Evangelische Schat van Christus Jesus ontdeckt
(1621)–Joannes Stalpaert van der Wiele–
AuteursrechtvrijElfde gedicht.Hoe zvvaerlick de Riickdommen doorgaens alhier verkregen vverden, hoe bekommerlick bevvaerdt, ende hoe pinelick verloren. En dit is van de stof. Siet nu eens de manier
Daer mede dat de Schat verkregen werdt alhier,
Besten, en gemist? Helas! hoe woelt den Zoucker
De Kriigsman in ziin veld, den Burger in ziin woucker,
De Pleiter in ziin Hof? de Koopman, arrem Dwaes,Ga naar margenoot+
Hier deze uit de Niil, daer geene uit de Maes
En doedt ziin leven lang schier anders niet als zeilen,
En siet schier niet dan zee, en hoort schier niet dan peilen,
| |
[pagina 36]
| |
Nu eens d'ondiepe grond, dan eens het vast gestert
Terwiil hi hem bevindt vervallen en verwart
Door nevel of door mist int middel van de Platen.
Nu schrickt hi voor de windt, dan schroomt hi de Piraten:
End' efter moet al voort de Slaefknecht van Mammon,
Tot dat hi dick verliest het schiinsel van de zon
Door lengte vande wegt bezuiden of bi noorden:
Verbannnen van ziin land, en niet dan twee scheeps-boorden,
Hoe't onweerdt ofte wait, verscheiden van de dood.
Indien dat onderweeg het Schip noch ergens stoot
Off, soo't wel dick gebeurt, door weer of wind versteecken
Niet verre van de Baeck des Havens komt te breecken,
Soo gaet hem dan te quist de vergehaelde waer,
Die hem gevallen is soo lastig en soo swaer
Int koopen aen de strand, oft Roven onderwegen.
Daer vooren hi, helas! dan niet en heeft gekregen
Als een verloren reis, of een beswaerdt gemoed,
Soo om tgebroocken Schip, als om 'tgeroofde goed.
Doch woelt den Koopman dus int zoucken van ziin waeren,
Ga naar margenoot+Den Hoveling en steent niet minder int vergaren
Of van een brockjen goeds of van een Dompjen eers.
Eilacen! wat al nachts? ocharmen! wat al weers
Des Winters inde kou, des Somers in de hette,
Verdraegt hi om ziin Prins? hoe moet hi 'taensigt setten
Nu eens in sulcken ploi, dan weer in sulcken vouw,
Nae dat ziin meester toont of blischap ofte rouw?
Ghi wetet bet als ick, want hebt het ondervonden.
Hoe meenigmael, hoe dick siit ghi wel uitgesonden
Doort Princelick beval met wrouging van uw borst,
En dat gh'u evenwel niet anders toonen dorst
| |
[pagina 37]
| |
Als bliide van gelaet, Iae selver oock bestreelde
Het geen men u beval, hoe seert u oock verveelde?
Al waer miin Heer de Prins geweest niet dan een ZonGa naar margenoot+
En ghi een Helitroop, of een Chameleon
Soo'n hadt ghi op ziin licht in't lacchen of verbolgen,
Niet bet met uw gesigt hem kunnen achtervolgen.
'Ken seg hier niet met al nu van de Ialouzi
Daer me men u beniidt te Hoof, soo lang dat ghi
Door een verziert gerucht getuit in 'sPrincen ooren,
Eens teenemael ziin zucht en graci hebt verlooren.
Iae min als op een uir van eer en goed berooft,
'tVerlopen avontuir moet koopen met uw hooft.
Waer bliift u dan de Schat? Waer bliven dan de Staten?
End' of ghi die al schoon niet eer en komt te latenGa naar margenoot+
Voor dat ghi eens daer van te ziinder tiid ontbloot
Werdt door de Popelsi, of door een ander dood,
Soo hebdi evenwel meer moeitens int bewaren,
Als ghi wel hebt gehadt int rapen end' int gaeren.
'Ken twiiffel daer niet aen, ghi hebt het wel beprouft.
Hoe dick hebd u ontstelt, hoe menigmael bedrouft
Als u geboodschapt wierd nu tinbreck vande Diicken,
En nu weer het verlies van d'afgespoelde sliicken?
Hoe dickwils is de slaep des nachts van u gevlucht
Als ghi van Rat of Muis maer hoorde het gerucht,
Of als de minste wind uw 'tvenster dee verroeren?
Bekommert datmen u de schatten quam vervoeren,
Bestelen of met list, of Roven met geweld.
Wanneer u het gewas van vruchten stondt te veld
Of in den vrougen Herbst de druif u was te sniden,
Hoe waerdi wel beanckst? hoe was u hart te liden
| |
[pagina 38]
| |
Soo dick en menigmael alst regenachtig weer
Den hoop van uwen Ougst een weinig sloug ter neer?
Dus doen de Cooplui mee, die door de holle baren
Van d'Oceaensche zee, haer schepen hebben varen,
Gestadelick belaen of voor haer eigen goed,
Of door eens anders scha voor eigen banckeroet.
Iae al waert anders niet alst dagelicksche sorgen,
Waer aen ment lieve geld besteden sal of borgen
Als nu verkregen is, het si door Testament,
Of selfs oock door verloop van Iarelickse Rent,
Om tot een nieuw besit op't seeckerste te hechten;
En weerom het rumoer vant Pleiten en vant Rechten,
Nu huiden tegens hem die u daer eerst toe port,
Dan morgen weerom eens op hem die u verkort,
Soo waert noch schier te veel om ider te doen weten
Dat met geen minder moeit den Riickdom werdt beseten
Ga naar margenoot+Dan z'eerst bekomen is. Maer leider het verlies
Is 'talder swaerste noch. noit man en werde kies,
Hoe vast dat hi oock stondt, met sulcken piin getrocken,
Iae iemand soud' hem schier een lid af laten rocken
Met minder smaert, als is de piin die hi gevoelt
Wanneer hi van het ziin berooft werdt en onstoelt.
Dit overtreft bi nae de bancken der Tyrannen
Soo dat met goede reen de wiisteGa naar margenoota van de mannen
Wel eer gesproocken heeft o dood o bleike dood!
Hoe onverwacht komt ghi wel vallen in de schoot,
Iae uw' memori selfs hoe lastig en hoe bitter
Is zi wel voor den geen die een vreedsaem besitter
Is van ziin lieve Schat? Twas wel te sienGa naar margenootb aen hem
Die in voorleden tiid met een verheugde stem
| |
[pagina 39]
| |
Siin vleeschelicke ziel besmeeckte en bestreelde:
Wel aen nu eet en dricket, begeeft u vri tot weelde
In alderlei manier miin ziel naer uw gevoug
Uw schaepjens gaen op droog, ghi hebt nu goeds genoug,
Uw' schuiren siin vergroot, en kunnen noch nauw vatten
Den Ougst van uw gewas, den Riickdom van uw Schatten.
Ghi siit voor menig Iaer nu meer als wel versorgt.
Maer 'tEpicuruszwiin en wierdt niet lang geborgt;
Want God die alles hoort mishaegde sulcken reden
En sprak hem in het oor eer dat noch was voorleden
Dien dag; O groten dwaes! ghi rekent sonder waerd.
Den Riickdom van uw Schuit is voor u niet vergaerdt;
Want eer u deze nacht te lopen komt ten ende
Soo sal ick om uw ziel weerom te eisschen sende'.
Voor wien sal wesen dan het geen ghi hebt versaemt?
|
|