Logo DBNL
Den wech des eeuwich levens (1622)

Den wech des eeuwich levens

(1622)–Antonius Sucquet–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Het XI. Capittel.
Van de oeffeninghen daer sy toe vervveckt vvorden die eenighen voort-ganck doen, vvaer af het eerste is, de mortificatie oft verstervinghe.

+MEn soude by na eenen grouwel hebben, alleen aen-hoorende desen naem, gelijck oock als men spreeckt van villen, ende branden: maer als dese dinghen in-gesien worden, als eene medecijne, gelijckse waerachtelijck zijn, als-dan sullense aenghenamer wesen. Want dese mortificatie, anders niet en is, dan soodanighe oeffeninge waer door met Godts gratie 't ghene in ons kranck is, ghesondt ghemaeckt wordt; 't ghene krom ende slim is, recht wordt; dat doncker was, klaer wordt; 't gene in den wegh der deughden bitter was, soet, ende genoeghlijck wort.

Ten laetsten, waer door de geneyghelijckheden der siele ende des lichaems, die door haer gheweldt de selve, naer de erf sonde beroeren ende ontstellen, door de rechte redene in bedwanc gehouden worden, ende waer door den mensch voldoet voor te sonden, verwint sijne bekoringhen, sticht sijnen even-naesten, maect dat sijnen gebeden krachtigh zijn, ende komt te laetsten tot sijnen eersten vrede, ende onnoselheydt.

+Dese verstervinge is tweederley; d'eene uytwendigh, ende lichamelijck, d'andere inwendich, ende

gheestelijck. D'uytwendighe is, door de welcke het lichaem met vasten ende andere strafficheden getemt wort, ende de vijf sinnen naer de rechte redene gheschickt worden: waer af den heyligen Apostel Paulus+ spreeckt: Ick kastijde mijn lichaem, ende brenge dat onder het bedwanck, op dat ick by avont-uren, als ick den anderen ghepredickt hebbe, selve niet verworpen en worde. De gheestelijcke verstervinge is, door de welcke de gheneyghelijckheden des herten, ende der sielen ghebroken worden.

Ende al is 't sake dat het Ghebedt seer ghepresen+ wordt, door de ghene die van gheestelijck saken schrijven, ende als d'eerste deughdt genoemt wort, nochtans en is de verstervinge niet min nootsakelijck, ende en wordt van de selve niet min gepresen. Soo dat den Apostel seght: Want is 't dat ghy na+ 't vleesch leeft, soo sult ghy sterven, maer is 't dat ghy door den gheest de wercken des vleeschs doodt, soo sult ghy leven: want die Christo toe-behooren die hebben hun vleesch gecruyst met de gebreken, ende quade lusten. Ende gelijckerwijs dat de verstervinge den+ op-rechten wech is, om tot het Ghebedt te geraken, alsoo en leyt het Gebedt den mensch niet alleen tot de verstervinge, maer dwinght den selven derwaerts ende maeckt het selve smakelijck. Dus klimt op met+ de bruydt tot den berch van myrrhen, te weten, tot mortificatie, ende den heuvel des wieroocks; leght af den ouden mensch, ende treckt aen den nieuwen+ mensch die na Godt geschapen is: ende ghelijck de serpenten hare oude vellen tusschen eenighe steenrotsen af stroopen, alsoo behoorden wy onse oude manieren af te legghen, ende dat vrijwillichlijck. Soo nochtans, dat, als ons eenighe verstervinghe, van eenen anderen aen-gedaen wordt, wy dat dan als van de handt Godts nemen, met sulcken herte, als wy de medecijne ontfangen uyt de handen van den Doctoor, ende eenighe hulpe ende bijstandt souden aen-veerden van eenen ghetrouwen vriendt.

