Le théâtre villageois en Flandre. Deel 1

J.
(Page 204.)
Règlement des ‘Medardisten’ de Wytschaete, datant de 1760.

Project van de reghelen, wetten ende statuten te onderhouden door de guldebroeders van rethorycke ghulde van den H. Medardus, in de prochie van Wytschaete, onder den kentspreuk: Godt verlicht den gheest.

1.

Alvooren den Hooftman en Greffier van dese ghulde sullen blyven voor hun leven, maer den Prince, Deken ende Gouverneur sulle alle drye jaeren vernieuwt worden.

2.

Den Hooftman zal moeten ghekozen worden by d'heeren Vaeder, Prince, raeden ende ghemeene gheselschap van de ghulde van Alpha ende Omega, uyt de drie notabele persoonen by dese guldebroeders te denomineren.

3.

Welcken Hooftman gestorven synde, sal d'er eene denominatie ghebeuren als voren, ten eynde van door den voorseyden heer Vaeder, Prince, enz., van Alpha ende Omega, voorsien te worden als voren.

[p. 327]

4.

Niemandt en sal in de ghulde ontfangen worden, ten sy van catholyck, apostolyck ende rooms geloove, van goeden naem ende faem, daertoe te voren ghewaerschauwt synde den Hooftman, Prince ofte den eedt.

5.

Niemandt en sal ook aenveerdt worden in dese ghulde, dan op hun eyghen versoeck, met consent van den Hooftman, Deken, Prince, enz., op de guldecamer ter ghemeenen vergaederinghe, aen de welcke eerst sal voorenghehouden worden al het gonne dat sy gehouden werden te onderhouden, te weten alle de regelen, wetten en statuten, ten respecte van de ghulde gemaeckt ende noch te maeken, ende dat sy daer en boven sullen ghehoorsaemen aen de redelycke orders van de overste deser ghilde.

6.

Men sal in 't onfangen van confraters besonderlyck insicht nemen op drie classen van persoonen, ten eersten bewinthebbers, ten tweeden componeerders, ende ten derden opspeelders, om (als 't gebeurt) dat de oversten eenighe acten begeerende gespeelt ofte verthoont te hebben, t'allen tyde gereet en bereyt te worden.

7.

De earners deser ghulde en moeten niet gheconsidereert worden als herbergh-camers, maer wel als eene plaetse van retoryckevergaederinghe daer de redenrycke conste moet gheoeffent worden.

8.

Niemandt en sal, gheduerende de vergaederinghe, hem vervoorderen van te sweeren, oneerlyck spreken, malkanderen op te stoken tot den dranck ende ander excessen ofte onghereghelt-

[p. 328]

heden te begaen, die het respect van dese ghulde soude connen beschaedighen, mits het insicht is van in dese ghulde eene goede unie te voeren, ende daeruyt alle ongeschicktheden te bannen, om alsoo in eer en deught de redenrycke conste te oeffenen, tot meerder glorie van Godt ende van den h. Medardus.

9.

Ende waer het zaecke dat iemandt eenighe van dese ofte ander excessen quame te begaen, hy sal seffens verbeuren eenen halven stuyver, in proffite van den gonnen die den oversten sal aenstellen om daerop te veilleren.

10.

Men sal, ten tyde van dese vergaederinghe, geen touback vermogen te smooren, op gelycke boete van eenen halven stuyver, ten waere dat het selve door den Hooftman toeghelaten wierde om sekere redenen, 't welcke nochtans altydt zal moeten gebeuren in eene plaetse hem aen te wysen.

11.

Ghelyck oock niemant en sal vermoghen gheluydt te macken, ten tyde van dese vergaederinghe, nochte aleer dat het toegelaten sal worden, op de boete als voren.

12.

In cas dat iemandt een ander lastert ofte injurieert, geduerende de vergaederinghe, oock in 't geval sy in handtgemeens ofte desordre quamen te gheraeken, om welcke oorsaecke ofte reden het soude mogen wesen, sy sullen incurieren soodanighe boete als de overste hun sullen ordonneren, die sy seffens gehouden werden te betaelen aen den gonnen die het zal gheordonneert worden, sonder eenigen teghensegh.

[p. 329]

13.

Alle confraters werden ghehouden tegenwoordigh te syn in de ghewoonelycke diensten van de ghulde, ook in de begravinghen ende zielmissen die men tot laevenisse van eenighe afgestorven gildebroeders gheraedigh sal vinden te doen celebreren, daer toebehoorelick vermaent synde, op de boete van twee stuyvers, ten waere sy daer te vooren advertentie ghedaen hadden van hunne absentie, ende van de redenen die sy daertoe weten te allegueren.

14.

Niemandt en sal vermoghen eenighe vremde persoonen op de camer te brengen, op de boete van ses stuyvers, ten waere met consent van de oversten.

15.

Gheene van dese ghildebroeders en sullen vermogen eenige partien t'aenveerden, om te spelen met ander ghulden ofte vergaederinghen, ten sy met expres consent van de overste deser ghulde, op pyne van arbitraire correctie.

16.

In het afwesen van den Hooftman, sal ghebieden ende ordonneren den Deken, Prince ende ander oversten, enz., in hunne absentie de ouderlinghen deser ghulde, aen welckers orders de confraters hun sullen moeten ghedraeghen, evengelyck als aen de gonne van den Hooftman.

17.

Ider ghildebroeder stervende, ofte om ander reden uyt de ghulde scheydende, is schuldigh te betaelen voor doodtschuldt, in profitte van dese ghulde, seven ponden pars.

[p. 330]

18.

In cas datt'er eenighe van de confraters, by veranderinghe van woonsten, meer dan een mylle en half afghelegen quame te worden van onse ordinaire vergaeder-camers, sy sullen exempt van d'helft wesen van alle jaerlasten waeraen eenen confrater, ten opsichte van de ghulde, onderworpen is, ter reserve alleenelyck van de doodtschult, nemeer in 't gheval sy naederhandt wederom commende te veranderen van domicilien, quamen te woonen binnen de geseyde distantie van een mylle en half, sy sullen belast ende gerekent worden onder de bywoonende confraters.

19.

Het sal liber aen de confraters syn van uyt dese ghulde te scheyden, als het hun zal believen, mits promptelick betaelende de geseyde doodtschult.

Wy Vaeder, Prince, raeden en de gemeene geselschap van de redenrycke hooftgulde, onder den tytel van de h. Drievuldigheyt, geseyt Alpha en Omega, binnen der stede van Ypre, extraordinairelyck vergaedert synde tot het ondersoucken ende examineren de voorenstaende pointen ende acten van reglement, naer deliberatie hebben deselve goetgevonden ende geoctroyeert, soo wy deselve octroyeren by desen voor wet ende reglement, ten dienste van de nieuwelyckx opgerechte ende geoctroyeerde rethorike gulde der prochie van Wytschaete, onder de bescherminge van den h. Medardus, reserverende de faculteyt van deselve te vermeerderen ofte amplieren, mitsgaeders te corrigeeren als het noodigh wordt. In teeken der waerheyd, hebben de selve doen segelen met den segel ordinaire van onse gulde, ende teecken door onse greffier, den 27 maerte 1760. F.-H. Iweins⁽¹⁾.

(1) Registres d'Alpha en Omega, t. ii, f^o. 228.