Nvchteren Loth. Dat is, middel om op te staen, uyt de ziel-verderffelijcke sonde, van dronckenschap, tot een maetich, ende godtvruchtich leven
(1623)–Daniel Souterius– Auteursrechtvrij
De vyfentwintichste Predicatie.
| ||||||||||||
[Folio 226v]
| ||||||||||||
Nu ist tydt dat wy spreecken van de Remedien teghens de dronckenschap noodich ghekent, ende noch noodigher gebruyckt, ende in't werck ghestelt te werden. Wie isser die hem in noot vint, niet begheerich sal zijn om den middel van verlossinge te weten? Een hert inde woestijne ghequest zijnde, sal soecken wilde poleye tot zijnder ghenesinghe, een Serpent manghel vindende in zijn ooghen, Ga naar margenoot+ sal tot verlichtinghe uytsien nae venckel, ende dat eeten, Een siecken hondt, loopt tot het lanck gras, Een beer, soeckt zijn medecine op 't stranghe by de Zee, int eeten vande doode krabben. Hoe veel meer een mensche, hem vindende, vande sonde besedt ende benaut, behoort te luysteren nae de Remedie, ofte middel, door welck hy vande sonde weder los worde, ende tot de gheestelicke ghesontheyt konde gheraecken? De kindren Israels, doe sy om haerlieder sonden deerlyck ghestraft wierden met vierighe slanghen, soo liepen sy tot Mosen, ende baden, hy woude voor hen een middel schaffen, door welck sulck ongheluck ende plaghe van haeren halse gheweert soude worden, om by den leven te blyven. Ga naar margenoot+ Gheen minder oorsaecke, heeft den Dronckaerdt om ernstelick, ende sorchvuldichlyck nae den middel om te vraghen, door welck hy die fenijnighe slanghen der vleeschelicke wellusticheden (welcker tanden 't Lichaem wonden, ende de Ziele dooden) mochte ontcomen, ende in het leven blyven. T'is wel waer, remedie, ende raets ghenoech, hebben wy daer toe ghegheven inde Leeringhen, die by elck poinct, in yder predicatie van dese maeterie, zijn by ghevoecht, Nietemin om noch overvloedigher dat te doen, Laet ons eenighe andere Remedien daer by stellen. Dese zijn tweederley: want daer zijn, | ||||||||||||
[Folio 227r]
| ||||||||||||
Van den eersten slach der Remedien sullen wy teghenwoordich spreecken, ende hier toe behooren wy dese neghen stucken te bedencken.
Hier hebt ghy de neghen remedien, die seer goet zijn | ||||||||||||
[Folio 227v]
| ||||||||||||
voor allen, die uyt haer sonde des dronckenschaps tot een Christelick Godsalich leven begheeren op te staen. Laet ons de vermelde stucken ordentlick verhandelen, waer toe ick Godt bidde my mondt ende wijsheyt, ende uwe E. aendachtighe herten te willen verleenen. | ||||||||||||
I. Remedie. Dat een Dronckaerdt bedencke in wat slavernye hy steecke.T'is wel soo dat de Dronckaerdt zijn ghenuchte schept in zijn wellust, Ga naar margenoot+ ende spreeckt met den Rijckeman, myn Ziele leeft nu safte, Want zijn playsier is als des anderen Rijckemans, Ga naar margenoot+ die daeghelycx leckerlyck leefde, sittende aen costelicke tafelen, Ende verblijt hem, wanneer hy hem vermaeckt, ende op aerden leeft leckerlick in wellust, Ga naar margenoot+ ende zyn herte mach voeden als in eenen feestdage: Want de wellustige zijn als de weelderighe vette calveren, die daer huppelen, ende springhen inde vette weyen. T'welck een onsaligen staet is, waer uyt om te gheraecken, so en