Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

284. De bom is gesprongen (gebarsten),²⁸⁴

d.w.z. het geheim is uitgekomen. Bij uitbreiding ook met betrekking tot voorvallen die, lang verwacht, eene beslissende wending veroorzaken; hd. die Bombe ist geplatzt; fr. la bombe a crevé; le secret éclata. In het Ndl. Wdb. III, 332 en 325 wordt bom verklaard als spon; het geheim wordt dan vergeleken met een geestrijk vocht, dat door zijne hevige werking den bom van het vat doet springen (breken) en zich een uitweg baant.²⁾ Te Zandvoort: de bondel (spon) komt los. Syn. was in de 17^de eeuw de bommel is uitgebroken (of gebarsten), waar bommel wel zweer zal beteekenen; vgl. het fr. l'apostème crève³⁾.

284 l. la bombe a éclaté. Vgl. eng. it has come to a head (eig. punt van een zweer).

2) Bij De Cock¹, 38: De bom is er uitgesprongen, de vrouw is bevallen.

3) In het Ndl. Wdb. III, 332 wordt aan bommel in den zin van spon gedacht.