Logo DBNL
Den wech des eeuwich levens (1622)

Den wech des eeuwich levens

(1622)–Antonius Sucquet–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Het X. Capittel.
Meditatie van het sevenste vervvecksel, t vvelck is den ijver der sielen.

DE voor-stellinghe der plaetse, ghelijck ons in het beeldt beteeckent wordt.

 

Het ghevvoonelijck Ghebedt.

Het 1. point. Bemerckt ten eersten de helsche tormenten, waer mede duysent en duysent sielen eeuwelijck ghepijnicht worden, van de welcke sy bevrijdt+ souden hebben gheweest, hadde hem iemant met den ijver der Apostelen tot het ampt begheven om haer te bekeeren, door welcke middel noch oock veel souden konnen bevrijdt worden. Ten tweeden, siet op-waerts tot den hemel, ende bemerckt hoe dat de ghelucksalige sielen, Godt in den hemel alle eere bewijsen, met on-uytsprekelijcke vreught van haer-lieden selver, ende met eene sonderlinghe glorie vvan Godt al-machtich: welcke saken waer 't dat ghy die ter herten wildet nemen, hoe grootelijcks soudt ghy de glorie Godts, ende de salicheydt der sielen konnen vermeerderen, ende voordts oock hoe veel soude hier toe helpen, waer 't by al-dien dat ghy met eenen kloecken moet, uwe sinnelijckheyt temdet ende dese quade beroerten N. Ten derden, bemerckt in hoe groot een perijckel dat den sondaer is; want voorwaer ghelijck de spinne-webbe is sijn betrouwen.+

Het 2. point. Bemerckt hoe groot dat de hoochweerdicheydt van Godt is, hoe grootelijcx dat het betaemt datse van eenen-ieghelijcken ghe-eert ende bemindt worde. Ten tweeden, hoe seer dat hy dit begeert ende wenscht; want hy heeft sijn selven hier+ om vernedert, de ghedaente van eenen dienaer aennemende,+ den menschen gelijck geworden, ende van wesen gevonden als eenen mensch; op dat hy in sulcker voeghen, als eenen goedertieren Herder, sijn schaepken op sijn schouderen weder-om brenghen soude. Ten derden, ende dit niet alleen, maer dat hy hier-en-boven on-menschelijcke tormenten, ende ten laetsten oock de doodt ghelden heeft, om de sielen met sijn dierbaer bloedt te verlossen, ende ons voor+ hem te suyveren een aen-ghenaem volck, ghestade-

lijck volghende goede wercken. Ten vierden, dit en heeft nochtans sijner oneyndelijcker liefde niet genoech geweest, maer is oock bereydt voor elcke siele in 't bijsonder weder-om neder te dalen uyt den hemel, ende hem te weerdigen den kelck van sijn bitter lijden noch eens te smaken, op datse tot hare salichheydt souden mogen gheraken. Over-leght oft ghy oock Godts ijver in u hebt, ende oft ghy gheern u-selven, ende al wat u aen-gaet, voor de salicheydt der sielen, ende voor d'eere van Godt al-machtich te pande stelt: oft dat ghy hier-en-teghen niet het minste van u ghemack ende eere en wilt derven, waer door de sielen die met het dierbaer bloedt ons Salich-makers ghekocht zijn, souden moghen tot hare salicheydt gheraken?

+Het 3. point. Bemerckt ten eersten de uyt-nemende neersticheydt die den duyvel ghebruyckt; want hy gaet om als eenen briesschenden leeuw, soeckende dien hy verslinden mocht, ende seyndt sijne mede-ghesellen aen alle kanten, om de sielen te vernielen,+ ende met hem te trecken in de eeuwighe bedervenisse. Verfoeyt uwe traecheydt, door sijne wackerheydt; ende aen-gesien dat sijne dienaers, 't zy menschen, 't zy duyvels, soo neerstich zijn om de sielen te bederven, en laet uwen dienst niet ghebreken om die te helpen. Ten tweeden, aen-siet met wat manieren dat den vijandt de menschen soeckt aen te locken, te weten, met eene wel-luste die eenen oogen-blick duert, oft met eenighe korte ende verganckelijcke ere, welcke oock al gemenght zijn met groote bitterheydt, ende die de siele tot gheender tijden en konnen versaden. Ten derden, over-leght dese woorden:+ Soo langhe als 't ghy 't eenen van desen minsten ghedaen hebt, soo hebt ghy 't my gedaen, ende hoe dat ghy behoorde ghemoet te zijn, om uwen even-naesten te hulpe te komen, die in sulcken noot ghestelt is; aen-ghesien dat onsen Salich-maker seght: dat het hem al ghedaen wort, 't ghene men aen sijnen even-naesten doet, gelijcker-wijs dat hy dit in den dach des oordeels voor de gheheele wereldt openbaerlijck sal verklaeren.

