Hemelryck dat is Lof-sangh van 't Rijcke der hemelen
(1621)–Joannes Stalpaert van der Wiele–
Auteursrechtvrij'twelck eertijds beweeght heeft Adrianum rechter van Nicomedien tot het gheloof ende martyrie ons' Heeren Iesv Christi
Sesentwintichste Ghedicht.Natalia geleydt haeren Man nae den Kercker, Ende des ander daegs nae 't Schavot. Alvvaer hy d'eerste van allen soo strenghelijcken vverdt ghegheesselt, dat hem 'tingevvandt ter aerden vloeydt; Hy daer en tusschen Gode danckende, ende sijn Huysvrouvv' hem vertroostende. Eyntelijcken vverdt hy mette reste ghebonden op een Radt, alvvaer hem eerst ende al vooren de handen ende voeten afgecapt vvesende, de scheenen gebroocken, ende de leeden geraebraect vverden, gevende sijn salige siel met sijn 23 mede-Martelaeren inde handen Godts. | |
[pagina 102]
| |
En gaen te samen nae het Pynelijcke Hof,
Naer't donckere Giool, daer d'andere hem wachten,
Om hen des anderdaeghs gelijck te laeten slachten.
O alderblydtsten tijdt! of aldersoetste Nacht!
Hoe werdt ghy nu met sang en nu weer doorgebracht
Met zeegen en met danck met yver van gebeden,
En nu weer altemet met Goddelijcke reeden?
Onsteecken met het vier dat in haer werdt gestooct
Van Godes goeden Geest. Een ygelijck die jooct,
Een ygelijck verlangt maer nae den Dagh van Morgen:
De Nacht valt haer te lang, en sijn verveelt van 'tborgen
Zy wenschen anders niet all' tsamen even seer,
Dan eens nae dit verdriet te weesen by den Heer.
Haer wensch sal hen geschien, haer wil sal hen gebeuren.
Want, siet, des anderdaeghs sult ghy hen laeten sleuren
En slepen over straet, naer't bloedige Schavot.
Een deel is schier vergaen, een ander schier verrot
Door haer voorleeden pijn, en haer versworen wonden.
Den Rechter werdt alleen noch ongequest bevonden:
Des is hy oock de Man die eerst aenhouwen moet.
Ghy doedt hem slaen met roen, en maect hem so bebloedt,
Dat hy geen mensch gelijct. All' dander staen rondtomme,
Syn Huysvrouw niettemin, die met hem is gekommen,
En schier tot yder slagh hem met haer oogen troost.
Men siet dat zy van vrees verbleyct, en nu weer bloost
Van blyschap, als zy siet haer Man soo duldigh lijden,
Als zy den nieuwen heldt soo vromelijck siet strijden.
Zy siet hem staen ontbloot, gebonden aende pael,
Met syn bebloede schoot; en hoort gheen ander tael
| |
[pagina 103]
| |
Als: u Lof en Danck, mijn Heer, voor dese slaegen,
Die ghy mijn voor u Naem alhier nu doedt verdragen,
En voor mijn sonden mee. Oh onverwachten dagh!
Dat ick ter selver stee, nu weer verboeten magh;
En met de selve straf daer door ick heb gesondight.
Ick ben een Christiaen: dit wil ick dat vercondight
Sy heel de wereld door; op dat nae dit Patroon
De Rechters mijns gelijck, verhoopen vanden Throon
Des Heeren, hoe zy oock met sonden sijn belaeden
Hoe datz' oock syn bebloedt verghevingh en genaede,
Nu Mannen, nu weer aen. Ick ben't die't u gebiedt:
Mijn dunct ghy pleegt te slaen al bet op mijn onthiet
Dan als ghy nu wel doedt op mijn ontdecte leden.
Nu Flux, met nieuwe moedt: Ick heb oock te besteeden
Voor Christo vleesch en bloet. Nu gaet hem weerom toe
Of 'tnoyt en waer geschiet. Wel Mannen werdy moe?