isser niet beter voor den Dronckaert dan te bedencken hoe dat hy in dien staet staende, Ga naar margenoot+staet alsdan onder de macht, ende slavernye des Duyvels: Want de Duyvel is een patroon, ende beminder des dronckenschaps. Gelyck hy by den toornigen menschen woonen wil, so woont hy oock geerne by den Dronckene: hy is een Gheest der duysternisse, ende daerom heeft hy lief soodaenige onvruchtbare wercken der duysternisse. Ga naar margenoot+ Hy werckt inde kinderen der onghehoorsaemheydt, Ga naar margenoot+ Soo dat wie sonde | ||||||||||||
[Folio 228r]
| ||||||||||||
(des dronckenschaps doet) die is uyt den Duyvel, Ga naar margenoot+ want hy sondicht van den beginne. Dit dient wel aenghemerckt, ende overleght te zijne, op dat den dronckaert also by hemselven een besluyt maecke: worde ick door 't naevolghen van mijn drinck-lust een slavoen des Duyvels, o so ist tydt, dat ick de sonde verlate, om uyt des Duyvels macht vry te comen: want is daer yet ellendigher dan onder desen vyandt te staen? Ellendich was Sampson, Ga naar margenoot+ doe hy door Dalilam zijn by-wijff (die hy te veel gheloofde) gevallen was in handen der Philisteen, die hem d'oogen uytstaecken, quelden, ende tormenteerden op alle maenieren, maer noch veel ellendigher is hy, die in de macht des Duyvels valt door zijn eygen Dalila, ende zijn vleesch-lust: want die te veel toeghevende, maeckt sy den mensche aerm, ende ellendich, ende berovende van alle gaven, vervult hem met alle tormenten, ende ellendicheden. Indien Sampson zijn ongheluck gheweten hadde, hy en soude nemmermeer Dalila so veel inghevolcht, noch ingewillicht hebben, als hy dede, Maer een dronckaert nu wel wetende, wat zijn dronckenschap voor een deerlijcke slavernye aenbrenght, behoorde hy niet wijser te wesen? De kindren Israels in de slavernye van Egypten, haeghten nae hare verlossinge, als een visch nae't water, als een sooch-kint nae de borst des Moeders, ende wendende door Mosen alle devoir aen, om daer uyt te trecken, so mede, dat een Dronckaert aerbeyde, ende daer toe trachte, jae hem pynighe om uyt zijn dienstbaerheyt te gheraecken, ende herstelt te worden tot de vryheyt der kindren Gods. Staet inde vryheyt daermede Christus ons vry ghemaect heeft, Ga naar margenoot+ die ons van't rijcke des duysternisse overghebracht heeft tot het rijcke Gods, Ga naar margenoot+ niet om meer dientbaere, maer vrye te wesen. | ||||||||||||
[Folio 228v]
| ||||||||||||
II. Remedie. De Dronckaert bedencke't eynde zyner wellust.TEn tweeden, Ga naar margenoot+ hier by bedenckt, 't eynde uwer quade wellust in't drincken. Voorwaer, sy is een quaden boom van welcke niet dan quade vrnchten en comen. Sy is den Sodomitischen bomen gelyck, welcker appelen van buyten schoon, van binnen vol doodlycken stanck zijn. Hierom seyt d'Apostel: Ga naar margenoot+ Wie in zyn vleesch saeyt, die sal vanden vleesche verdervinghe mayen: Maer wie in den gheest saeyt, die sal het eeuwige leven mayen. Hier stelt hy twee soorten van saeyinghe, ende maeyinghe, soo datter tweederley saet is, 't welcke de menschen in desen leven saeyen, goet, ende quaet, Tweederley saeyers, geestelicke, ende vleeschelycke menschen. Tweederley gront daer in dit saet gesaeyt