Gulde-Jaer Ons Heeren Jesu Christi

[p. 284]

⁺ Heylige Drievvldigheydt.⁺

+ 116

+ Bron: Mt. 28, 18-20. Muziek: In de 3e maat van de 1e balk moeten de eerste twee noten door een boogje verbonden worden.

1

My is volkome macht gegeven

In Hemel en in aerde mee.
Gaet heen en leert dan all' die leven
Van d'eerste tot de laetste stee⋆.

2

Hen doopend' in den naem des Vaders,

Des Soons, en oock des heyligs Geest.
Hen leerende, te wesen daders^2,3
Van mijn geboden minst en meest⋆.

2,3 daders, zie Leuv. Bijdr. 1960 blz. 39-40.

3

Des⋆ sal ick weer met u-luy wesen

Van nu tot dat de wereld staet.^3,2
O Heer, uw' goedheyd zy gepresen.
O Heer, uw' macht en heeft geen maet.

3,2 staet: stilstaat, eindigt.

4

O rijckdom! o verborge schatten

Van 't wesen Gods! wie reyckter aen!^4,2
Geen schepsel kan sijn' wegen vatten;
Geen maecksel kan sijn sin verstaen.⁴

4,2 reyckter aen: raakt eraan, evenaart die (WNT. 12, 3, 1617).

4 Vgl. Rom. 11, 33-36 (epistel van de dag).

[p. 285]

5

Heer! Heylig, Heylig, Heylig weder;^5,1

Heer! Heylig bistu sonder endt.
Wy buygen u de hoofden neder;
Gelijck als Seraph is gewent.⁴

5,1 Vgl. het sanctus in de H. Mis.

4 ‘zoals de Serafijn (dat) gewend is.’

6

Ghy gaeft 't begin, o God, o Vader!

Soo aen uw' Soon, als aen uw' Geest,
Die evenwel altijdt te gader
Voor d'eeuwen zijn by u gheweest.

7

Voor d'eeuwen, en voor alle stonden:

Ja daer en werdt de minste⋆ nu^7,2-8,4
In daed of dencken niet gevonden,
Of sy en waren nevens u.

7,2-8,4 Versta: er is zelfs niet het geringste moment te vinden - op het niveau van het handelen of (zelfs) van het denken - of de Zoon en de H. Geest waren naast (= tegelijk met) U even goed enz. Na 7,4 loopt de zin door in de volgende strofe.

8

Al even goed, al even machtigh,

Al even oud, al even wijs,
Al even heyligh, en waerachtigh,
Van eenen lof, van eene prijs.

9

Buygt u vernuft, neygt uw' memory,^9,1

O mensch! voor sulcken Majesteyt;
Op dat ghy van⋆ sijn groote glory
Niet in de wind en werd⋆ verspreyt.

9,1 memory: geheugen, hier wel synoniem met: verstand.

[p. 286]

10

Waer heen met uw' verwaende pennen,^10,1

O opgeblasen Zwingliaen!²
Of laet⋆ nu 't Sacrament te schennen,
Of houdt het met den Arriaen.⁴

10,1 pennen, voor: geschriften.

2 Zwingliaen, aanhanger van Zwingli (1484-1531), die de werkelijke tegenwoordigheid van Christus in de Eucharistie loochende, maar het dogma der Triniteit aanvaardde. Welnu, zegt de dichter, beide geloofspunten zijn even onbegrijpelijk.

4 Arriaen, aanhanger van Arius uit Alexandrië (256-336), die de H. Drieeenheid verwierp.

11

Wat reden hebstu dus te slijpen,^11,1

U plomp verstand op Christus disch!
Terwijl ghy niet en kont begrijpen,
Hoe eenen God drievuldigh is.

11,1 slijpen, nl. uw ganzeveren pen, om te schrijven tegen Christus' tegenwoordigheid in de Eucharistie.

12

Begrijpt dat eerst, en komt dan verder

Bevraghen: hoe dat voor sijn dood
Ons laten kon den goeden Herder
Sijn lichaem onder schijn van brood?

13

G'en soeckt maer knoopen in de biesen;^13,1

G'en kunt toch geen van tween verstaen.
Maer dit's uw' aerd; de Ketters kiesen³
Het een, en laten 't ander staen.

13,1 gewoon spreekwoord in de 17^e eeuw voor: ge zoekt bezwaren waar er geen zijn (WNT. 2, 2554).

3 Vgl. het Latijnse haereticus voor ketter, van het Griekse hairesis = keuze.

[p. 287]

14

Heer! laet ons nimmermeer⋆ bedrogen

Toch werden⋆ door hovaerdigheyd;
Maer gunt dat wy uw' grootheyd mogen
Behagen, door ootmoedigheyd.

15

Eer, glorij, lof zy God almachtigh,

Die eenigh, en drievuldigh is.
Des⋆ zy hy weer den mensch gedachtigh,
Die breukel⋆ en ellendigh is.