Boekèt Mestreechs. Bloemlezing uit de Maastrichtse dialectliteratuur

[p. 245]

Léon Veugen (1919-2001)
De Kepotte Vaas

‘Loup ins gaw nao de kepotte vaas en hool m'ch vief sigare,’ zag pa tege miech. En iech in ein vaart devaandoor, mèt twie wölmkes* stief in m'n hand. 't Sigarewinkelke vaan juffrouw Bellefroid waor aon d'n euverkant vaan de straot, e klein bitsje hoegerop. Pa hoofde neet bang te zien tot iech mèt de verkierde sigare trökkaom, want juffrouw Bellefroid kós zie merk. Heer hoofde ouch neet bang te zien tot iech oonder 'nen oto of oonder 'n kaar zouw koume, want op zoe'ne röstege zoondagmiddag kaome huugstens e paar boeresjeeskes veurbij en de kans tot zoe'ne rare kwiebus mèt 'nen otomobiel langskaom, bij ús langs, waor neet erg groet. Trouwens dat verkier vaan die daog hoorste al 'n haaf oor vaan teveure aonkoume.

Juffrouw Bellefroid waor hiel knap en slaank. Ze waor ouch vruntelek veur ederein dee dao in de winkel kaom. 't Waor häör niks teväöl um e stök of twinteg kiskes oet de rèkke te pakke en ope te breke es d'n ein of andere boeremins z'n käös neet good kós make. Zoe waor 't ouch dee middag. Dao stoonte drei jong boere in de winkel; vaan de kante vaan Toongere of dao in de buurt sjet iech, want die kaome hiel väöl bij us langs. Die boeremanslui hadde sjijns gedach: ‘V'r zien d'r jao toch in Mesjtriech, v'r goon d'r jao ins 'n goow Hollendse sigaar koupe!’ En zoe stoonte ze dao bij juffrouw Bellefroid, die vruntelek en behölpzaam achter de winkelbaank stoont aof te wachte wat de hiere beleefde.

D'r stoonte zeker al tien kiskes ope veur hun en dao waore ganse veerse bij, die nog noets ope waore gewees, en nog wiste ze neet wat ze zouwe doen. ‘Wat zien dat veur ein?’ zag eine vaan de kerels en heer wees op 'n kis die op de beuvenste plaank stoont. De juffrouw pakde weer häör trepke en zat 't tege 't aongeweze vak. ‘Zien ze dat, menier?’ vroog ze en pakde 'n kis oet de rij. ‘Nein,’ zag de kerel, ‘d'r moot wiejer nao links rieke!’ 't Trepke stoont verkierd meh juffrouw Bellefroid heel ziech good vas mèt ein hand en boog euver d'n tóp vaan 't trepke. Ze stoont noe nog mer mèt ei bein op d'n trej, 't ander had ze opgestoke um häör evewiech te hawwe. En die kerels hadde lol opins. ‘Pas d'r mer op,’ zag eine, ‘tot d'r neet valt.’ En mer lache jonges! Toen zag 'nen aandere: ‘Hoej, 't zouw zund zien vaan zoe'n aardege pul.’ Toen de juffrouw mèt 't kiske weer oonder waor, zaog iech tot ze 'ne ganse roeje kop had gekrege. Mèt 'ne plumeau veegde ze de stöb vaan 't kiske. Ze duide 't mets

[p. 246]

oonder d'n dèksel en snooj 't aon drei kante ope. Toen staok ze 't mets oonder d'n dèksel aon de väörkant, boe 't negelke zaot, en wipde d'n dèksel mèt negelke en al op. En toen sloog ze de prachteg gekleurde sjötblaajer um. Dao laoge de sigare in 't gelid. ‘'n Prachtege sigaar,’ zag ze tege de boerehiere, ‘die kump 'n döbbelsje!’ Ze had nog altied 'n roej kleur. De hiere kóste nog neet decidere.

‘Dag Bèrke,’ zag ze opins tege miech. ‘Kin iech diech mesjiens al helpe? Vief sigeerkes veur pa zeker, heh?’ Iech knikde vaan jao. 't Merk vaan pa stoont neet wied oet de buurt en 't kiske waor al haaf leeg. Meh ze maakde 't eve veurziechteg ope of 't e nui kiske waor en mèt eveväöl zörg vawde ze de sjötblaajer um veurtot ze 't tuutsje pakde; evekes in dat tuutsje bloze zoetot 't ope stoont en mèt die slaanke vinger vaan häör die sigare hiel difficiel* vasgepak en in 't tuutsje gestoke.