wort, het vleesch, ende den geest. Tweederley ooghst, die de menschen mayen sullen nae haer saet, verdervinghe, ofte leven: ghelyck Paulus seght, Ga naar margenoot+ Ist dat ghy nae den vleesche leeft, so sult ghy sterven, maer ist dat ghy door den gheest de wercken des vleeschs doot, so sult ghy leven. Dese tweederley ooghsten comen over een met het saet: want verdervinghe, ende doodt zijn den ooghst van het saet, dat ghesaeyt wordt, voor het Vleesch: Maer leven, ende onsterffelickheyt, van 't ghene dat voor den Gheest ghesaeyt wordt. Dese quaede vruchten diemen van de verdorventheydt des vleeschs, ofte de dronckenschap inooghst, heeft Basilius Magnus seer distinctelyck opghetelt, segghende: Ga naar margenoot+ De dronckenschap is eenen ghewillighen Duyvel, diemen door wellust in 't herte neemt, het is een moeder des quaets een en bestryder der deucht, maeckende van sedighe menschen, wulpsche. Een droncken mensche en kent de ghe- | ||||||||||||
[Folio 229r]
| ||||||||||||
rechticheyt niet, ende hy en heeft gheen voorsichticheyt. Ghelyck het water met het vyer stryt, also lescht den overvloet des Wijns, de ghestadicheyt ende sedicheyt des gemoets uyt. Ghelyck den roock de Byen verdryft, alsoo verdryft oock de dronckenschap de gheestelicke gaven. Soodanighe vruchten, ende gheene andere, hebben ghemaeyt die menschen van de eerste Werelt, die daer aten ende droncken, Ga naar margenoot+ ende dienden haerer kelen, ende buycken. Gelyck oock te sien is inden Sodomiteren, van welcke beyden Christus vermaen doet int 17. capittel Luce. Dese quaede eynden en behoorden den Dronckaerden niet te doen verlaeten haerlieder dronckenschap? De mensche is emmers begheerich om rijckdommen, hy is oock neerstich om zijn leven te bewaeren, maer denckt vrylijck, daer is gheen beter aerbeyt die yemant can aenlegghen, dan om te becomen die waere rijckdommen, die u de dronckenschap beneempt, Noch daer is gheen beter leven, waer nae ghy trachten moet, dan dat leven, 't welc ghy door de dronckenschap verliesen cont. Hierom kiest een van beyden. Het verstant des vleeschs is de doodt, Ga naar margenoot+ maer het verstant des gheests, is het leven, ende vreede. Begeert ghy dit, so laet dat, Soeckt ghy in te ooghsten de goede vruchten des Geestes, so leeft na den Gheest, soeckt ghy in te ooghsten de quaede verdervelicke vruchten des vleeschs, soo leeft nae den vleesche. Doch dit behoort ghy nae te laeten, ende het ander te doen. | ||||||||||||
III. Remedie. Syn vermaecken sy, in Godes Woort.TEn derden, Ga naar margenoot+ weet dat ghy een bequaem middel (om uyt de dronckenschap op te staen) becomen hebt, indien ghy u vermaecken neempt in Godts | ||||||||||||
[Folio 229v]
| ||||||||||||
Woordt, ende uwe lust sy in Godts Wet, dach ende nacht. Onder de wellusten diemen in desen leven gebruyckt, en zijn, nochte en connen gheen eerlicker, noch heyliger, noch profytelicker wesen, dan diemen neemt uyt het lesen, ende vlytich betrachten van Gods Woort. Want (ghelyck de Propheet seght) alsulcke wercken, ende vermaeckelyckheden, Ga naar margenoot+
Syn veel beter dan gout,
Int ghetal menichfout,
Iae dan gout uytghelesen:
Honich is niet so soet,
Noch honichraten goet,
Als u woort Heer ghepresen.
