beschaemt zijt, dat ghy soo grooten goedt als is onsen Godt, niet meer en bemindt; ende hy en is nochtans voor u niet ghestorven, noch en heeft u niet ghewasschen in sijn bloedt, noch en heeft om uwen t'wille gheen dry-en-dertich jaren gheslaeft, ende veel gheleden, maer hy heeft u met een woordeken gheschapen. O Heere, men⁺ soude moghen segghen, dat ghy gelijck droncken zijt van liefde, die dese Dalila dus behert: en weet ghy niet, datse u verraden heeft aen de Philistijnen uwe gheswore vijanden? Ghy weet dit al wel, o Heere, maer ghy zijt verduldich, ende lanck-moedigh over de boosheydt der menschen; ende als wy u begheckt ende bespot hebben, ende dat onse siele geboeleert heeft met veel minnaers, soo ontfanght ghyse nochtans alsse weder-om keert tot u. Ende sal 't wel moghelijck wesen datse u noch weder om soude konnen vergheten, ende haer soude konnen begheven tot eene verganckelijcke creature? hy is voor-waer des doodts weerdich, o Heere Iesu, die voor u vveyghert te leven. ick sal u leven, dien alle creaturen leven; vvant die u niet en leeft, die is nu andervverf doodt. ick sal u dan leven, die voor my alleen gheleeft hebt, ende ghearbeydt hebt, ghestorven zijt. die my dit al ghegheven hebt, dat in de vvereldt is; ende vvaer 't dat dit niet ghenoech en vvaer, ghy soudt daer on-tvvijfelijck noch meer by voeghen. maer o Heere, vvie heeft dese dinghen van uvve handt

+ Godt is ghelijck droncken van liefde tot den mensch.

[p. 746]

ghesocht? sy en versaden my niet, sy en vermaken my gheenssins, maer quellen my: vvant sy roepen aen mijne ooren van uvve schoonheydt ende goedtheydt: ende nae-de-mael dat ghy verre zijt van de uyt-vvendighe ooghen, ende in 't binnenste mijnder herten, soo hijghende naer mijnen aessem soecke ick u, ende ick en vinde u nochtans niet. Verthoont my u aen-sicht, ende het is my ghenoech, verthoont my u aen-sicht: komt, vvant ick naer u versuchte: vvaer om keert ghy u aen-sicht van my? is't dat ghy my ghevvondt hebt met uvve liefde, gheneest my met de soetichheydt der selver. Maer dat uvven vville nochtans gheschiede; doet het ghene dat u belieft, niet dat my aen-ghenaem is. Is't dat ghy u van my vertrecket, zijt ghebenedijdt ende ghe-eert in der eeuvvicheydt; is't dat ghy oock tot my komt, ghebenedijdt moet ghy vvesen. Nochtans en verlaet my niet t'eene-mael, noch en gaet niet verre van my, ende en laet my niet in een vervvoest landt: maer treckt my naer u, ende dat mijne siele al-tijdt meer zy, daer-se bemindt, dan daer-se leeft. Ay my, vvant mijne vvooninghe is verlenght! Maer aen-ghesien, dat u dit aldus belieft heeft, soo believet my oock vvel. VVant ick hebbe u mijnen vville op-ghedraghen, u behoort hy toe. Ick en begheere niet o Heere: dat ghy immermeer het mes vveder om gheeft inde⁺ handen van u kindt. Ick hebbe u siele ende lichaem op-ghedraghen; bevvaertse ende schicktse tot uvven dienst, ghelijck u dit behaghelijck is: Ick begheere al-tijdt een met u te vvesen, ende anders niet te vvesen dan om uvven t vville. Nochtans eene kleyne bede sal ick van u begheeren, ick verhope dat ghy mijn aen-sicht niet en sult beschaemt maken. O Heere en verlaet my niet, ende en vergheet my tot gheender tijdt: noch en laet niet toe, dat ick u oyt verghete. Dat my de doodt lieve over-valle, dan dat ick sonder u leve, oft dat ick u mis-haghe. Maer verleent my dat ick u mach beminnen, ende eenen-ieghelijcken trecken tot uvve liefde. VVant ghy ghebiedt ons dit selver, ende dreyght ons, is't dat vvy anders doen, al is't dat vvy uvver liefde on-vveerdich zijn; maer ghy zijt dit overtreffelijck vveerdich,⁺ om van eenen-ieghelijcken bemindt te vvorden. Maer, o Heere vvat ben ick doch, oft vvat batet u, dat ghy ghebiedt van my

+ Offerande sijns selfs.