Ghebedt om eenen ijver der sielen te verkrijghen.

O Christe Iesu, verlosser des werelts, die ons met u dierbaer bloedt verlost hebt, ende hebt uwe kostelijcke siele voor ons tot in der doodt toe te pande gheselt; worpt toch uwe oogen op ons; want de helle heeft haren muyl open ghedaen sonder+ eenich eynde; ende ruym is gheworden den wech die daer leydt+ ter verdoemenisse, ende veel zijnder die door desen in-gaen: maer engh is den wech die ten leven leydt, ende luttel zijnder die dien vinden. Hier om faelgeren mijn ooghen door de tranen, ende+ mijn binnen is heel on-stelt, mijn herte is uyt-ghestort op de aerde; want onse vijanden zijn gheworden in't hoofdt, onse+ vijanden zijn rijck gheworden om de menichte van hare sonden, ende de Princen uwes volcks, die haer hadden moeten als eenen muer tot beschermenisse voor u huys stellen, dese zijn wech-ghegaen sonder sterckheydt. Is't sake datter eenich tijdelijck ghewin te verwachten is, men reyst ende rotst de geheele wereldt door; maer daer gaen ontallijcke sielen verloren, ende+ daer en is niemandt die 't over-denckt in sijn herte. VVie sal mijnen hoofde water gheven, ende mijnen ooghen eene fonteyne+ der wateren, ende ick sal beweenen dach ende nacht de gedoodden+ mijns volcks? maer des Heeren bermherticheydt heeft ghedaen dat wy niet heel verdaen en zijn; want sijne bermherticheden en hebben niet ghefaelgeert. Den Heere en sal in der eeuwicheydt+ niet verstooten. VVant heeft hy verworpen, soo sal hy oock ontfermen, naer de menichvuldicheydt sijnder bermherticheden. VVant ghy hebt in der waerheyt, o alder-soetsten Iesu+ onse weedommen gheleden, ende met uvve stramen hebt ghy onse qualen genesen. VVeest ghedachtich dat ghy ghestaen hebt, ende tot noch toe staet in de teghen-vvoordicheydt van uvven hemelschen Vader, om ons een goedt vvoordt te verleenen: opent doch de ooghen der verblinden, op dat sy u moghen kennen ende beminnen; doet open de ooren der dooven, op datse uvve stemme aen-hooren, o Vader onser sielen, vveest onser aller ghenadich; vvant daer en is gheenen anderen die ons bescherme, oft onsen middelaer zy, dan ghy onsen Heere onsen Godt, Amen.

Practijcke om den ijver der sielen te oeffenen.

+TEn eersten moet-men sijnen even-naesten goet exempel gheven, ende sorghvuldelijck onder houden 'tgene aen-gaet de stichtinge van sijnen even-naesten. Maer dit moeten voor al de gheestelijcke ende religieuse persoonen doen, op dat de menschen moghen hare goede wercken sien ende glorificeren den Vader die inde hemelen is.

Ten tweeden, voordts-brengen eenige Godt-vruchtighe t'samen-sprekingen, ende beletten onnutten klap, die de goede manieren plachten te bederven, schouwen ende beletten ooc oneerlijcke ofte lichtveerdighe liedekens.

+Ten derden, niemant in sijn huys-ghesin ontfangen om te dienen, ten zy datse beloven alle maenden te biechten ende te communiceren. Het selve mach dienen in arbeyders te hueren, in aen-nemen van soldaten, etc.

Ten vierden lichamelijke weldaden daer toe schicken, dat ghy van den selven iet geestelijcks wederom krijght. Aldus heeft den S. Ignatius (ghenoodet wesende om te spelen een spel, i het welck hy met vervaren en was) hem met dese conditie tot het spel begeven, dat den verlieser eenighe dagen soude moeten leven naer het ghebiedt des genes die gewonnen soude hebben: dus heeft hy desen mensch die verloren hadde op-geleydt de geestelijcke oeffeningen oft meditatien die men gebruyckt om sijn leven te bekeeren: ende door desen middel heeft hy hem op eenen goeden wegh gebracht. Aldus hebbe ic op sommige plaetsen gesien datmen niet eer d'aelmoessen uyt en deylde, voor dat de ontfangers oft armen de Christelijcke leeringe gehoort hadden. Op ander plaetsen dat die van de Broederschap van onse lieve Vrouwe elck in't besonder eenen armen koose aen den welcken sy een aelmoesse uyt-deylden, naer dat sy het H. Sacrament des outaers ghenut hadden.

