Vrouwelick cieraet van Sint' Agnes versmaedt
(1622)–Joannes Stalpaert van der Wiele–
AuteursrechtvrijAchtiende Gedicht.De Tempelen die Gode gesticht siin, zoo buiten als binnen Romen op den naem van S. Agnes. Ende eerst aende Nomentaensche weg over haer Graf bi fundatie van Constantia Dochter des Keysers Constantini, tot Erkentenis vande wonderdadige gezondheid aldaer doort voorbidden Agnetis verkregen. Ende dat inde plaets van den Tempel Bacchi, daer van noch opden dag van huiden, zeeckere overbliifselen te zien siin. In zonderheid een Marmere Tombe, die de Inwoonders nommen Sepulchrum Bacchi. Den Boog van't Circus Agonalis werdt van een Bordeel verandert in een Tempel, tot noch toe blivende een Titulaire Kerck, zeer dienstig totte vervordering van d'Eerbaerheid. VVerdt eindtelick met drie woorden aengeraeckt de vervoeringe vande Reliquien S. Agnetis van Romen tot Vtrecht. Vande welcke Ioannes de Beka in Chronicis Cap. 15. Ende Molanus Natalium SS. Belgij Duodecimo Kalend. febr. aldus schriven. Aldus vereert den Heer
DEn naem van ziin Jonckvrou. Maer vrij'lick noch al meer
Eer dat hier loop ten eind een korten tiid van Jaeren.
O Bacche Jacche Jo! waer zuldi noch vervaerenGa naar margenoot+
Met u verdroogt gebeendt, twelck hier geliick men zeidt,
Bi tGraf van Christus Bruid, van ouds begraven leit?
Verhuist: gh' en siit de rust van zulcken plaets niet waerdig.
Helas! ten liidt niet lang of Caesar maeckt hem vaerdig
Vw wiin-verzopen Romp, met al wat dat hi vindt
Of rots of aschs van u, te stroije in de wind,
| |
[pagina 148]
| |
Te werpen in den dreck, te smacken inde goten:
Vw graf te maecken le'eg uw Autaer te ontblooten
Van al tverdroncke tuig: end' in de plaets van dien,
De af gepeuinde grond, met meer geliicks te bien
Ga naar margenoot+Aen Christus Godes zoon, in d'eer van deze Maged.
Maer ist dat iemand nu bi avontuir mi vraget
Wat breder nae 'tbescheid van't geen Ick hier voorzeg;
Zoo weet dat hier eens aen de Nomentaensche weg
(Om' Smaegdes graf vernaemt aen burger en aen Reiser
Van wond'ren) bidden komt een Dochter van den Keiser.
Een dochter wiis en vroed, maer die nu lange tiid
Met over grootte wee, Jae zelfs tot grote spiit
Van d'Hippocraetsche kunst, en alle Medicinen
Van een bedurven zeer gele'en heeft zwaere pinen
Het gansche lichchaem deur. waer over de Princes,
Die tot dien daege toe van Nazareensche les
Nauw iet en heeft verstaen, verhorende de graven
Der martelaeren Goods hoe langs hoe meer van gaven
Te vloeijen dag aen dag, tot alderhande heil
Van doodtelick gebreeck; beraden werdt de feil
Van d'Aesculaepsche magt, en van Galenus boucken
Nu lang genoug verwacht, eens elders te gaen zoucken.
Ga naar margenoot+Ziet hier eens Godes hand, hoe krachtig en hoe zoet
Z' in alles treckt en schickt het menschelicke goed!
Dit is des Heeren wit, ziin schreven, en ziin maeten.
Hier om beraedt hi zich de quaden toe te laten
Ga naar margenoot+Wanneer hi die verhengt aen ider man of vrouw.
Aen land of aen gemeent, Twelck hi niet doen en zou,
'Ten waer hi uit het quaed dat bi ons werdt geleden
Meer goeds, tot meerder baet des werelds, wist te smeden.
Het bliickt in dezen wel: Hi hengt hier zulcken zeer
Des Keiserlicke Maegds, maer niet dan om de Leer
Van ziin gepreeckte woordt, haer milder te beschoijen;
Jae voort gemene best alleinskens te bestroijen
Het pad, daer Romen eens door komen zal de Stock
Van't alder grootste Riick te buigen ondert Jock
| |
[pagina 149]
| |
Des Christelicks geloofs. De grootste der Princessen
Belust dan om den brand vant springendt vier te slessen
Die haer tot dier tiid toe het vel zoo heeft verkracht,
Brengt eens zoo veel te weeg dat z' in de diepste nacht
Al heim'lick werdt geleidt opt graf van Goods vrindinne.
Z'en heeft noch, wel is waer, de Goon uit gansscher zinnen,
Niet teenemael verzaeckt, maer komt alleven wel
Met een volmaeckte hoop om vant verzengde vel
Te werden bi den Heer door 'sMartelarss, gebeden
Genesen, en van daer met onbesmette leden
Te keren weer naer huis. Wat meer? ze komt, ze bidt.
En ziet, ter wiilze daer aent graf geanckerdt zidt,
Zoo werdt ze met een slaep al biddende bevangen.