Wy moeten voor al in ons sterven d'eygen liefde,+ dat is, het gene, waer door wy al te seer ons eygen baet ende gemack in alles soecken: dese eygene liefde, kan oock voor haer verworpsel hebben, iet dat gheestelijck is, voor soo veel als dese dingen eenich

profijt, oft ghenoechte in haer begrijpen; ende dese en is dick-wijls niet min schadelijck, als eenige de welcke haer bekommert met het gane dat der sinnen vermakelijck is, ghelijck soude mogen wesen, eere, rijckdommen, ende andere dusdanighe tijdelijcke goederen. Want aen-ghesien dat onse volmaecktheydt hier in ghelegen is, dat wy in alles den Goddelijcke wille volghen: dieshalven, is't sake dat iemandt door dese eygene liefde, in het gene dat de ghehoorsaemheydt aen-gaet, weder-spannich is, ende al te seer vervallen is op sijne oeffeninghen, oft al te seer is van sijn eyghen verstandt, desen en hindert sy-selven met min, dan den eersten.

+ D'uytwerckingen van dese eyghene liefde worden verhaelt van de Apostel Paulus: In de laetste dagen, seght hy, sullen daer menschen zijn hen-selven liefhebbende, ghierighe, hoochmoedighe, hooveerdighe, lasteraers, den ouderen on-ghehoorsaem, ondanckbarige boose wercken doende, sonder bewegelijckheydt, on-vredelijck, beschuldigers, on-kuysche, wreedt, sonder goedertierentheyt, verraders, krijghelaers, opgheblasene, ende lief-hebbers der wel-lusten, meer dan Godts. Andere teeckenen van dese eygene liefde zijn, een beschaemte, ter oorsake van sijne naturelijcke ghebreken; hoe-wel men om gheene ander oorsake beschaemt en behoort te wesen, dan om dat men Godt al-machtich vergramt heeft: maer eygene liefde doet schamen dat men van slechte af-komste is, ende men wil sijne ghebreken onschuldigen, handelen van dingen daer onse eere aen kleeft; van een ander versmadelijck, van sy-selven eerlijck ende hoogelijck gevoelen ende spreken; alleenlijck trachten naer al wat hooch ende veerheven is, ende dat ons doet groot achten; alleen sorchvuldich zijn om sy-selven te weder-houden, in dingen die in't openbaer gheschieden, ende niet in het ghene dat heymelijck ghebeurt; tijdelijcke saken beneerstigen, eeuwighe veronachtsamen; eerlijck onthaelt wesen, sijne Godtvruchtighe wercken achterlaten, te oorsaken van het vonnisse der menschen, etc.

+Het gene datmen hier-en-tegen kan gebruycken, soude mogen wesen, d'eere schouwen, sijne ghebreken discretelijck openbaren, sy-selven gheensins

ontschuldigen, van sy-selven, oft van iet dat ons aen gaet sonder noodt niemermeer spreken; in het gene dat het lichaem aen gaet, niet begeeren dat onnoodich is, oft dat alleen tot eenighe wel-luste dient, maer alleen noodtsakelijcke dingen, ende (voor soo veel als't ons aen-gaet) wenschen hier in geene genoechte te voelen. Ten laetsten, eenen alder-besten middel is't, alle sijne wercken doen met eene suyvere ende op-rechte meyninge, 't zy dadelijcke, 't zy krachtelijcke, de welcke spruyt uyt de ghene die te voren ghedaen is gheweest; niet ten opsichte van ons eyghen baet, maer omdat Godt sulcks begheert, ende tot profijt van onsen even-naesten, etc.

Een ander gebrec moeten wy door de verstervinghe+ over-winnen, te weten, onsen eyghen wille, een seer schadelijcke melaetscheyt onser sielen, de welcke desgelijcken de goede wercken scheyndt ende bederft. Waer om, seyden de Ioden, hebben wy ghevast, ende+ ghy en hebbet niet aen-sien; wy hebben onse sielen verootmoedicht, ende ghy en hebbes niet gheweten? Ende den Heere heeft gheantwoordt: Siet in den dach uwes vastens wordt uwen wille ghevonden.

Den eyghen wille is, die ons niet ghemeyn en is+ met Godt, ende de menschen; maer die ons alleen eygen is: als wy 't gene wy begeeren, niet en doen ter eeren Godts, noch tot profijt van onsen even-naesten, maer ten opsichte van ons-selven; niet voor ons nemende hier door Gode te behagen, ende eenen anderen te bate te komen, maer alleenlijck te voldoen aen de gheneyghelijckheden ons ghemoets.