Soo, soo: dat is mijn Lief dat d'ander u verpoosen.
Och! wat gecierde Crans? och! watte roode roosen?
Wat Palmtack, wat Laurier? och! wat verburge schat?
Wat Rijck, wat Monarchy? och! wat vergulde Stadt?
Mijn siel Ga naar margenootyverlangt nae dy en heught sich te verlaten
Alhier dit aerde-slijck, voor u vergulde Straten,
Voor u begraefden Tuyn, voor u geblomden Hof;
Daer ick nu gheen geschrey, maer een gestaege Lof
Een Halleluyaes-Liedt voordaen sal hooren singen.
Mijn siel heeft haer Ga naar margenootzverheugt in dese blyde dingen?
Als dat wy noch van daegh nae dit gelede Cruys,
Te saemen sullen gaen in ons Heer Vaders Huys.
Een Huys, een weeldigh Huys! een woonplaets van wellusten
Daer ons onthaelen sal daer ons sallaeten rusten
| |
[pagina 104]
| |
Dien alderbesten waerdt, nae sijn bereydt Salet,
Opt Gulde Ledikant van sijn gespreyde Bedt.
Dit hebdy mijn geleert, Godt loon u, Lieve Meesters,
Sa, Sa! weer nieuwe roen; neempt weerom versche heesters.
Raect, Raect en slaet niet mis: gh'en weet mijn reden niet
Want hoe mijn meerder is de smert van dit verdriet,
Hoe dat mijn leen meer bloen, meer Tranen dese oogen,
Hoe dat mijn Vader oock meer vinden sal te droogen
Met sijn fluweele handt, en met sijn sachten douck.
Dus roupt den Ridder Godts ten lesten even clouck;
Tot dat de Beuls vermoeyt, de roeden heel versleeten,
En hem tgeslaegen Lijf rondtom is opgespleeten:
Soo datmen doort gebeent ontdect en als gevilt
Kan sien hoe hier de long, en daer de lever drilt.
Iae dat hem 'tmeerendeel van 'tingewandt, ocharmen!
Ter aerden neder vloeydt te samen mette darmen.
Ghy selver schrict uw' feyt, en keerter d'oogen af,
Om in hem niet te sien de wreedtheyt van uw' straf.
Bevreest oock niettemin hier door rumoer te maecken,
Gebiedt g'hen all' gelijck terstondt te rade-braecken.
Men doet naer uw' bevel. Zy werden opgevat,
Gebonden een voor een op een bysonder radt.
Daer op ghy noch voor heen den Rechter voor sijn snappen,
De handen alle bey en voeten af laet cappen.
Daer leyt hy als een block, noch even wel te vreen
T'ontfaen de staele stock op sijn mis-bruycte Leen.
Hy crijghtze op sijn dyen; Men gheeft z'hem op syn scheenen,
Op alle bey de knyen, op ermen en op beenen.
De lest' en beste slagh ontfangt hy op syn borst:
Waer door syn siel vertrect, en laven gaet haer dorst,
| |
[pagina 105]
| |
Vyt een vergulde Kroes, daer in haer werdt gheboden
Een aldersoetste Wijn: geen Nectar van uw' Goden.
(Want dees' is of versiert; of seecker voor haer beck,
En is gheen ander dranck, als Ga naar margenootazwavel, vier en peck)
Maer wijn der vrinden Godts, die soo verkoelt haer borsten,
Dat zy met staeghen dranck daer nimmermeer en dorsten.
Ter wijl hy staet en drinct, daer uyt die soete zee
Waer uyt den Nectar springt; Siet comen d'ander mee,
Tot een volmaect getal van vier en twintich Mannen,
Gecroont met dierbaer Goudt; bequaem juyst om te spannen
Noch eens een ander Rondt, noch eens een tweede croon
Van vierentwintigh Man, Ga naar margenootbom d'alderhooghsten throon:
Om met een dubbeld' Choor, jae al den Hemel t'samen
Den Heer te singen Loff, van eeuw' te eeuwen Amen.
Eynde des Lof-sangs, |