+Ten vijfden, de siecken, de bedruckte menschen, de gevangenen, ende die in de gast-huysen zijn besoecken, ende haer de Godtvruchtigheyt aen prijsen. Want men nimmermeer ghereeder en is, om de salighe vermaninghe t' aen-hooren, dan als-men in teghenspoet is, ende oock als-men metter daedt geholpen wordt. Noch men moet sy selven niet laten voor staen, dat dit een Christen mensch

die rijck is niet en betaemt; want wy weten, dat in den dagh des oordeels ons, om soo te spreken alleen te stae sal komen 't ghene wy den armen gedan sullen hebben.

Ten sesten geestelijcke boeckskens, beeldekens, ende roosen-hoeykens uyt deylen: de rijcken zijn wel in andere dinghen uyt-ghestort ende mildt, maer hier in onachtsaem.

Ten sevensten, de Christelijcke leeringe, gelijck boven+ gheseydt is, vervoorderen, ende desgelijcken de scholen, ende Godt-vruchtighe huysen van weesen ende weduwen, ende in de selve meerdere sorghe draghen van de Godt-vruchtigheydt, ende het ghene dat de siele, dan dat het lichaem aen gaet.

Ten achsten, dese onder-houden die de bekeeringe der+ sielen beherten, want die eenen propheet ontfanght, in den daen van eenen propheet, die sal den loon eens propheets ontfangen. Dus heeft den S. Xauerius de Koninghinne van Portugael gheraden datse het ghelt, 't welck haer ghegeven wierdt door mylen ende pantoffelen, toe soude willen eygenen aen de bekeeringe der sielen; Ende aldus geschiet het dick-wijls, dat soo-danige die niet en prediken, noch en leeren, oft die de Christelijcke leeringe door haer selven niet en konnen voorts leeren, door eenen anderen dick-wijls veel profijtelijcker doen. Ende gelijckerwijs dat iemant die eenen geuschen Predikant onderhouden, ende gheven soude, al wat tot sijnen behoeve dient, soude schuldigh wesen van die Godts lasteringe, ende het verlies der sielen, dat hier naer soude volghen; alsoo, is het oock waer-achtigh, dat het den ghenen die contrarie doen contrarie ghebeuren sal.

Ten neghensten, is't by al-dien dat iemandt van Godt+ ghestelt is, om eene ghemeynte te regeeren, om Magistraten te stellen, soldaten te vergaderen, etc. dat die voor eerst in sy selven, ende daer naer oock in eenen anderen sorghe draghe voor de Godt-vruchtigheydt. Want het is kennelijck dat hem een-ieghelijck terstondt voeght naer de goede, oft quade manieren der gener die in Overheyt ghestelt zijn. Want al is't datter selven iemant soo boos ende goddeloos gevonden wordt, die het volck, oft sijne ondersaten tot ongoddelijckheyt vermaent oft dwingen wilt, ende door woorden oft wercken daer toe verwecken; het is nochtans noot-sakelijck oock alle verargeringen

ende alle openbare sonden wegh te nemen. Want is't sake dat het waerachtigh is, dat d'exempelen trecken, ende de woorden bewegen; soo moeten wy ernstelijck by onse-selven over-legghen, hoe grouwelijcke sonde dat het is, eenen anderen tot val te brengen. Ende hierom is't, dat+ de Schrifture seght: Den kleynen wordt bermhertigheyt verleent, maer de machtige sullen machtelijck pijne lijden: Aenghesien dat wy dick-wijls sien, datse niet altijdt een ander in Godt-vruchtigheydt te boven en gaen, die boven andere in eere verheven zijn.

Ten thiensten, het ghene dat geseydt is van de Overheyt, ende hare verkiesinge, dient soo veel te meer in den krijgh, 't zy datter gesproken wordt van de Velt-heeren, 't zy van de soldaten. Want dat by de vrijheyt ende ongebondenheyt van leven die daer onder de soldaten plaght te wesen, noch oock komt het quaedt exempel, van haren Velt-heer; soo en kan 't anders niet gheschieden, oft de Godt-vruchtigheydt moet gansch ende gheheel te niet gaen. Ende over-midts, dat alle heerschappije is in de+ handen Godts, ende dat hy dit geeft den ghenen die hy wilt, ende van hem alleen de victorie te verwachten is; soo blijckt klaerlijck genoegh, dat de sonde van den Capiteyn, oft sijne deughdt, grootelijcks hier toe helpt.