Wie hem dan wil van zijn ontuchtighe, onreyne, ende schaedelicke wellusten ontledighen, die beminne van herten Godts Woordt, ende overleset met vlyt. Want daer en is niet, ghelyck Augustinus ghetuycht, Ga naar margenoot+ dat onse vleeschelicke begeerten eer can dooden, uytblusschen, ende dempen, als Gods Woort, met de cracht, ende werckinghe zyns Heylighen Gheests. Die daerom by den vyere dat het gout, ende andere metalen, dieder ingeworpen worden, suyvert, ende reynicht, wort vergheleecken. Item, Oock by eenen Wan, die't Coorn van den kaffe afsondert: ende by het sout dat de overtollighe humueren, die in eene spyse zyn verteert, ende voor het verderf bewaert. Ghelyck oock Gods Woort bequaem is om den menschen tot saelicheydt wys te maecken, Ga naar margenoot+ Ende 't welcke den mensche Gods can volcomen maecken, tot alle goede wercken. Ga naar margenoot+ Daerom is de beste wech, om een goede reformatie des levens in te voeren, Gods woort neerstelyck te lesen, ende te bewaeren: Want die alleen mercken wil op Godts gheboden, Ga naar margenoot+ die en sal niet ter schande worden. | ||||||||||||
[Folio 230r]
| ||||||||||||
Menschelicke wetten hebben eertyts veel vermocht by den onderdaenen, tot heelinghe van verscheyden kranckheden, ende weeringe vande snoode wellusten. De Wetten Lycurgi hebben die van Sparta, Ga naar margenoot+ ende die van Lacedemonien doen verlaten het wellustich leven, ende tot maeticheyt ghebracht. Scipionis goede opsicht ende ordonnantien, hebben de Romeynen afghebracht van haer gulsich dronkich leven. Demetrius van Phalera op een tydt hoorende den Philosooph Cratetem, Ga naar margenoot+ woorden hebben vande soberheyt, ende maticheyt, wiert daer door so seer geraeckt int herte, dat hy uytriep. Och, my ellendich mensche, dat ick dese gelucksalicheyt niet eer hebbe connen bedencken, om na te volghen! Insghelycx Polemon een wellustich Iongehlinck comende inde schole Xenocratis, ende zijn lesse die hy dede vande edele deucht der maticheyt gehoort hebbende, nam vandien tydt af oorsaeke, om zijn wellustich leven te verlaeten, By al welcke exemplen ick segghen wil, indien Menschelicke Wetten so veel vermoghen int herstellen van een mismaeckt leven, hoe veel meer sal Godts Woordt tot uytroyinghe der ghebreecken crachtich, ende dienstich wesen by dien, die dat soecken te ghebruycken? Salich is de man, Ga naar margenoot+ die zynen lust heeft tot de Wet des Heeren, ende spreeckt van zynder Wet dach ende nacht. Hier van hebben wy een schoon exempel in David, die doorgaens met de liefde van Gods Woort inghenomen, ende met de bedenckinghe des selves besich was, alst blyckt inden Psalm. 119. die daer van vol is. Ende onder allen, seght hy Vers. 127. Ga naar margenoot+ Daeromme heb ick u ghebodt lief over gout, ende over fijn gout. d'Apostel segt mede: Ga naar margenoot+ Ick hebbe lust aen de Wet Gods, na den inwendighen mensche. Wie met dese heylighe man- | ||||||||||||
[Folio 230v]
| ||||||||||||
nen, zijnen lust daer henen oock schicket, die sal haest victorie bevechten teghens zijne quaede lusten, om na den Geest, God te dienen, ende te wandelen inde vernieuwinghe des gemoets, opwaeckende tot alle Godsalighe wercken, ghelyck het den kindren Godts betaemt: Ga naar margenoot+ wilt dan in uwen leven, Gods rechten houden met ganscher ernste. | ||||||||||||
