Boekèt Mestreechs. Bloemlezing uit de Maastrichtse dialectliteratuur

[p. 24]

Pascal Delruelle (1735-1807)
Jónges, jónges, trouwt toch neet

Jónges, jónges, trouwt toch neet
Want in d'n trouw stik väöl verdreet.
Dan moot geer veur alles zörge,
Veur vandaog en ouch veur mörge,
Veur de kos en veur de heur,
Want geer wèt: 't is bliksems deur.

Ich kóm dageleks neet touw
Mèt drei gölde veur mien vrouw,
Zoedat ich nog geine liter
Kaan goon drinke op Sint-Pieter,
Bij Hameleers of bij Prick*,
Van bang dat ich mich ins verslik.

Dat waos allemaol nog niks,
Waos mien vrouw neet zoe gewiks
Dat ze 's nachs zeuk in mien tes
En steult mie geld mèt de res.
D'rum getrouwde, zwijgt mer stil
Want niemand heet ziene wil.

[p. 25]

 

Zeen ich dan mien kinder kriete,

 

Dan dink ich aon mien miete

 

En verleer sóms de courage

 

Es ich dink aon de menage.

 

En oet mie lief bespaor ich het

 

Um 't te geve aon mien Bet.

 

 

 

Is mien Bet krank of in de kraom,

 

Dan moot ich anstónds in d'n haom

 

En stook 't vuur in de keuke,

 

Kook de pot en was de deuke*,

 

En daorum höb ich noets gedoon.

 

't Zouw mich in mien herses sloon.

 

 

 

Mein ich dan niks mie te koupe,

 

Dan kump miene Klaos geloupe:

 

Peer, ich höb zoe dèks gekrete

 

Dat geer mich neet laot aonmete

 

Eine gooje winterjas,

 

Want dee kaom mich good van pas.

 

 

 

Höb ich dee dan good voldoon

 

En ich mein get oet te goon,

 

Dan kump Kristiaon of Nol:

 

Peer, ich höb gei camisole

 

En gein brook veur aon mien vot,

 

Want mien bèste is kapot.

 

 

 

Laot in Godsnaom mich ein make

 

Van manchester of van lake,

 

Es ze mer wat proper is.

 

Want, m'n ziel, ich bin neet fris,

 

Dao geer mich zoe loupe laot

 

Wie einen erme jóng op straot.

 

 

 

Höb ich dan veur die goon zörge

 

Mèt 't lake nog te börge*,

 

Dan kump An mèt häör jekske:

 

Peer, kop mich toch ei nui pekske,

 

Want noe kump 't good sezoen

 

 

[p. 26]

 

Um mich wat fris aon te doen.

 

Dan kump miene Bertus of Pie:

 

Peer, ich höb gein kouse mie

 

En gein sjeun veur op te loupe;

 

Peer, geer moot mich nuie* koupe.

 

En zoe kaan ich neet es peer

 

Ins goon drinke ei glaas beer.

 

 

 

Daobij moot ich mich ouch mije*

 

Um mich ins wat good te kleie,

 

Want bezeen ich ins mien miete,

 

Dan begin ich weer te kriete

 

Dat ich niks bespaore kaan

 

Um te blieve ein ierlek maan.

 

 

 

D'rum jónges, wach uch veur d'n trouw,

 

Nump eur levedaog gein vrouw,

 

Al waos ze ouch sjoen van weze,

 

Knap van lief mèt dobbel peze,

 

Zoe blijf toch liever wie geer zeet.

 

Jónges, jónges, trouwt toch neet.

[p. 27]

Aantekeningen

Dit lied van Pascal Delruelle, de geliefde pastoor van de Martinuskerk in Wijck, werd gepubliceerd door Lou Spronck in zijn artikel ‘De Maastrichtse dialektliteratuur voor 1840’, in: Miscellanea Trajectensia (Maastricht 1962) 454-455, 481-482. De tekst is overgeleverd via een uit circa 1900 daterend afschrift, waarvan de taal minder ‘boers’ gekleurd is dan ze uit de mond van Delruelle geklonken moet hebben. De oude vormen gaer en dae zijn daarin vervangen door ‘geer’ en ‘dee’; maar ich, mich, hèbbe (iech, miech, höbbe) waren voor de kopiïst nog heel gewoon.

In zijn Mestreechse Sinterklaos- en Keersleedsjes (tweede, vermeerderde druk, Maastricht 1968) wees br. J.H. (Ananias) Devries het kerstlied ‘Staat op, herder Coridon’ aan als voorbeeld voor Delruelles Jónges, jónges, trouwt toch neet.

Prick: Bij de kerk van Sint-Pieter bevindt zich een grafsteen met de data van overlijden van Egidius Prick (brouwer, gestorven op 19 september 1809, 70 jaar oud) en zijn zoon Gerardus Prick (herbergier, gestorven op 10 mei 1822, 59 jaar oud).

deuke: Hier is sprake van rijmdwang: keuke - deuke.

börge: op krediet kopen

nuie: De uitspraak van de -ui- neigde naar de äö-klank.

mije: ontzien

Meer poëzie van Delruelle in:

Mestreechter spraok, 27-28 (Verwiet tösse naoberse en maog); idem in Mosalect, 116-117.

Volgens Lou Spronck (zie: Miscellanea Trajectensia, 455) is waarschijnlijk ook het Leedsje op Muneke Bexs uit 1790 van de hand van pastoor Delruelle. Dit is afgedrukt in: Mestreechter spraok, 23-26.

[p. 28-29]