Gulde-Jaer Ons Heeren Jesu Christi

Gesang op 't Gvlde Iaer.

Met een Quaeritur aen de Poëten: Waerom⁺
Dat by hen-luyden het Gulde leven
Saturno werdt toe-geschreven, Die nochtans van⋆ sijn
Soon werde verjaeght, en selfs sijn kinderen plagh te eten.

+ Quaeritur: vraagstelling (eigl. ‘er wordt gevraagd’). De strofennummering in dit gedicht is van ons.

[p. 72]

1

Aerdigh vollick der Poëten,^1,1

Doet my weten:

Waerom dat ghy al gelijc³

Hebt den naem van Gulde leven

Durven geven

D'eeuwen van Saturnus Rijck?

1,1 Aerdigh: kunstig.

3 al gelijc: allen tezamen.

2

Was 't, om dat met Aker-noten^2,1

Kleyn' en grooten

Kropten haer ontsloten maegh?

Soo⋆ sal ick mijn lust wel mijden⁴

Op die tijden⁵

Immermeer⋆ te maken graegh.

2,1 Aker-noten: eikels.

4 mijn lust, voorwerp bij graegh (:begerig) maken (vs. 6).

5 die tijden, nl. van Saturnus.

3

Was 't, om dat de soonen banden

Wt de landen

Hun-luy Vaders? of om dat

Noch wel met bebloeder zeden^3,4

D'eyghe leden

Van sijn soon den Vader at?⁶

3,4 bebloeder: bloediger.

6 den Vader, onderwerp bij at.

4

Soo wil ick die gulde platen^4,1

Gaerne laten;

En Saturno schelden quijt.³

Want voor-seker sulcke Eeuwen

Zijn voor Leeuwen

Een bequamen Gulden tijdt.

4,1 gulde platen, versta: al dat goud.

3 ‘en (ze) S. gunnen’ (hij mag ze houden).

[p. 73]

5

Sulcke vreughden, sulcke feesten

Voor de beesten

Zyn van 't wilde woeste woud.

Maer voor redelijcke menschen

Waer te wenschen^5,5

Liever stael, als sulcken⋆ goud.

5,5 Waer: ware.

6

Beter, en van dierder⋆ wesen⋆⁺

Als het dese^6,2

Dunckt my d'eeuw te zijn voorwaer,

Die ons d'aldersoetste lieden⁴

Hier aen bieden

Van dit lieve Gulde Iaer.

+ d ij

6,2 het, mogelijk een drukfout voor de.

4 lieden: liederen.

7

Gulde Iaer van grooter waerde;^7,1

Daer⋆ mee d'aerde

Christvs Iesvs heeft vergoedt,³

Als hy van een Maeghd gebooren

Godes tooren

Stilde door sijn dierbaer bloed.

7,1 grooter: grote.

3 vergoedt: (weer) goedgemaakt, hersteld.

8

Och! met wat al soete reucken

Van sijn spreucken,

Van sijn wetten, van sijn ra'en^8,3

Siet men oock de dorste landen

Als waranden⁵

Nu al-om bewassen staen?

8,3 ra'en: (evangelische) raden.

5 waranden: tuinen, lusthoven.

[p. 74]

9

Daer⋆ men 't aerdrijck niet⋆ uyt spruyten^9,1

Als Cicuyten,

Of als Aconyten⋆ sag:

Daer en siet men niet dan roosen

Nu staen bloosen⁵

Langs de velden, al den dagh.

9,1 uyt spruyten, overgankl.: voortbrengen.

5 vallen: voorbijgaan.

10

Ja de Winter, die de hoven

Plagh⋆ te roven

Al haer lieffelijck besit,

Sietmen nu haer⋆ selfs⋆ bekleden

T'allen steden⋆,

Met schoon rood, en lely-wit.

11

All' de uren van de dagen

Zijn met bagen⋆

Van het rijckste goud verciert:

Soo dat daer niet een van allen

Komt te vallen,

Of s'en eyscht te zyn gevyert.

12

Leest en singt maer dese sangen

Met verlanghen;

En ghy sult bevinden waer

Dat ons Christvs heeft gegeven

Door sijn leven

Het volmaecktste Gulde Iaer.

[p. 75]

13

Want het waren toch sijn paden,

Daer⋆ op traden

Al die oyt, 't zy jong, 't zy oud,

Ons met haer goedt leven stichten.

Och! s'en lichten

Niet dan door haer meesters goud.

14

Dichter, dat uw' luyt gepresen

Dan moet⋆ wesen

Boven Orpheeus Gulde Lier.

Die met soo veel Gulde Noten^14,4

Kon begroten⁵

'tGoud van Christvs Tempel hier.

14,4 Die, bij Dichter: gij die.

5 begroten: taxeren, op waarde schatten.

15

Dat den Heer, die ghy hier diende,

Met sijn vrienden

U daer voor eens openbaer^15,3

In den alderhoogsten Hemel,

Sonder schemel⋆

Van geloof, sijn Gulde Iaer.

Hier is 't eynde van mijn Lied;
Maer van mijne liefde niet.

Quod Attestor.⁺

s.i.k.

15,3 openbaer: openbare.

+ Quod attestor: hetgeen ik betuig.