Gulde-Jaer Ons Heeren Jesu Christi

[p. 223]

't Heyligh graf.⁺
Op Paesch-avond.⁺

1

O waerdigh Heyligh Graf. O marmer wit!

Daer⋆ op Heer Iesvs sit^1,2
Met sijn vijf wonden rood
Als winner van de dood.⁴
Geëerdt, gelooft, gepresen
En gegroet moet ghy wesen;
Des⋆ staet ghy hier ten toon
Op 't woord van Amos soon.⁸
Ghy waert voor heen
Van doode le'en⋆
Een te⋆ droeven wooningh.
Maer nu een zetel Van den hooghsten Koningh.
En ghy verheve kruys
Een roem van Godes huys.¹⁴

+ 82-83

+ Bron: Alleen de tweede strofe heeft een gedeelte van het evangelie van de dag tot onderwerp (Mt. 28, 1-7). Alhoewel Knipping geen parallel biedt (vgl. echter dl. II blz. 59, 79, 203, 269, 275 vv., 297), is het aannemelijk dat de - overigens niet met de Schrift gegeven - voorstelling van de 1^e strofe - Christus, zegevierend zittend op een steen - geïnspireerd is op bestaande voorstellingen. Zeker geldt dit voor die van de 2^e strofe: de engel die het kruis draagt, waaraan de andere lijdenswerktuigen hangen. Slechts C. en A. zijn bekend. De tekst komt ook voor in GJF. blz. 1279-80; zie Van der Heijden, Madrigalia blz. 154-5 en 281, waar de varianten worden aangegeven, behalve met de enkele onbetekenende aan te vullen met 3, 1, waar is my in C. en A. ontbreekt. Voor de verhouding tussen beide ligt een klein artikel gereed.
In strijd met de hoofdletter aan het begin van de regel hebben we omwille van het rijm en overeenkomstig GJF. de eerste twee regels van elke strofe tot één gecombineerd. De hoofdletter in de tweede helft wijst echter steeds op de oorspronkelijke situatie, zoals die onder de noten aanwezig is. Ditzelfde geldt voor elke 12^e regel, die echter in GJF. wel twee regels beslaat.

1,2 Daer op: waarop.

4 winner: overwinnaar.

8 Isaïas, zie Is. 52, 13 vv.

14 Godes huys, versta: de gemeenschap Gods, zowel de Kerk op aarde als de hemel.

[p. 224]

Refrein:

 

Heer gunt de knechten dijn⋆

 

Alhier te mogen zijn^{Refr. 2-3}

 

Met u begraven

 

Of sekerlijck voordaen⋆

 

Door 's kruyces enge baen⁵

 

Voor-voets te draven⁶

 

Tot een blijder haven.

Refr. 2-3 Vgl. Rom. 6, 4 (zie ook Kol. 1, 3: epistel van Paaszaterdag).

5 Vgl. Mt. 7, 13-14.

6 voor-voets, eigl.: terstond; hier m.i. - zoals vaker bij Stalpart - letterlijk te nemen: op zijn tenen, snel. (Vgl. voor andere voorbeelden Leuv. Bijdr. 1960 blz. 36 vv.).

2

Bewaerder Seraphin Van Christus graf,^2,1

Sergeant van 's Koninghs staf,²
Ey! reyckt ons gins en weer³
Eens 't wapen van den Heer.
Met speren, sponsen, tangen,
Geessels, en roe'n behangen;
Wy sullen 't roode hout
Veer boven 't dierste⋆ goud
Wt lieve sucht⋆
Van minne-tucht¹⁰
Te⋆ deerlijck om-ermen¹¹
Om als met myrrhe D'herten te verwermen.¹²
Al is den boom bebloed,
De vrucht is weerom⋆ soet.

2,1 ‘Serafijn, die Christus' graf bewaakt.’

2 Sergeant: (wapen)drager.

3 gins en weer: (heen en terug), even, een ogenblik.

10 minne-tucht: liefdedeugd, liefde.

11 deerlijck: met deernis.

12 myrrhe, in de 3^e str. uitgelegd; D'herten, versta: ons hart.

[p. 225]

3

Een busseltje van myrrh' Marien kind.^3,1-4

Want hem mijn ziel bemindt;
Tusschen de borsten mijn
Sal klaer sijn wooning zijn.
Komt, komt mijn uytverkoren,
Met u kruys, roe'n en doren;^6.
En wes⋆ u heeft gesmert
In 't diepste van mijn hert.
En woont daer in.
Dit is mijn sin⋆,
Dit 's al mijn begeeren:
Op dat u lijden My oock lijden leere.
Want 't geen den Koning smaeckt,
Den Dienaer oock vermaeckt.

3,1-4 Vgl. Hoogl. 1, 13; Christus wordt t.a.v. zijn Bruid, de minnende ziel, vergeleken met een bundeltje mirre op de boezem der bruid, symbool van beider heerlijke, intieme verbondenheid. ‘Maria's Kind is als een bundel mirre. Want Hem bemint mijn ziel. Zijn plaats zal zijn tussen mijn borsten.’

6. Na doren loopt de zin door.