IIII. Remedie. Hy gae neerstich ter Kercke.TEn vierden, Ga naar margenoot+ wie uyt zijn dronckenschap wil door een crachtighe middel opstaen, ende dese sonde verlaeten, die selve en moet de Prophetie niet verachten, dat is, hy moet de verclaeringhe vande waere Predicanten, dickwils ende met aendacht aenhooren, want daer door ghelyck de ongheloovighe, ende ongheleerde ghestraft, ende gheoordeelt worden, also worden de boetveerdighe in het goet voornemen der Godsalicheydt versterckt. De heylighe Gheest wordt gheseyt de Werelt te straffen van sonde, Ga naar margenoot+ 't welck de heyligen Gheest is doende, door de bedieninge des Woordts, ofte de verkondinghe des Evangeliums, waer toe hem belieft heeft menschen te ghebruycken, die daerom ghenaemt worden, Ga naar margenoot+ bootschappers in Christi naeme. Ga naar margenoot+ Dienaers des nieuwen Testaments, Gods medewerckers, ende dienaers door de welcke den menschen tot den gheloove ghebracht worden. Ga naar margenoot+ Sy zyn dienaers Christi, Ga naar margenoot+ diemen in eeren houden moet, Ga naar margenoot+ ende uyt welcker mont men ghehouden is Gods Woordt tot troost, tot leeringhe, tot beteringhe des levens, Ga naar margenoot+ aen te nemen. Want ten is niet ghenoech met Herode, (die't woort, dat Iohannes den Doper predickte, gheerne hoorde, doch en liet nietemin in zijn boose sonden, ende oncuys- | ||||||||||||
[Folio 231r]
| ||||||||||||
heyt voort te vaeren) Niet alsoo broeders: want ick segghe, ten is niet ghenoech Godts Woort met blytschap aen te hooren, Ga naar margenoot+ ende al evenwel in zijn sonden te continueren, maer men moet Godts Woordt hooren, ende daer nae doen, men moetet alsoo hooren, datmen aflegghe alle boosheytGa naar margenoot+. Weest daeders des woorts (seght Iacobus) Ga naar margenoot+ ende niet alleenelick hoorders, u selven bedrieghende. Hier van hebben de Dronckaerts, een schoon exempel inden Niniviteren, om welcken te predicken, Ionas van Godt ghesonden wiert. Wat deden sy, doe Ionas op haere straeten predickte? Ga naar margenoot+ Doe gheloofden de lieden te Ninive aen Godt, ende yeghelick bekeerde hem van zynen boosen wege, ende van't wrevel zyner handen. Op dusdanigher wyse moet mede Gods Woort ghehoort worden. Daerom ghy Dronckaerts alle vuylicheydt, Ga naar margenoot+ ende overvloet der boosheydt wech worpende, ontfanght met alle lieffelyckheyt het woort, dat in u gheplantet wordt, het welck uwe Zielen can salich maecken. Laet u lust wesen in den huyse des Heeren om te gaen al u leefdaghe, Ga naar margenoot+ te aenschouwen de schoone Gods-diensten des Heeren, ende zynen tempel te besoecken. | ||||||||||||
V. Remedie. Hy schouwe ledichganck.TEn vijfden, Ga naar margenoot+ wie den ledichganck schout, ende tot zijns beroeps ghenoechdoeninghe neerstelijck voortvaert in zijn ampt, die heeft wederom een crachtich middel ghevonden om den Duyvel des dronckenschaps van hem, ende uyt hem te verdryven. Wie tot ledicheyt hem begheeft, die bedenckt haest alle tytcortinghe voor den vleesche, ende ghelyck Cato Maior seyde: Ga naar margenoot+ De menschen met niet te doen, leeren quaet doen. | ||||||||||||
[Folio 231v]
| ||||||||||||