Want is't sake dat ter oorsake van eene sonde alleen van+ Achan, den legher van de Israeliten verslaghen is gheweest;+ wat salder te verwachten wesen, is't by al-dien dat den Capiteyn, met dieverije, rooverije, kerck-schendingen, onkuyscheydt, ende hooveerdigheyt, de gramschap ende toornigheyt van Godt almachtigh over sy-selven, ende over de sijne is verweckende? De kinderen van Israel waren te velde ghetrocken om het geslacht van Benjamin+ te straffen; maer overmidts datse te seer stonden op hare krachten ende menighte van volck, zijn tot twee reysen toe verdreven, ende verslagen gheweest. Wat salder gheschieden, als de soldaten niet alleen te seer en staen op hare eyghene vromigheyt, maer oock alle boosheden ende schelmerijen toe-gedaen zijn? Voorwaer, ick soude gheerne de Oversten van den leger willen vragen, oft sy haer laten voorstaen, dat sy van Godt meer door goddeloose soldaten, de victorie, ende over-handt van hare vijanden verwachten, dan door goede ende Godt-vruchtige! Is't sake datse my voor antwoorde gheven, door goede;

soo moeten sy alle neerstigheydt doen, datse soo-danige uyt-kiesen, ende sulcke soldaten allenghskens maken. Want als dese haer-selven verhooveerdighen door hare victorien, ende het rijck der goddeloosheydt daghelijcks verbreyden; meynt ghy oock niet, dat Godt lichtelijck toelaet dat alle ketterije, ende boose manieren herwaerts ende derwaerts haer sullen verbreyden? Ghy acht grootelijcks in eenen soldat de vromigheyt des lichaems; waerom niet meer eene goede siele? Ghy en begheert niet den genen die slap ende kranck van lichaem is; ende waerom is't, dat ghy aen-veerdt den genen die eene boose ende quade siele heeft, ende die teghen Godt+ strijdt? Laet ghy u voorstaen, dat den genen die door sy-selven niet nut en is, eene ghemeynte profijtich sal wesen? Oft dat hy u ghetrouw sal wesen, die Gode niet getrouw en is? Meynt ghy, het quaedt door quaedt, het vier door het vier uyt te blusschen, de Godtvruchtigheyt voor de boosheyt te verbreyden; het rijck van de deughdt, door hare teghen-partije; Godts vriendtschap, door sijne vijanden; sijne eere te vervoorderen door de gene die hem cruycen, ende die de tempels haerder sielen, ende desghelijcken van andere schenden ende onteeren? Den Koninck van Iuda is in de H. Schrifture verwonnen geweest, om+ dat hy sijnen leger met de goddeloose vermengelt hadde; wat meynt ghy dat hem soude over-ghekomen hebben, hadde hy sijnen legher van sulcke boose menschen by een vergadert? Ick late staen, dat de soldaten die goedt+ van conscientie zijn, mede oock sterck ende vroom zijn, ende dat Godt hier en boven met haer vecht; ende dat dese die soo qualijck bedacht zijn, dat zy Godt, ende sijn gebodt veracht hebben, noch voor haer selven, noch voor het ghemeyn goedt; maer voor den duyvel van der hellen, den welcken wy dienen, oorloghe voeren. Dus behooren de Velt-heeren t' over-legghen, wat ampt datse bedienen, ende wat gheleghentheden datse hebben om haren ijver te beoeffenen, ende datse over-sulcks de selve op sijnen tijdt te werck moeten stellen; op dat d'ongoddelijckheyt, niet vreeder heerschappije en hebbe, dan de Godt-vruchtigheydt: ende datse weten, dat luttel goede menschen veel quaden te boven gaen in de gratie, ende goede jonste by Godt al-machtigh. D'exempelen hier af, en ghebreken ons niet: ende wie sal hier aen twijfelen?

dan den ghenen, die soude derren segghen, dat Godt al-machtigh, het quaedt niet en straft, noch het goedt niet en vergheldt?

Schiet-Ghebedekens.

+MAer ghy Heere, en vervremt uwe hulpe niet verre van my, tot mijnder helpen, siet toe.

+Godt verlost mijne siele van den sweerde, ende mijne siele uyt de macht mijnder vijanden.

+Hoe langhe Heere, sult ghy tot den eynde u af-keeren, hoe langh sal uwe gramschap, als een vier seer ontsteken worden.

+Heere wanneer sult ghy 't aensien? Stelt wederom mijne siele van hunne quaedt-willigheydt, ende vanden leeuwen mijne eenighe.


Vorige Volgende