1093. Een kat in den zak koopen,
d.w.z. iets koopen zonder het gezien te hebben; bedrogen uitkomen; mlat. non emitur tuto tibi clausa pecunia sacco. De spreekwijze lezen we bij Goedthals, 50: Men vercoopt gheene catten in sacken, on ne vend point chat en sac; bij Campen, 110: men sal die katte niet in den sack kopen. Zie ook Hooft, Brieven, 170; Willem Leevend II, 300 en vgl. het fri.: in kat yn 'e sek keapje en dy 't mei in boarre (of kater) yn 'e sek rint kin wol miene dat it in kat is, die met een' kater in den zak loopt, mag wel meenen dat het een kat is; iemand kan wel meenen, dat zijn uil een valk is (W. Dijkstra, 355). Ook in het hd. zegt men: die Katze (oder das Schwein) im Sacke kaufen; in het fr. acheter chat en sac (ou en poche); in 't eng.: to buy a pig (in Schotland a cat) in a poke; en in 't ital.: comprare la gatta in sacco. Zie Harrebomée I, 387 en III, 250; 411; Antw. Idiot. 625; Joos, 71; Waasch Idiot. 329 b; Teirl. 116: katten in zakken koopen; benevens W. Dijkstra, Uit Friesland's Volksleven II, bl. 182; Wander II, 1184; Simrock, Handbuch der Deutschen Mythologie, § 128; Sloet, De Dieren in het Germ. Volksgeloof en Volksgebruik, 21; Volkskunde VI, 45; XV, 184; XXII, 59, waar voor den oorsprong der spreekwijze aan een sprookje wordt gedacht, wat onnoodig is, daar de uitdr. zich laat verklaren uit het feit, dat alleen zwarte katten waarde hebben voor den bontwerker.