Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

479. Voor den draad komen,⁴⁷⁹

d.w.z. voor den dag komen, zich vertoonen; met iets voor den draad komen, iets doen blijken (van gevoelens gebezigd); Harreb. I, 151 a; fri. foar de tried komme, zijn gevoelen uiten; hwet foar de tried bringe, met iets voor het licht komen, te voren brengen. De oorsprong dezer uitdr. is onzeker. Vermoedelijk moet men denken aan een wedstrijd, waarbij de mededingers eerst voor den draad, d.i. de streep, de meet kwamen,

479 pinne l. pinne(n).

[p. 189]

om daarna gelijk af te gaan. Vgl. het Westvl. lint, linie, streep in de uitdr. ‘van lint gaan’, van meet af beginnen (De Bo, 641 b¹⁾.

Opmerking verdient evenwel het in Zuid-Nederland gebruikelijke voor de pinne komen, te voorschijn komen, zich vertoonen (ook van zaken: voor den dag komen); in het Westvlaamsch: voor de rechtbank komen; evenzoo in Haspegouw, wat aanleiding kan geven tot het vermoeden, dat we in ‘draad’ (vgl. fr. corde), een staaldraad moeten zien, die als afscheiding, als balie dient (eng. the bar; fr. la barre; hd. die Schranken), welk vermoeden steun vindt in onze synonieme uitdr. voor de balie komen. Zie Volkskunde X, 17-18; De Cock, 32; Loquela, 127 en Navorscher, 1893, 610, waar nog een andere verklaring gegeven wordt.

1) In de 17^de eeuw, volgens Winschooten, 18 ook: voor den beitel komen (zie Tijdschrift XVIII, 87 en XIX, 129); ook bij Sewel, 73 en Waasch Idiot. 98: veur den beetel komen; Schuerm. Bijv. 26 a: iets voor den beitel (op het tapijt) brengen; en thans in Limburg: ‘voor de borden komen’ (hd. vor das (heisse) Brett kommen (Wander I, 463) naast voor de greppen komen ('t Daghet X, 178).