Gulde-Jaer Ons Heeren Jesu Christi

[p. 218]

⁺ De krvys-drager.
Op Goede-Vrijdagh.⁺

Op: Susanna un jour.

1

O quaed gerecht,

Nul en van geender waerde:
D'onnutte knecht
Verdoemt sijn Meester hier,
Des Vaders Raedt^1,5
Verwesen⋆ werdt⋆ van⋆ d'aerde,
Het Goedt van⋆ 't Quaedt,
Den Schepper van het Dier.⁸
Iesvs van mond
Soo soet, van hand soo goedt,
Dien vrij van schuld
Den Rechter selfs verklaerde,
(Ach! groot' onwaerde!)¹³
Voor Barabbas moet wijcken.
Blijft Cesars vriendt
En wascht uw' handen vry⋆:
Maer dit rood bloed^1,17-20
En⋆ sal u niet af-strijcken¹⁸
Noch Rhoonsche vloed
Noch Tiberijnsch getij.

+ 78

+ Bron: Mt. 27, 15-31; Lk. 23, 13-31; Joh. 19, 17.

1,5 Raedt, hier: Woord (Grieks: Logos).

8 Dier, hier voor: schepsel, stoffelijk wezen (Lat. animal).

13 onwaerde: schande. In vergelijking met de dertiende regel van de tweede en derde strofe heeft deze regel een lettergreep te veel. Muzikaal biedt dit geen moeilijkheid.

1,17-20 Volgens de legenda aurea werd Pontius Pilatus door keizer Tiberius omwille van Christus' terdoodveroordeling in de gevangenis geworpen, waar hij zelfmoord pleegde. Zijn lijk werd in de Tiber geworpen, maar boze geesten verzamelden zich hier en verwekten hevige overstromingen en andere natuurrampen. Daarop vervoerden de Romeinen het naar een oord van vervloeking in Frankrijk, Vienne, dat als de weg naar de hel (via gehennae) werd beschouwd. Ze smeten het daar in de Rhone, echter met soortgelijke gevolgen. Ten einde raad wierpen ze het in een diep en smal ravijn.

18 af-strijcken: afwissen.

[p. 219]

2

Eng'len van vree

En al ghy 'sHemels Geesten,
Die pijn noch wee
Noch hert-zweer en gevoelt;
Maer altijdt houdt
Ten Hemel blijde feesten;
Leght af u goudt
En kled'ren wit gespoelt.
Bedrijft nu rou⋆
Huylt, jammert, klaeght, beschreydt
't Onwaerdigh feyt⋆:^2,11
Uw' Koningh is verwesen⋆.
Doet hem gheleyd';¹³
Wy sullen oock midtsdesen⋆
Hier staen bereydt
Met scherp-gehayrde kle'en⋆,
Met droef gheween
En toortsen uytgelesen,
Wel bruyn gegomt.¹⁹
Maer siet den Koning komt.

2,11 Onwaerdigh: schandelijk.

13 gheleyd': uitgeleide.

19 bruyn gegomt: vol zwarte, donkere, hars.

3

Nu maeckt ruym-baen.

Iesvs komt van de trappen,
De tromm'len slaen.
Men roept ten Hemel toe;
Hy komt te voet
En teyckent all' sijn stappen
Met sijn rood bloedt;
Traegh en van pijnen moe,
Ontfanght het kruys

[p. 220]

 

Op sijn door-slaghe schoer⋆^3,10

 

Voor 's Rechters huys

 

En werdt⋆ soo voort gedreven

 

Van⋆ Joodsch gespuys.

 

Maer siende sich beneven¹⁴

 

De vrouwkens gaen.¹⁵

 

Nu laet u schreyen staen

 

Voor my, sprack hy,

 

Beschreydt u eygen leven;

 

Siet hier aen 't groen,

 

Wat men 't dor hout sal doen.

3,10 door-slaghe: stuk geslagen.

14 sich beneven: naast zich.

15 Na gaen loopt de zin door.