Gulde-Jaer Ons Heeren Jesu Christi

⁺ Den stommen duyvel.
Op den derden Sondagh van de Vasten.⁺

1

Wilt Gode lof en glory gheven.^1,1

Dit's toch een wonder al⋆ te groot,
Dat Iesvs hier heeft uyt ghedreven
Den duyvel, die in sulcken nood
Ghebracht had desen armen mensch.
Die blind en stom was van te vooren,
Wy hier weer sien en spreken hooren⁷
Soo wel als iemand sou na⋆ wensch.

+ 52

+ Bron: Lk. 11, 14-28. In T. ontbreekt de 6^e regel van elke strofe.

1,1 Aan het woord zijn de hem (:hun) van 2,2.

7 grammaticaal eigl. onjuist: wij zien hem zien(de).

[p. 171]

2

Sus, sus! swijght stil ghy plompe luyden,

Antwoorden hem de Pharizeen:
Gh'en hebt geen kennis om te duyden
De daden van den Nazareen.
't Is Belzebubs beswore macht,^2,5
In 't helsche rijck een van de meesten⋆,
Daer⋆ door hy d'and're boose gheesten
Verjaeght, vermeestert, en verkracht.⁸

2,5 Belzebubs beswore macht: een macht die Beëlzebub van rechtswege toekomt (beswore: rechtskrachtig).

8 verkracht: krachteloos maakt.

3

Maer laet hem eens sijn hand uytreycken,

't Zy door gebod, 't zy door ghebeen,
En gheven ons een Hemel-teycken,
Soo⋆ Moyses en Helias deen.
Waer op den Heer met kort besluyt:^3,5
Hoe sal het rijck der hellen blijven,
Is 't saeck dat ick de duyv'len drijve⁷
Den eenen door den and'ren uyt?

3,5 ‘Waarop de Heer kort en bondig antwoordde.’

7 Is 't saeck dat: als.

4

Maer doe ick dese wonder-daden

Met onwil van den Prins⋆ des doods,^4,2
Soo zijt ghy toch wel onberaden,³
Dat ghy weer-staet den Vinger Goods.
Daer wierd noch noyt gewapend held
Van schans of buyt berooft bevonnen,⁶
Of hy en was eerst overwonnen
Door meerder sterckheyd van gheweld.

4,2 met onwil van: tegen de zin van.

3 onberaden: dom.

6 bevonnen: bevonden.

[p. 172]

5

Helas! ghy zijt te seer verbastert⋆

Van Abrahams ghelovigh saed,
Dat ghy den heyl'ghen Geest dus lastert
Met moedwil en bedachten haet.^5,4
Een sonde! die noch op ter aerd
Noch namaels in 't toekomend' leven
Van Gods ghena en wert⋆ vergheven
Of van het eeuwigh vyer ghespaert.

5,4 bedachten: welbewuste; of: voorbedachte.

⁺ 6

Durft ghy in plaets van God te loven^6,1-7,8

Van sijn ghenade, noch voordaen⋆²
Van my ict⋆ wonders eysschen, boven
De teyck'nen die'k u heb gedaen?
Ghy quaed, ghy overspeligh volck,
Gaet in uw' boosheyd vrij⋆ verharden.⁶
U sal van my toch niet ghewerden⋆
Als 't teycken Jonae, Godes Tolck.

+ 53

6,1-7,8 Zie het vervolg van het zondagsevangelie: Lk. 11, 29-32.

2 Van: vanwege, om.

6 Gaet, gebied. wijs.

7

Ick seggh' u dat de Niniviten

U sullen in den dagh des noods
Noch eens verdommen en verwijten
Uw' blindheyd voor het oordeel Goods.
Dat sy met sack, met hayr, met asch
Op 't woord van Jonas boeten deden,
Daer⋆ ghy veel meerder in uw' steden
Hier siet en hoordt, als Jonas was.

[p. 173]

8

Wacht u toch des⋆ mijn uytverkoren.

Veel liever leeft soo, dat dien dagh
U vrij van Godes swaren tooren
In sijn ghenade vinden magh.
Schickt⋆ dat ghy hier verduldigh zijt,
Gedachtigh hoe den Heer der Heeren
Hem⋆ van de Joo'n hier liet onteeren
Met last van al⋆ te grooten spijt.^8,8

8,8 spijt: versmading.

9

En dat met sulcke sachte sinnen,^9,1

Dat hy, als van 't godloose feyt⋆^2-3
Vergheten, hen-luy soeckt te winnen
Met reden⋆, en met klaer bescheyd.
Ten besten duyd toch alle dingh.
En als g'iet lijdt, soo laet u vromen⋆,
Dat Godes Rijck u sal toe-komen.⁷
Voorwaer, voorwaer, noyt blijder tingh⋆.

9,1 Na sinnen volgt in C. en A. een puntkomma, door ons naar T. verbeterd.

2-3 van ... vergheten: niet meer indachtig.

7 u sal toe-komen: uw deel zal zijn.

10

Voor al soo⋆'n laet te geender tijden

U stommen van den Satan quaed,
Soo dat ghy weyghert te belijden
Voor Godes dienaer uw' misdaed.
En of g'u oyt hier stom in vondt,
Soo sucht en ducht soo lang uw' sonden,
Tot dat den Heer uw' tongh ontbonden
En g'opent heeft uw' stommen mondt.