Hier uyt komen en spruyten verscheyden andere+ fauten; want gelijckerwijs den H. Augustinus betoont, alle sonden nemen hier uyt haren oorspronck. Want die eene slave van sijnen eyghen wille is, is mede nieusghierich, ongestadich, twistich, qualijck konnende verdragen onder-wesen ende onder-recht te worden, vol ontschuldinghen, ende de selve altijdt aen de handt hebbende, van sijn eyghen goetduncken, ende gheerne sijnen eyghen wille doende, niet willende staen onder eens anders bevel, in dinghen die de ghemeynte aen-gaen, traech ende onachtsaem zijn, in eyghen ghemack neerstich ende sorch-vuldich.

+De middelen ende remedien hier en tegen, mogen wesen: Ten eersten alle nieusgiericheydt breydelen, oeffenen hem in de ghestadicheydt; ende om in een woort al te begrijpen, de voorseyde fauten, met het ghene dat daer tegen is, verbeteren, ende eens anders wille geerne volghen, al en is't onsen oversten niet. Dit gheeft ons genoech te kennen den Apostel+ als hy seght: Weest onderdanich alle creaturen om Godt. Want die den eyghen wille doodt, ende verdrijft de begheerte van prijs ende lof, welck een quaedt ghebroedtsel van den eyghen wille is.

+Dus moet men ten derden uyt-roepen de begeerte van eer-giericheyt, welck is een groot fenijn in het gheestelijck leven, want hier door ons geloove oock dick-wijls komt te wanckelen. Hoe mooght ghy ghelooven, seght de Waerheydt, die glorie vvan malckanderen ontfanght? Want daer en is gheene sonde die haer voorder verbreydt heeft, ende noch hedens-daechs voorder uyt-streckt dan eer-giericheydt: want en opsichte van eere, ende om groot gheacht te worden, doen de menschen meestendeel hare wercken, ende oock de Heydenen en hebben gheen ander eynde: want de wetenschap, eere, rijckdommen, schoonheyt, over-daedt in kleederen, 't en zy dat men hier in gepresen ende ghesien wort, en zijn niet seer gheacht.

+Men moet dan by sy-selven sluyten, datmen geene eere aen-veerden en sal, 't en zy sake dat dese ons opgheleydt wordt van den ghenen die ons kan gebieden, oft dat sulcx goedt gevonden wordt van onsen gheestelijcken Vader: maer dat men nochtans sijn herte daer op noyt en sal laten rusten. Men moet som-wijlen eenigen eerlijcken staet ende ampt aenveerden, te weten, als de ghehoorsaemheydt sulcks soude vereyschen, oft den noot ende het profijt onser sielen, oft den voort-ganck van onsen even-naesten, oft wel de verbreydinge van de glorie Godts. Want gelijckerwijs alsmen van de rijckdommen oordeelt,+ soo moet men oock van de eere vonnissen. Dus is 't by aldien, dat de rijckdommen ende eere over-vloedich zijn, soo en wilt u herte daer op niet stellen: Ia dat mees is, gheeft ende biedt een ander geerne het eerlijckste, 't zy in officien ende ampten, eerlijcke tij-