‘Hei Bèrke,’ zag ze en ze gaof 't m'ch zoe in m'n han tot iech de sigare neet kepot kós duie. Iech gaof m'n twie wölmkes. Die vele rinkelend in de laoj en iech kraog 'n döbbelsje trok. ‘Mèt tien, heh Bèrke?’ zag de juffrouw. ‘Dag jong!’

Iech voont dat 'n leef juffrouw, die juffrouw Bellefroid en iech waor altied e bitteke gesjókkeerd es pa of ma häör de ‘Kepotte Vaas’ neumde. 't Sjijnt tot ze pa ins 'n haaf oor aon de klets heet gehawwe, of nog langer. Wie heer thoes kaom, had ma gezag: ‘Meh Sjèf, boe hingste oet in Gaodsjuzzekesnaom!? Iech kin neet veuroet mèt mie werk es d'r geine is um eve op de winkel te passé!’ En toen had pa vertèld tot juffrouw Bellefroid häöm zoelang had bezok mèt e verhaol. ‘Boe ging dat daan euver, tot dat zoe lang mós dore?’ vroog ma. ‘Euver 'n kepotte vaas en nog miejer vaan dee flauweköl!’ zag pa.

't Waor 'ne prachtege zomersen daag. De straot waor werm, de loch waor werm, 't leech waor werm. Al in 't winkelke bij juffrouw Bellefroid had iech geveuld, wie 't leech alles oppótsde en sjoener maakde. Dao hóng in die zaak 'ne lekkere reuk vaan touwbak en sigare en mèt dat zonleech, dat mèt e paar sjuin straole door de zijkant vaan de kiekoet veel, waor 't zjus ofste dat leech kós ruke of totste de reuk kós zien.

En boete waor 't nog sjoender. De loch waor deepblauw, de hoezer aon de zonkant hadde 'ne gouwe sjien. Hoeg in de loch vloog 'n koppel doeve. Iech hoort hun vleugels zoeve door de loch. Daan hoort iech nog hiel zach 't roekoewe vaan de doeve op 't plat vaan menier Raomekers. En wied eweg, mesjiens wel in de buurt vaan Wolder, 't

[p. 247]

gerammel vaan 'n kaar op de weeg. Wijer niks. Gein beweging, gei geluid. 't Waor zoe vreemp tot iech toen bleef stèl stoon midden op de straot mèt in mien rechterhand 't tuutsje mèt de vief sigare en in m'n linkerhand dat döbbelsje. 't Waor jummers es of 't leve stèl stoont... esof de deur vaan d'n hiemel ope waor... esof iech Slivvenhier hiel stèllekes kós hure lache. Iech had m'n ouge ope, meh iech zaog gein hoezer of gein straot mie. Iech zaog allein nog e gekleurd leech.

En iech hoort allein dat lache vaan die doeve of vaan Slivvenhier, dat stoont miech eins, want lache waor 't. En iech voolt deep in m'ne rögk e werm tintelend geveul nao bove kroepe. Dat greujde en dat woort erger en 't kroop langs m'ne nek en m'nen hals nog hoeger, nao m'n oere, m'n ouge en iech woort d'r compleet duzeleg vaan, meh zoe plezereg duzeleg tot iech zouw wèlle lache en kriete tegeliek.

De winkeldeur bij juffrouw Bellefroid góng ope. De drei boeremanslui kaome lachentere de straot op. Wat e spektakel maakde die kerels mèt z'n dreie. Iech leep door nao hoes mèt mien sigare en m'n döbbelsje. Pa stoont aon de deur. ‘Wat waorste dao aon 't druime?’ zag heer. ‘Iech höb diech twie kier gerope en de bleefs mer stoon dao midden in de straot!’ Iech had 'm ech neet gehuurd. Trouwens, pa waor neet koed op m'ch en ma lachde ins, wie heer 't häör vertèlde. ‘Nou,’ zag ze, ‘dat druime heet heer vaan geine vreempde’.

Aantekeningen

Uit: Es God bleef. Bundel sjetse mèt verhaolende inslaag en romantiese oetslaag (Maastricht 1960) 40-43.

wölmkes: kwartjes (met de beeltenis van Koning Willem III)

difficiel: bang om te beschadigen, voorzichtig zonder kracht te zetten

[p. 248-249]