2324. Veel varkens maken de spoeling dun,
d.w.z. waar veel menschen iets (bijv. een middagmaal, eene erfenis) moeten verdeelen, krijgt een ieder weinig. De uitdrukking, die sedert de 16de eeuw voorkomt, wil eig. zeggen, dat waar veel varkens zijn, de spoeling meer moet worden aangelengd en dus van minder kwaliteit is. Zie Gheurtz, 72: Veel verckens maecken dun spuelinghe; Sart. II, 7, 83: Hoe meerder verckens, hoe dunner spoelingh; Spieghel, 286; De Brune, 479; Huygens, Korenbl. II, 185: Daer de verckens veel zijn, daer valt de spoelingh dun; Hooft, Brieven, 270; Winschooten, 264: Daar veel kinderen sijn, daar smaldeeld het soo: of op zijn boers: veel varkens maaken de spoelingh dun; J.v.d. Veens, Zinnebeelden (a. 1703), bl. 254; Langh van sop maakt schralen drank en veel verkens dunne spoeling; Tuinman I, 82; Sewel, 742; Harrebomée III, 338 a. Voor het Nd. vgl. Taalgids V, 179; Wander IV, 452: viel Schweine machen dünnen Trank; vül Swîn mâken den Drank dünn (Eckart 476; 112; Dirksen I, 81); voor Zuid-Nederland zie Schuermans, 775 b; De Bo, 1075 b: veel verkens maken dun spoel; in het Antw. Idiot. 1336: daar veul verkens zijn, is de spuling dun; in het Waasch Idiot. 143 a: waar veel verkens sijn, is de bras dun; 175 a: waar de varkens dik zijn, daar is de spoeling dun, veel kinderen, magere keuken. Volgens Tuerlinckx, 550 zegt men in het Hagelandsch: waar de kudde groot is, is de spoeling dun. In het Friesch: folle bargen meitse tinne drank; Gron. veul zwienen geft dunne drank = veul monden moaken leege schuddels (Molema, 371); Twente: völle biggen maakt 'n drank dunne.
Auteursrecht onbekend