+ August.

[p. 747]

bemint te werden ten zy sake, dat ick het selve doe, soo zijt ghy op my vergramt, ende ghy dreyght my grootelijcks te straffen? en is dese ellende niet groot genoech, dat ick u, niet en beminne? Och oft ick ghedurichlijck tot u versuchtede, o on-eyndelijcke soeticheydt; dat ick al-tijdt na u dorste, o fonteyne der levende vvateren: dat ick al-tijdt na u verlanghe die het verlanghen zijt, van het hemelsch Ierusalem, dat ick ghedurichlijck mijne ooghen op u gheslaghen hebbe, o alder-liefsten bruydegom mijnder siele: dat ik u al-tijdt leve, o mijn leven, dat ick al-tijdt voor u sterve; dat ick sonder op-houden naer u verlanghe ende hongherich zy, die my alleen kont versaden; ick sal tot u komen, die mijne toe-vlucht zijt; dat ick u al-tijdt in mijne ghedachten mach hebben, o eeuvvighe liefde; dat ick u al-tijt mach om-helsen met de armen mijnder siele, ende dat ick u niet en verlate, tot dat ick u met een on-sprekelijcke blijdschap mach aen-schouwen, ende dat ick versaedt voorde, ende u vast houde, ende in u vvoone, ende in u smelte, ende een met u zy, ende dat ick niet meer in my-selven en zy? En vergheet doch, o Vader, tot gheender tijden u kindt; en vergheet u schepsel niet, o bermhertighen Godt. Het is wel waer, dat ci niet met-allen en ben, ende ghy zijt het al; maer ghy hebt dit al om mijnen t' wille ghemaeckt, ende ghy en haet niet van al het ghene dat ghy ghemaeckt hebt? maer ghy hebt soo groote saken gheschapen, ende sulcke wondere dinghen gheleden om mijnen t'wille is't dat ghy mijne ellende veracht, aen-siet uwe goedtheydt, ende liefde. Dese sullen u segghen, dat ick u toe-behoore, ende ghy en kont niet laten van den selven my te gheven, want ghy d eeuwighe VVaerheydt, het selve belooft hebt. Gheeft my dese liefde, ende dat ick de selve eenen-ieghelijcken mach aen-predicken, ende u hier in der eeuwicheydt beminnen, Amen.

Practijcke om sy-selven tot de liefde Godts te verwecken.

D'Eerste. Dese oeffeninghe komt over een met de teghenwoordicheyt Godts, ende van de suyver meyninghe. Desghelijcks hier toe dienen d' oeffeninghen van

[p. 748]

den ijver, ende van het lijden ons Heeren, besonderlijck het mediteren der selver, gelijck oock dickwijls te letten op Godts weldaden; waer af wy hier voren op verscheyden⁺ plaetsen gesproken hebben. Maer den kortsten wech tot de liefde, is het versterven, besonderlijck van sijne eyghen liefde, ende van alle ijdelheyt, ende sijn herte op te heffen door de gheschapen dinghen tot Godt.

⁺De tweede. Het is oock goet, alle daghen in sijne meditatie eenighe bemerckinge voor ooghen te stelen van de vol-maecktheden van Godt al-machtich, ende daer door het vier van de Godtlijcke liefde in sy-selven t' ontsteken. Want dat en is gheen oeffeninghe, die de oeffeninghe van de liefde Godts te boven gaet, aen-gesien dat gelijckerwijs den Apostel getuyght, 1. Cor. 13. alle andere dinghen sonder dese van gheender weerden en zijn; ende dese in eenen oogen-blick ons Gode alder aengenaemste maeckt, ende van vijanden vrienden, ende van ellendighe, d' alder-gheluckichste maeckt.

