Het hart naar boven. Religieuze poëzie uit de zeventiende eeuw

[p. 176]

Aendacht op den Kersdag des jaers 1659.
Gloria in altissimis Deo, ac in terra pax, hominibus bona voluntas.
Luc. 2.aant.

All wat iet in Rijm kan stellen,
All wat silben weet te tellen,

Heeft'et thans geweldig druck

Met ons Noorder krijgsgeluck,

Met den zegen op te kraeyen,
Die van Funen af komt waeyen.

Ieder bladeken Papier

Roockt van yzer, loot en vier:

Ieder vaers daer op gewreven
Schijnt met breyn en bloed geschreven:

Ieder regel, ieder woord

Snuyft schier niet als brand en moord.

Ick van desen dagh genegen
Om iets diesgelijeks te plegen

Voelde stuiten mynen trant

Van eens goeden Engels hand,

Die my sachtjens beet in d'ooren:
Dichter, hoe? wat hebt ghy voren?

Wilt ghy oock met dommen moed

Oly gieten in den gloed?

Wacht u aen zoo wreede grillen
Gods Geboorten-dag te spillen;

Ga veel liever daer sijn Woord

Word gesproken en gehoort;

Of begeef u tot de blaêren,
Melders van de blijdste Maren;

Sie daer hoe een' Maget baert;

Sie hoe God uw swacken aert

Uwen vleesch-rock om komt gorden,
En uyt mensche mensche worden,

Om den mensche (seldsaem lot!)

Eens te worden doen met God.

Merck (ô wonder boven wonder!)
Hoe de sender van den donder,

Smeder van de blixemschicht,

In wat hoys verschoven ligt.

[p. 177]

 

Wil sijn Kribbe nader treden,

 

't Sal u dienstig aen de seden

 

En een toom zijn tegens trots:

40

Merck hoe hier de Grootheyd Gods

 

Uwenthalven zich vermindert,

 

Hoe de Wijsheyd Gods verkindert,

 

Hoe hier 't Woord der Eeuwigheyd

 

Stom en woordloos ligt en schreit,

45

En ten troost van Adams neven

 

Zoo haest lijden komt als leven.

 

Merck dit alles aen met vlijt;

 

Dat is werck voor dezen tijd:

 

Maer van dage niet te spreken

50

Als van kerven, schieten, steken,

 

Niet als oorlogs-toon te slaen,

 

Kan den sulcken niet wel staen,

 

Die zich gaerne noemen hooren,

 

Na den Vorst van daeg geboren,

55

Die met recht by den Propheet

 

Vrê-vorst, Vrede-koning heet,

 

Als wiens koninglycke staten,

 

Slechs bestaen uit ondersaten,

 

Die geweld en euveldaên

60

Liever lijden als begaen:

 

Waer met oock der Eng'len tongen

 

Die sijn bly Geboort-liet songen,

 

Lieflijck stemmen overeen,

 

En den volcken hier beneên,

65

Niet als peis en vrede wenschen,

 

Niet als buygzaemheid den menschen

 

Toe en juychen, en all' d'eer

 

Wyden aen des Hemels Heer.

 

Tracht derhalven 't licht van heden

70

Aen iet vreedsaems te besteden;

 

Smeeck den Prince van den vrê

 

Dat hy 't bloedig oorlogs-wee

 

Stuyten wil, en 't moortsieck woeden

 

Uit de Christe wereld roeden:

75

En bevecht uw Vaderland

 

Ergens eerlijck d'overhand,

[p. 178]

 

't Zy op stroomen of in velden,

 

Prijst den Hemel, die uw' Helden

 

Aenblies eenen helden-moed.

80

Dat zal ruim wel syn soo goed;

 

Als met snorcken, roemen, rasen,

 

d'Oorlogs-voncken op te blasen,

 

En in menschen, hoe bedaert,

 

Aen te voên eens tijgers aert.

85

Dat zal 't koop-heil doen herleven,

 

Ja 's lands heir meer herte geven

 

Als all' 't hitsende geschreeuw,

 

Als all' 't snoeven van den Leeuw.

 

Dit my dus gestelt voor oogen,

90

En een weynig overwogen,

 

Vond ick heylsaem en gesond,

 

En in redenen gegrond:

 

Heb derhalven int en veder

 

Staendevoets geleyt ter neder,

95

En voor 's Lands welvarentheyd

 

Stil den Hemel danck geseyt.