Door ledicheyt dewyle dan vele tot den Ziel-schaedelicken dronck gebracht worden, so sullen sy ledicheyt, als een peste, mijden. Wat seght Paulus? Ga naar margenoot+ Coopt uyt den bequamen tyt, want de daeghen zyn boos. T'welck niet anders en is, dan denselven alsoo te besteden, ende de nutticheydt vandien so te ghebruycken, dat wy hem niet en laeten wech glyden sonder vrucht ofte bate, 'tsy door onachtsaemheyt ende ledicheyt, ofte door ydele ende verganckelycke gheneuchten, ofte andere voorvallende saeken deses levens, maer dat wy dien tydt sullen ghewinnen, die wy voorhenen door onachtsaemheyt verloren hebben, met dobbele neersticheyt, jae den selven uytcopen met het verlies onses ghemacks, onser ghenoechten, ende profyten. Ende dit ampt sullen wy te beter uytvoeren, so wy bemercken dat de tydt 1. cort, 2. costelyck, 3. ende onwederroepelyck is. Hy is cort, ende daerom behoortmen hem te bestieren met neersticheydt: Hy is costelyck, ende daerom behoortmen hem uyt te copen met eene hooghe achtinghe, ende reeckeninghe des selven: mits datmen hem niet en verquiste: datmen hem bestede aen wat goets te wercken: den selven legghende als een juweel in onse gulden eeuwe, ende dien dragende in onse nieuwe ghewaet, inde clederen der gherechticheydt Christi ende niet (als een peerle in eens verckens muyl) inde verrotte cladden der sonde, ende boosheydt. Ten laetsten, hy is onwederroepelyck, want gelyck Xenophon seyde: Ga naar margenoot+ Daer is niet costelycker als de tyt, ende niet onwederhalycker als den selven, als hy vervlooten, ende quaelyck aengheleydt is, ende daerom behoortmen hem uyt te copen, Ga naar margenoot+ mits de gelegentheyt des selven waernemende. So wie zijn gelegenden, ende | ||||||||||||
[Folio 232r]
| ||||||||||||
aenghenamen tydt niet wil erkennen, ende wel besteden, die sal van den onvernuftighe dieren beschaempt ghemaeckt worden: Want een Oyvaer onder den Hemel, Ga naar margenoot+ weet zynen tydt, een Tortelduyve, Krane, ende Swaluwe mercken haeren tydt, wanneer sy wedercomen sullen. Ga naar margenoot+ De Miere neemt waer, haeren tydt inden Somer, hoeveel meer sullen de menschen, den tydt haers levens soecken waer te nemen, ende daer in soecken te wercken, de wercken des lichts, laetende de wercken der duysternisse. Titus de Heydensche Keyser sal in het oordeel opstaen teghen alle ledighe personen, Ga naar margenoot+ ende die onnuttelick haren tydt toeghebracht hebben, ende salse verdoemen: want op eenen tydt, aen zijn avontmael sittende, wiert hy indachtich, dat hy den dach doorghebracht hadde met niet te doen, ende seyde: Amici, hodie diem perdidi: Vrienden, ick hebbe desen dach verlooren. Wilt daerom o mensche den tydt niet verquisten in eten, drincken, pralen, hoveren, domineren, tuysschen, dobbelen, brassen, ofte in dronckenschap, maer siet uwen tydt wel te besteden, ende vliedet den ledichganck. Siet nu is de aenghenaeme tydt, Ga naar margenoot+ nu is de dach der salicheyt, wercket, ende en zijt niet ledich. T'welck doende, so sult ghy onder den voorsichtighen mannen moghen ghereeckent worden. | ||||||||||||
Applicatie, ofte Toeeygheninghe.VVT die voorvermelde, ende voorghestelde remedien, hebben wy dus verde vyf in ghetaele V.L. int breede voorgheleyt, ende waren dese 1. Namelyck, dat wy den Dronckaert gaven te bedencken, in welck onsaligen staet hy stont, ter wyle hy in dronckenschap leefde, Want so levende, mochte hy hem wel | ||||||||||||
[Folio 232v]
| ||||||||||||