telen, de weerdichste plaetse, ende dat ghewillichlijck, om hier in onsen Salich-maker ghelijck te moghen wesen: kiest oodtmoedighe ende verworpen saken, bedeckt uwe deughden soo veel als 't moghelijck is; begeeft u gheerne tot soodanighe ampten ende officien, waer af andere den naem hebben als oft syse gedaen hadden, ende en spreect van uwe saken niet. D'oorsaken die ons moeten verwecken om alle eere ende grootachtinghe te schouwen, zijn onse kranckheydt, ende het perijckel van lichtelijck in eenighe ijdelheydt te vallen. Want is't sake dat iemant d'eere die hy noch niet bekomen en heeft, al te heftich begheert, hoe sal hy konnen met der herten kloeckelijck versmaden, dese daer hy nu toe gekomen is? Is 't dat hy een ghemeyn officie bedienende, hem in ootmoedicheydt teghen den windt van ijdelheydt niet en kan weder-houden, hoe sal hy dit konnen uyt-rechten, nu verheven zijnde, ende op eene hooghe plaetse ghestelt? Hier om seght seer wel den heylighen Bernardus, datter luttel ghevonden+ worden, die overheydt ende ghebiedt over een ander hebben, met hare eyghen bate ende voordeel; ende noch luttelder die het selve doen met ootmoedicheyt: Ia dat meer is, den H. Gregorius derret+ wel stoutelijck segghen, dat het onmogelijck is, dat d'onvolmaeckte d'eere aenveerden met vruchte van haer-lieden ondersaten, ende datse haer niet en verheffen. Hierom is 't dat alle Heyligen soo sorghvuldelijck alle eere geschouwt hebben, namentlijck de HH. Gregorius, Chrysostomus, Martinus, Augustinus, Fulgentius, Nicolaus. Leest hier af P. Arias van 't versterven.

Het vierde quaedt datmen door de verstervinghe+ moet ghenesen, is ons eyghen goedt-duncken, eene oprechte laserije, ghelijck den H. Bernardus seght van onse siele. Ende wat is het eyghen ghevoelen? dit is, als ghy u vastelijck laet voorstaen seker ende waerachtich te wesen, het gene dat den Oversten, oft (als den Oversten sijn ghevoelen niet te kennen en gheeft) 't ghene andere wijse mannen oock voor sulcks niet en houden, al en zijn dese uwe Oversten+ niet. Want ghelijck den heyligen Basilius seer wel seght: Het is groote hooverdije, sy selven niet te

willen onder-gheven als het meeste deel van ander+ gevoelen is. Ende den H. Bernardus: Kander wel meerder opgeblasentheyt gevonden worden, dan dat eene alleen sijn eygen goet-duncken stelle voor het verstant ende goet-duncken van eene gheheel ghemeynte, als oft hy alleen den gheest Godts hadde?

+Om dit dan wel te helpen, soo dient hier tot het over-leggen van onse onwetentheyt, de welcke ongemeten+ is, ende de verscheydentheyt van opinien, ende veelderley begheerlijckheden, waer door de redene verdonckert ende verduystert wordt: ende hoe menichmael hebben wy door de ervarentheyt bevonden, dat wy bedrogen hebben gheweest? Ende ghelijckerwijs dat dese faute den oorspronck is van alle quaedt ende tweedracht, soo in de H. Kercke als in andere ghemeynten ende alle vergaderingen; alsoo is oock het versaken, ende het over-winnen der selve, een seer aengenaem sacrificie ende offerande aen Godt al-machtich. Dus voecht gheerne u goet-duncken naer den wille ende het goet-duncken van eenen anderen, op dat hy zijt een kindt des vredes, ende van Godt uwen alder-liefsten Vader: Kiest eenen geestelijcken vader, door wiens voorsichticheyt ende wijsheydt ghy u laet leyden ende regeren: het en is u nochtans hier door niet verboden ootmoedelijc eens anders raedt t' onder-vragen, oock der ghenen die minder zijn; ja weest blijde als ghy van eenen anderen onder-recht wort: want ghy en weet niet, gelijck den Propheet Iob ghetuyght, van waer dat ghy eenich licht ontfangen sult, in't midden van de duysternissen van soo grooten onwetenheydt.

Meditatie van het Versterven.

DE voor-stellinghe der plaetse is, t' aen-schouwen Christum onsen Salich-maker hangende aen de galghe des cruys, hebbende gheheel sijn lichaem door-wondt ende door-hackelt.