⁺De derde. De welcke seer profijtich is, in sijnen evennaesten Godt te bekennen, ende hem alle wercken van gediensticheyt ende liefde te bewijsen, als oft die aen onsen Salich-maker gedaen wierden. Dit is eene alder-soetste oeffeninge door de welcke wy veel by Godt konnen verdienen, ende den ghenen die niet met-allen ghebreck en heeft ins sijne armen veel mede te deylen. Maer wy sullen hier af breeder spreken, als wy sullen handelen, van de liefde van onsen even-naesten.

⁺De vierde. Devotelijck ende met groote eer-biedinge hem begeven tot het nutten van 't H. Sacrament, ende niet uyt eene drooge ende dorre gewoonte alleen. Want men smaeckt alhier de gheestelijcke soeticheydt ghelijck in de fonteyne selve. Ondersoeckt u op de eygendommen,⁺ oft trappen der liefde, de welcke ghy vinden sult by den H. Bernardus, Bonaventura, Richardus, van de trappen⁺ der liefden. Den eersten trap is, dat de liefde onverscheydelijc is, soo dat de siele met den Apostel soude moghen seggen: Wie sal my scheyden van de liefde Christi?⁺Den tweeden, datse onversadelijck is, want het vier en seght niemermeer, het is genoech, ende de gene, die met dit vier ontsteken zijn, en laten haer tot gheender tijden voorstaen, datse iet misdaen hebben, ende seggen altijdt⁺ datse onnutte knechten zijn. Den derden, datse onver-

+ Den korsten wech van de liefde is het versterven sijns selfs.

+ Bemerckinge der volmaecktheden Gods

+ Godt moet in onsen naesten bekent worden

+ Devote nuttinge des H. Sacraments.

+ Trappen der liefde.

+ 1. Sy is onverscheydelijc

+ 2. Sy is onversadelijck.

+ 3. Sy is onverwinnelijc.

[p. 749]

winnelijck is, want de liefde is sterck als de doodt, ende⁺ veel wateren en hebben de liefde niet konnen uyt blusschen.⁺ Den vierden, datse vermakelijck is, dat de siele (hier mede brandende) segghen mach, den Koninck heeft my gheleydt in sijne wijn-kelders. Ick hebbe sijns ghedachtich⁺ gheweest, ende ick heb my verblijdt. Den vijfden, datse de siele door-wondt met vele vierighe begeerten, waer door wy wel souden willen, dat een-ieghelijck Godt diende, ende doet haer beste om eenen-iegelijcken⁺ tot hem te trecken. Den sesten, datse altijdt dorst heeft na Godt, ende na hem verlanght, hem altijdt voor ooghen heeft, ende dat alle creaturen haer dienen om hem ghedachtich te wesen. Den sevensten, datse begeert⁺ ende haeckt om met Christo vereenight te wesen, met een verdriet van dit leven, ghedreven zijnde door de liefde daerse mede ontsteken is.

+ Cant. 8.

+ 4. Sy is vermakelijck

+ 5. Sy doorwont de siele.

+ 6. Sy is dorstich tot Godt.

+ 7. Sy haeckt om met Christus vereenight te wesen.

Schiet-Ghebedekens.

WIe is gelijck den Heere onsen Godt, die in de hooghden⁺ vvoont, ende d' oodt-moedighe aen-siet, in den hemel ende op d' aerde?

VVat hebbe ick in den hemel? ende sonder u vvat hebbe ick⁺ ghevvilt op der aerden?

Ghebenedijt mijne siele den Heere, ende alle dat binnen my⁺ is sijnen heylighen naem.

Alle uvve wercken moet u belijden Heere, ende uvve⁺ Heylighen moeten u ghebenedijden.

Groot is onsen Heere, ende groot is sijne macht, ende sijnder⁺ vvijsheydt en is gheen ghetal.

+ Psalm. 112.

+ Psalm. 72.

+ Psal. 102.

+ Psalm. 144.

+ Psalm 146.