Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

1278. In het krijt staan bij iemand,

d.w.z. schulden hebben bij iemand. In de 17^de eeuw bekend, blijkens Kluchtspel III, 47: ‘Tot Neeltje Krijnen de coomen (koopvrouw), in 't Friesse Bottervaetje, staet ook een moye klits¹⁾ van goet, van swavelstock, in 't krijt.’ Voor andere plaatsen zie Ndl. Wdb. VIII, 256 en vgl. nog Sjof. 6; Slop, 41; Menschenw. 406. Eig. wil de uitdr. zeggen dat iemands schulden met krijt nog opgeschreven staan op de lei of den wand²⁾, bijv. bij een herbergier of een winkelier; vgl. fri.: by immen yn 't kryt stean; hd. bei jemand in der Kreide stehen; de fr. uitdr. avoir l'ardoise, en het 17^de eeuwsche de witten uitdoen of uitvegen, de schuld uitwisschen, betalen. Volgens Schuermans, 3 zegt men te Leuven: in het wit krijt, op de schalie (lei) staan, en elders, evenals in Noord-Nederland, gij staat nog voor zooveel aangekalkt, waarvoor men ook zegt bij iemand gekletst staan (Schuerm. Bijv. 92) of in 't krijt op den balk staan (Joos 106); ievers in 't krijt staan, er schuld hebben (Antw. Idiot. 716). Zie n^o. 16.

1) schuld.

2) Rechtsbr. v. Schiedam, 225: Item dat geen meester voldre noch knaep kerfstock noch scrift aen die want of anders enigerhande borchtochte van brode oft van biers tot backers of tot tappers huijse maken noch hebben zullen.