Het 1. point. Bemerckt ten eersten, hoe onsen eersten Vader Adam gestelt was, eer hy in sonden viel, hoe dat het lichaem als-doen der siele onder-worpen was, de begheerlijckheden der redene, ende dese alle aen Godt almachtich: soo dat den mensch sonder eenich beletsel hem begaf tot het aen-schouwen van Godt

al-machtich, ende in alles over-een quam, met den wille Godts, &c. Ten tweeden, hoe dat alle dingen+ door de sonde verkeert zijn: ende hoe dat dit niet min en mis-staet, dan oft de leven die boven behoorden te staen, beneden waren. Ten derden, is 't by al-dien, dat den mensch nu leven wilt na de rechte redene, te weten, als een mensch ('t welck alleen ijn opperste goet is) ende niet als een beest, soo moet hy sy-selven uyt-gaen ende versterven: ende noch veel meer, is 't sake, dat hy wilt leven gelijc een Christen-mensch, oft ghelijck een religieus persoon, ende niet weder om en begheert te keeren tot het wereltsch leven. Dus bemerct,+ dat den mensch door de mortificatie, oft het versterven her-stelt wort in sijnen eersten staet, aengesien, dat hy hier door de redene, de wetten, ende Gode onderdanich ende onder-worpen is: ende daeren teghen, de selve schouwende, kranck blijft, ende den beesten gelijck wort, etc. Hierom, neemt voor u, dat gy de rechte redene sorchvuldelijck ende neerstelijck wilt soecken ende om-helsen.

Het 2. point Bemerckt ten eersten, dat de mortificatie, den wille, het verstant, ende de andere krachten der sielen geneest, ende vol-maeckt; soo datse der redene onderdanich zijn, ende dat den ouden mensch gecruyst zijnde onder 't bedwanck gebrocht wordt.

Ten tweeden, dat wy alsoo langh als wy op dese wereldt reysen, niet volmaectelijck en konnen ontsteken worden door eene begeerte van hemelsche saken, 't en zy dat wy neerstich zijn in't bedwinghen van de begheerlijckheden des lichaems, oock der gener die gheoorloft, ende noodtsakelijck zijn. Ten derden, dat dese philosophie, dese wetenschap, ende dit gheluck, naer het ghevoelen van alle wijsen, geleghen is in het versterven van sy-selven: want den ghenen die on-ghestorven is, is gheduerichlijck vol droefheydts, ende wordt altijdt als eene zee ghedreven: maer die sijne quade gheneghelijckheydt verstorven heeft, is in eenen gheduerighen vrede, ende leyt hier een hemelsch leven, ende is boven alle verganckelijcke dinghen: jae en wordt niet verandert, noch door voor-spoedt, noch door tegen-spoedt. Ten vierden, over-leght de vertroostingen der Heyligen ende hare ruste, oock in uyt-nemende strangicheydt

van leven, ende gedurige verstervingen. Ten vijfden overdenct wat begeerlijckheden dat u alder-moeyelijckste vallen, waer door ghy meest soudt konnen verwonnen worden, ende neemt voor u, die, door het besonder ondersoeck uwer conscientie uyt te roepen.

+Het 3. point. Peynst hoe aengenaem dat aen Godt is d'offerhande van het versterven sijns selfs: want hierom heeft Christus onsen Salich-maker, al was hy glorieus, bedwongen de glorie die uyt sijne siele komende, het lichaem over-goten soude hebben, ende dat op dat hy voor ons de alder-bitterste tormenten, ende de doodt selve soude moghen verdragen; ende hier om wordt aen dese de verlossinge van het menschelijck geslacht toe-geschreven. Ten tweeden, sijns salighe Moeder, den H. Ian Baptista, ende alle de Apostelen hebben met menichvuldige tegentheden gheoeffent gheweest, waer af eenen aldus spreect:+Tot op dese ure zijn wy oock hongherich ende dorstich, ende wy worden met hals-slagen gheslaghen. Ende met hoedanige liefde ende viericheyt van lijden, hebben de martelaers de wreede tyrannen gepraemt, op dat sy haer in sulcker voeghen als 't haer soude gelieven pijnigen souden? Ten derden, onsen Heere heeft alle Heyligen desen geest van sy-selven te versterven, oock in d'alderminste dingen in-ghegeven, gelijck het blijckt in den H. Aloysius ende andere: soo dat het Gode aengenamer is den reuck van eene+ bloeme, eenige sause, spijse, het water, ghelijck David ghedaen heeft, te derven, ende Gode op te draghen, dan oock eenen dooden te verwecken.

