Boekèt Mestreechs. Bloemlezing uit de Maastrichtse dialectliteratuur

[p. 309]

Jo Caris (1927)
Miert

Winterlandsjappe zien sjoen. De tinteling vaan de vreeskaw op d'n wange kin bès aongenaom zien. Es 't boete smereg weer is, is 't binne deste gezèlleger. Sinterklaos, Keersemes, Nuijaor, 't zien stökskes plezerege winter.

Meh op e gegeve momint zègkste toch: ‘Waor 't al mer weer zomer!’ En de stèls d'ch veur wie 't daan zal zien. Fien, joonk greun. Witte, raoze, roeje, gele, mauve, blauwe bleuj aon struuk en buim. Zon en zie en zwumme en zeile. Fietse en wandele. Veugel die fluite en 'ne spech dee róffelt. Zwalbers en vleermuis. Wolke en blauw loch. 't Weurt zoe sjoen! De ganse wereld. Veural boete! Hoeg bove diene kop, vlak veur d'n neus en op de groond boeste löps.

In miert begint 't al. Op 'ne goojen daag zeet zie: ‘De veuls de zon al door d'ne jas op d'ne rögk.’ En heer zeet: ‘'ch Daon mie jeske oet!’

Miert tèlt nege zomerse daog. Dat zègke ze neet allein, dat steit ouch gesjreve in d'n Diksjenaer van 't Mestreechs. Of dat werkelek zoe is, is neet gemekelek te achterhole. Perbeert 't mer ins!

Es in 't begin vaan miert 'nen daag gei winterweer is, vraogste d'ch aof of dat noe eine vaan die nege is, jao of nein.

Es 'n week later weer 'nen daag kump dee neet is wie in fibberwarie, daan geiste dee vergelieke mèt d'n ierste sjoenen daag vaan miert.

Vinste d'n twieden daag sjoender es d'n ierste, daan höbste al gaw de neiging um te zègke tot d'n iersten daag geine zomerse waor. Of móste 'm toch mèttèlle?

En daan kump d'n derden daag dee vergeleke moot weure mèt die ander daog. En daan de veerde. Snap geer noe boerum tot 't zoe lesteg is? Veur uuch neet?

Veur miech wel. Iech deil de lui altied in in drei gróppe: de optimiste die eder jaor miejer es nege zomerse daog tèlle, de pessimiste die noets tot aon nege koume, en de leugeneers.

Die nege zomerse daog zörge deveur tot in 't bos de klein plentsjes zoe vreug in 't jaor al volop kinne leve. Dat mote die kleinekes wel doen, wèlle ze teminste neet door de struuk en buim zoedalek euvertrouf weure.

Dweers euver e hool weegske vaan 'n kamer hoeg, 'n hoes breid en 'n straot laank, ligk 'nen doeje boum. Wie 'r veel heet 'r dinkelek gerope:

[p. 310]

‘Prik m'ch, anders val 'ch hielemaol kepot!’ En 'ne jonge hazeleer heet 'm geprik meh is mèt umgevalle.

Toch höbbe v'r 't aon häöm te daanke tot de takke vaan deen awwe boum noe vief poorte in 't weegske vörme. Geer en iech kinne dao rechop oonderdoor loupe en mèt 'nen erm detege leune. Drop goon zitte röste en daan luustere nao, kieke nao, miemere euver...

Luustere nao de spech dee klop, dao links. Nein, dao rechs! Verrèk, 't zien 'rs twie! Noe zien ze allebei stèl. Wach d'n eine luierik tot d'n andere ze look heet geklop? Zien ze alletwie oetgesjeid mèt wèrke um z'ch te zeuke?

Kieke nao de vèttege geel dotterblom, 't mauve viuulke, de groete witte annemoon, 't kubusechteg muskuskroed, 't opkoumend salomonszegel. Plentsjes, plentsjes, wat zeet g'r klein! Greuj toch, greuj toch! G'r höb mer eí jaor en daan is 't mèt uuch gedoon. Daan moot g'r sjoen zien gewees. Hiel sjoen. Veur miech. Veur ander lui. Weurt toch groeter zoetot me neet euver uuch eweg kin kieke. Tot de lui uuch zien!

Uuch bekieke! Want g'r zeet 't weerd!

En miemere euver uuch en 't leve. Es g'r nao e jaor oetgeblös zeet, valt g'r trök op de groond en weurt g'r door dee groond opgenome. Later greuje weer klein plentsjes op de plaots boe geer stoont, umtot geer bestande höb en vergaange zeet. Zoe wie mien kinder greuje umtot iech geleef höb en hun kinder greuje umtot zij geleef höbbe. En ouch al bin iech doed, iech blijf leve, al is 't op 'n ander meneer. Zoe drejt alles door tot in de iewegheid. Want leve vergeit neet. Leve blijf bestoon. Bij plentsjes en bij lui. 'n Gestiedege verrijzenis die doort en doort en doort. Leve blijf hoeg-oet 'nen tiedlaank röste, tot 't weer kin goon leve. Tegeliekertied, nao ein, soms wachtend totdat...

Plentsjes, klein plentsjes, wat zeet g'r groet en wat beteikent g'r óntzèttend väöl veur de lui. Die uuch wèlle zien. Die uuch ouch wèlle bekieke. Die euver uuch wèlle dinke. Geleund tege 'nen dorren umgevalle boum es de spechte hun loker kloppe, drei geel vlinders door 'nen haole weeg dwarrele en de lawwe wind harmonium späölt in de takke vaan de oetsjetende buim.

Aantekening

Uit: Jo Caris, 'n Hamfel kestaanjele (Maastricht 1982) 38-40.