Maer met zoo zoeten slaep, dat zi met blide wangen
Daer tegenwoordig dunckt de Martelarss, te zien:
Die neigende het hoofd als of zi haer quam bien
Het fiat opt verzouck, zeidt: Dochter weest stand vastigGa naar margenoot+
Gelooft in Christum maer, en 'tzeer twelck u zoo lastig
Tot noch toe is geweest, werdt u op staende voet
Gebeterdt. Ziet het zelfs: Tgeloof streckt u tot boet.
Midswelcke de Princes verwackerdt en gerezen
Van haer bezete plaets, bevindt haer zoo genezen
Van hoofd te voeten toe, op d'iege zelve stond;
Dat haer niet eenen vlack oock van de diepe wondt
Of van de vuilste zweer int lichchaem komt te bliven.
Ze keerdt weerom te hoof: en ziend' aen haer bekliven
De Hemelsche gena'e doort bidden van de Maegd,
En schuildt de graci niet, maer gaet zoo rasch alst daegdt
De alder bliidste ting medeilen haeren Vader;
Haer broeders insgeliicks het hof end' oock te gader
De g'heele Roomsche Stad en doedt niet dan ze feest.
'Tsi burger, 'tsi Soldaet, elck is van minst te meest
Al even zeer vermaeckt in d'uit genomen gunsten
Die d'Hemel boven hoop van meesters en van kunsten
Zoo wonderlicken aen de Maged heeft getoondt.
Het ongeloof alleen, aenziende dus gecroondt
| |
[pagina 150]
| |
Te zaemen mettet hof de Burgeri van Romen,
Beladen voort gewas, bekommerdt voort vervromen
Vant Nazareens verbond, en doedt uit haet en niid
Niet anders dan't gestaeg zich op de lippen biit.
Doch tot ziin eigen smart. Want des niet tegenstaende
Beweegdt de goe Princes, nae kort verloop van maende,
Haer Vader tot consent, om van de zelve ste'e,
Daer haer den Hemel heeft genezen, van haer wee,
Het dronckemans Autaer van Bachchus te doen slechten:
End' in des Maegdes naem een Tempel op te rechten,
Ter eeren van dien God die't menschelick geslagt
Doort Golgotaensche Cruis tot zoen weer heeft gebracht.
Jae doedt tot meerder wensch daer noch beneffens bouwen
Een KoninglickGa naar margenoot* Palleis; alwaer zi met Jonckvrouwen,
Genegen om den Heer geliickelick met haer
Te dienen dag en nacht voort Maegdelick Autaer,
In zuiverheid, op hoop van d'Hemelsriicke Croonen,
Tot in de uir haers doods, zeer heiliglick bliift woonen.
Ga naar margenoot+Dan hier en rust noch niet de eer van Goods vrindin:
Men doedt den vuilen Boog, daer nae des duivels zin
De Maged was gebracht om 'tlichchaem te schoffieren
Met een groot deel des Parcks oock tot een Tempel cieren.
Te recht: want ist dat God die plaets al in die tiid
Als zi noch schenbaer was, heeft tot een Kerck gewiidt
Door dienst van ziinGa naar margenoot† Gezandt; wie'n zou dan dit exempel
Niet dwingen naederhand, om die oock in een Tempel
Te keeren? daer den Heer den mensch van eeuw te eeuw,
Hi si of jonck of oud, ze si of Maegd of Weeuw,
Zal geven door't gebed, zal gunnen door de muiren,
Van lichchaem onbesmet, tot in de dood te duiren.
Voorwaer 'tgebeurdt alzoo: want die daer maer en komt,
Die maer des Maegdes naem eens hartelick en nomt,
Gevoeldt zich een begeer, door kracht van haer gebeden,
Te komen totte eer van ongeraeckte leden.
Of zeecker die daer in te vooren heeft misdaen,
Weerom te krigen zin tot ziin verlope pa'en.
| |
[pagina 151]
| |
Wel zalige Gemeent van Romen, die den Hemel
Wt graci heeft verliendt een zoo bedeckten schemel
Tot schutting van den brand en 'thettige feniin,
Daer me'e de wereld werdt verzengt vanGa naar margenoot‡ Asmodiin;
Schickt dat ghi immers wel gebruickt van Godes handen
Dit weldaed twelck hi u hier geeft om niet te branden.
Bewaerdt toch wel het pand vant onbesmette Liick,
Tot dat g'het in de hand vant Battaviersche Riick,
Opt PrincelickGa naar margenoot† versouck en 'tKonningliick verlangen
In een dierbaeren douck eens komen zult te Angen.
Te Angen, dit ist woord, daer mede wel bequaem
Het voor genomden Land van deze Mageds naem
Ziin mildheid duiden zal, wanneer het tot een teicken
Vant wel-gekomen Rif iet weldaeds komt te reicken.
Zeer wel 'tgebruick is goed O blonten Battavier!
Ponst, Angt met vrije moed; slans eer is slans manier:
Wanneer ghi maer en schickt, op dat u mag bekliven
De voorspraeck van de Maegd, bi haer geloof te bliven.
En niettemin door deugd van liefde en van hoop,
Te vorderen uw jeug tot een volmaeckte loop.
Amen. |
|