+Het 4. point. Bemerckt wat eene groote eere dat het ons is, door dese oeffeninge onsen Salich-maker, die in sijn leven soo veel voor ons geleden heeft,+ naer te volgen: want het is eene groote glorie den+ Heere te volgen, ende hy heeft een ghebodt ghegeven, ende gheseyt: Die na my komen wilt, die verloochene sy selven, ende neme sijn cruys, ende volge my naer. Noch daer en kan gheen sekerder teecken ghegheven worden van de vriendtschap van onsen Salich-maker, dan het cruys te draghen met hem, die onsen Koninck, onsen Heere, ende ons hooft is.+Aldus, als David met bloote voeten uyt-ghegaen+ is, en isser niemandt ghevonden gheweest, die hem

heeft derren te peerde stellen. Vrias en heeft niet willen in sijn huys gaen, als Ioab, ende d'Arcke Godts woonden onder tenten: ende hoe en sal een Christen-mensch hem niet schamen te strijden onder het cruys, ende nochtans van het selve eenen grouwel te hebben? eenen Capiteyn ende een hoofdt te hebben door-wondt met doornen, ende selver ghenoechte ende ghemack te soecken.

Het 5. point. Bemerckt dat de verstervinge eene voldoeninge+ is voor onse sonden. Alsoo getuyght ons de Schrifture, dat Achab, David, en meer andere aen Godt voldaen hebben. Hierom is 't dat den heyligen Gregorius seght: Wy moeten dit neerstelijck+ gade slaen, dat wy oock arbeyden ons t' onthouden+ van eenige dingen die ons gheoorloft zijn, gedachtich wesende, dat wy bedreven hebben 't gene ongeoorloft was, op dat wy in sulcker voegen onsen Heere ende Schepper souden moghen vol-doen. Aldus heeft ghedaen de H. Magdalena, ende alle de gene die haer+ tot leedt-wesen van hun voor-leden leven begeven hebben. Want sy voor-sekerlijck wisten, dat Godt alle sonde straft, oft hier, oft hier-namaels, 't en zy dat wijse selver straffen. Ende aldus gheschiedet, gelijck die van Ninive gebeurt is, dat wy door het+ versterven verlost worden soo van alle quaden in dit leven, als van al het ghene dat ons soude moghen over-komen in het toe-komende leven.

Ghebedt om den gheest van sterven te verkrijghen.

VVIe sal my geven, o alder-goedertierensten Iesu, dat ick u sal mogen volghen? Ick sie dat ghy in het arbeyden+ zijt van uwe jonckheyt af, ende dat de vossen holen hebben, ende+ de vogelen des hemels nesten, maer ghy o Heere, en hebt niet daer ghy u hoofdt op neder legghen mooght. Ende waerom dit, dan op dat ghy my soude leeren door u exempel de wellusten des vleeschs niet te beminnen, maer mijne leden die op der aerden zijt te+ temmen. Ende wie en sal door uwe liefde niet ghetrocken worden, ende door dese alder-soetste stemme: Ick heb u een exemple ghegheven, op dat ghy oock soo doen soudt, ghelijck ick u-lieden+ ghedaen hebbe? O soeticheydt! o ghenade! o krachtighe liefde!+

VVIe sal my geven, o alder-goedertierensten Iesu, dat ick u sal mogen volghen? Ick sie dat ghy in het arbeyden+ zijt van uwe jonckheyt af, ende dat de vossen holen hebben, ende+ de vogelen des hemels nesten, maer ghy o Heere, en hebt niet daer ghy u hoofdt op neder legghen mooght. Ende waerom dit, dan op dat ghy my soude leeren door u exempel de wellusten des vleeschs niet te beminnen, maer mijne leden die op der aerden zijt te+ temmen. Ende wie en sal door uwe liefde niet ghetrocken worden, ende door dese alder-soetste stemme: Ick heb u een exemple ghegheven, op dat ghy oock soo doen soudt, ghelijck ick u-lieden+ ghedaen hebbe? O soeticheydt! o ghenade! o krachtighe liefde!+