versekeren te zijn onder de dienstbaerheyt, ende macht des Duyvels. Wie en behoorde daer voor niet te schricken? Wie behoorde daer uyt niet hemselven te ridderen? De Kindren Israels en rusteden niet, tot dat sy uyt den dienst huyse van Egypten verlost wierden, veel meer behooren wy te haken om vande geestelicke dienstbaerheyt des Duyvels bevryt te worden, alwaer niet dan eeuwich verdriet is, op dat wy tot een vryen Godsalighen stant ons beghevende, Gode mogen dienen met williger herten, ende also onser salicheyt verseekert zijn. 2. Lieve bedenckt die snoode vrucht uwer wellusten, gemerckt een vrucht des doots is, sullen wy die begheeren? Sullen wy met Eva die volbrengen, om ons aen de verdoemenisse schuldich te maecken? O dat sy verre, erbermt u doch over uwe Ziele, ende soeckt nae den Gheest te leven, op dat ghy mooght de salicheyt beerven, ende hier naemaels met Godt leven in zijn eeuwighe vreucht. 3. Tot dien eynde laet u vermaecken zijn in Gods H. woort. Dat is een woort der ghenaeden, Act. 20.32. Een woort des levens, Ioh. 6.68. Een woordt der versoeninghe, 2.Corinth. 5.19. Een woort der waerheyt, ende Euanghelium der saelicheyt, Ephes. 1.13. Een woort der vermaninghe, Hebr. 13.22. Ende is den menschen van Gode ghegheven, ende is oorbaerlyck tot leeringhe, tot straffinghe, tot verbeteringhe, tot onderwysinge, die inde rechtveerdicheyt is, op dat de mensche Gods geheel sy tot alle goede wercken volmaecktelyck onderwesen. 2.Tim. 3.16. Daerom laet uwen lust zijn, dach, ende nacht in't woort des Heeren. Want wel dien mensche, die op Gods Woort acht neempt, ende zijn paeden, ende weghen daer nae soeckt te richten. Want Gods ghebodt, is een lanteerne, ende de Wet een licht: ende de straffe der tucht is | ||||||||||||
[Folio 233r]
| ||||||||||||
eenen wech des levens, Proverb. 6.23. Oock laet u niet ontgaen 4. de vierde remedie, aengaende 't gehoor der H. predicatien, die conform Gods Woort ghepredickt worden. Door't gehoor comt het geloove Hebr. 10.10. Door't ghehoor van Pauli predicatie wierdt Lydiae der Purper-vercoopster herte geopent. Act. 16.14. Die gene dan comen bedroghen uyt, seght Augustinus, Ga naar margenoot+ welcke weygheren in de Kercke te comen, om inden Euanghelio onderwesen te worden, ende gheensins en willen sich tot de openbaere predicatie vervoeghen, nochte des Predicants leeringhe aenhooren, verhoopende, datse in den derden Hemel sullen opgenomen werden: daer nochtans Paulus selve tot eenen mensche ghesonden zynde, Ga naar margenoot+ moeste onderricht worden. Ende de Camerlinck, Ga naar margenoot+ deur den dienst Philippi: midtsgaeders de Hopman over hondert, Ga naar margenoot+ deur des Apostels Petri neersticheydt inden gheloove zyn onderwesen. 5. Ghelyck mede tot mydinge vande dronckenschap hooghnoodigh is, den ledichganck te myden: Want de selve is een Leer-meester alles quaets.
Wilt ghy van droncke-drincken zyn heel vry,
Doet wat goets, ledich-ganck verjaeght van dy.
Blijft nu overich te spreken van de vier resterende remedien, die wy int begin voorsloegen, maer om des tyts cortheyt wille, sullen wyse opschorten tot de naest volghende predicatie. Godt Almachtich gheve ons zijn ghenaede, om al dit te moghen naecomen tot eere zijns H. Naems, tot stichtinghe zijnder Ghemeynte, ende onser Zielen saelicheydt, door Iesum Christum onsen Heere, in de heylichmaeckinghe des Heylighen Gheestes: Amen. |
|