Ghy den alder-grootsten wesende, zijt den alder-minsten gheworden;+ VVaer door is dit gheschiedt? door de liefde, de welcke hare weerdicheyt niet indachtich en is, uyt-ghestort is in weldaden, gantsch vol is van jonsten, krachtich om iemandt te bevveghen.+ VVat isser ghevveldigher? de liefde heeft d'over-handt over Godt, ende en salse my niet konnen over-vvinnen? En sal de liefde van mijnen Godt, mijne eygene liefde niet konnen+ uyt-blusschen? Ick vvete vvel, dat die niet en haet sijnen Vader ende Moeder, ende oock mede sijne siele, die en kan uvven discipel niet zijn. VVil ick u dan volghen, soo moet ick myselven haten, ende mijne siele verliesen, op dat ickse soude moghen vinden. Och hoe soet sal vvesen de vruchte, die ghy ons ghebiedt te plucken van u heylich cruys, ende by een te vergaderen+ uyt uvve naer-volginge! Ick sal dan gaen tot den berch van myrrhen, ende tot de heuvelen des vvieroocks, ende door uvve liefde de heylige mortificatie te vvercke stellen. VVant die u toe-behooren die hebben hun vleesch ghecruyst, met de gebreken+ ende quade lusten. Cruyst dan, o Heere, mijn vleesch, ende besnijdt mijn herte, op dat ick mach gherekent vvorden onder uvve kinderen. Ghy en hebt, o Heere, den naem van Salich-maker niet eer vvillen aen-veerden, dan als ghy besneden hebt ghevveest: ick en kan oock mijne salicheydt niet bekomen, 't en zy dat ick het merc-teecken draghe van uvve rechtveerdicheydt,+ van u gheloove, ende van uvve naer-volghinghe, ende door eene op-rechte verstervinge onder-kent vvorde van de kinderen deser vverelt. Verleent my, o Heere de gratie, dat ick om uvvent vville ghevangen ende ghespannen zy, ja de doodt mach sterven, ende blijde zijn, als ick vveerdich ghevonden sal vvorden om uvven naem eenich onghelijck te lijden. Gheeft my, o Heere Iesu, dat ick+ uvve heylighe mortificatie gheduerichlijck in mijn lichaem mach draghen; vvant ick vastelijck betrouvve, dat, in dien ick u ghelijck ben ghevvorden door het sterven, dat ick door uvve bermherticheydt ende ghenade u ghelijck zijnde sal verrijsen te glorie, ende dat door uvve gratie. Amen.

Ghy den alder-grootsten wesende, zijt den alder-minsten gheworden;+ VVaer door is dit gheschiedt? door de liefde, de welcke hare weerdicheyt niet indachtich en is, uyt-ghestort is in weldaden, gantsch vol is van jonsten, krachtich om iemandt te bevveghen.+ VVat isser ghevveldigher? de liefde heeft d'over-handt over Godt, ende en salse my niet konnen over-vvinnen? En sal de liefde van mijnen Godt, mijne eygene liefde niet konnen+ uyt-blusschen? Ick vvete vvel, dat die niet en haet sijnen Vader ende Moeder, ende oock mede sijne siele, die en kan uvven discipel niet zijn. VVil ick u dan volghen, soo moet ick myselven haten, ende mijne siele verliesen, op dat ickse soude moghen vinden. Och hoe soet sal vvesen de vruchte, die ghy ons ghebiedt te plucken van u heylich cruys, ende by een te vergaderen+ uyt uvve naer-volginge! Ick sal dan gaen tot den berch van myrrhen, ende tot de heuvelen des vvieroocks, ende door uvve liefde de heylige mortificatie te vvercke stellen. VVant die u toe-behooren die hebben hun vleesch ghecruyst, met de gebreken+ ende quade lusten. Cruyst dan, o Heere, mijn vleesch, ende besnijdt mijn herte, op dat ick mach gherekent vvorden onder uvve kinderen. Ghy en hebt, o Heere, den naem van Salich-maker niet eer vvillen aen-veerden, dan als ghy besneden hebt ghevveest: ick en kan oock mijne salicheydt niet bekomen, 't en zy dat ick het merc-teecken draghe van uvve rechtveerdicheydt,+ van u gheloove, ende van uvve naer-volghinghe, ende door eene op-rechte verstervinge onder-kent vvorde van de kinderen deser vverelt. Verleent my, o Heere de gratie, dat ick om uvvent vville ghevangen ende ghespannen zy, ja de doodt mach sterven, ende blijde zijn, als ick vveerdich ghevonden sal vvorden om uvven naem eenich onghelijck te lijden. Gheeft my, o Heere Iesu, dat ick+ uvve heylighe mortificatie gheduerichlijck in mijn lichaem mach draghen; vvant ick vastelijck betrouvve, dat, in dien ick u ghelijck ben ghevvorden door het sterven, dat ick door uvve bermherticheydt ende ghenade u ghelijck zijnde sal verrijsen te glorie, ende dat door uvve gratie. Amen.

Practijcke om sy-selven te versterven.

D'Eerste, behalven, die boven vermelt zijn, sal wesen,+ met een seker ghetal, by exempel van vijve, ter eeren van de vijf wonden van onsen Saligh-maker, sijn verstervinghen Gode op te dragen, besonderlijck aengaende het ghene daer-men het besonder ondersoeck sijnder conscientie op doet, ende niet op houden, tot dat dit volbrocht is. Want ghelijckerwijs David niet op ghehouden en heeft, de Philistijnen te vervolghen ter liefde van Michol die hem van Saul ten houwelijcke belooft was, tot dat hy hondert hoofden van dese sijne vyanden by een vergadert hadde; alsoo op dat onse siele weerdigh mach ghevonden worden om van Godt bemint te worden, moeten wy eenige victorien behalen van onse vijanden, welcke zijn onse quade passien oft begeerlijckheden, onse eyghene liefde, ende soodanighe andere.

De tweede is, de selve altemael vereenighen met het+ lijden van Christus onsen Saligh-maker, ende die in sulcker voegen aen sijne Goddelijcke Maiesteyt op-draghen, ende dat by maniere van vergheldinghe, ende op dat wy als lidt-maten aen ons hooft, als soldaten aen onsen Capiteyn, ende oprechte kinderen aen onsen Vader ghelijck moghen wesen.

De derde, het is seer profijtich by een te vergaderen een volle oft catalogue daer in zijn gheteeckent alle de gelegentheden, die wy souden konnen hebben van ons te versterven, is 't by al dien dat wy het cruys Christi ende sijne wonden over ons begheeren te draghen

De vierde, t' over-dencken, als-men in eenigen grooten+ ende swaren strijdt is, dat men ghestelt is in dese wereldt als op een stellagie; ende dat wy behooren als vrome soldaten te verlanghen naer het ghene dat swaer ende verheven is, ende dat het eene loffelijcker ende prijsbaerder sake is, te moeten vechten met eenen stercken ende wel ghewapenden vijandt, dan met eenen slechten ende verworpen siel.

De vijfde, dick-wijls t' overdencken dat de creature eenen wijn is, den duyvel den schencker, die ons noodt om daer af te drincken, ende dat in den grondt van den kroes verborghen leyt eene slanghe, ende den oorspronck van alle quaedt, naer het segghen van den Wijsen-man: En

aensiet den wijn niet, als sijne verwe in't glas blinckt, hy gaet soetelijcken in, maer ten eynde, sal hy bijten als+ eene slanghe, ende ghelijck den basiliscus sal hy sijn venijn uyt storten.

Schiet-ghebedekens.

+DRaeght u vromelijck, ende laet u herte versterckt vvorden, alle die in den Heere hopet.

+Offert den Heere dat sacrificie des lofs, ende betaelt den alder-hoochsten uvve beloften; alle die ronts-omme hem ghiften aen brenght.

+Aen-veert de leeringhe, op dat den Heere by avonturen niet gram en voorde, ende dat ghy niet en vergaet van den recht-veerdighen vvech.

+En vvilt niet vvorden ghelijck een peerdt oft eenen muyl, de vvelcke gheen verstandt en hebben.

+Om u vvorden vvy ghedoodt allen den dach, vvy zijn geacht als slach-schapen.

+Beter is eenen verduldighen man, dan eenen stercken man, ende die sijns moets heere is, dan eenen vervvinner der steden.


Vorige Volgende