Logo DBNL
Nvchteren Loth. Dat is, middel om op te staen, uyt de ziel-verderffelijcke sonde, van dronckenschap, tot een maetich, ende godtvruchtich leven (1623)

Nvchteren Loth. Dat is, middel om op te staen, uyt de ziel-verderffelijcke sonde, van dronckenschap, tot een maetich, ende godtvruchtich leven

(1623)–Daniel Souterius–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

De veerthienste Predicatie.
De Dronckaert is een violeerder ende overtreeder van 't derde Ghebodt: Luydende aldus: Ghy en sult den Naem des Heeren uws Godts niet vergheefs oft lichtveerdichlyck ghebruycken.

T'Gunt d'Heylighe Apostel seght van de Giericheyt; Insghelijcx datt de Heylighe Iacobus spreeckt vanden Nydt, al 'tselfde machmen wel segghen van de Dronckenschap. Paulus d'Apostel noemt de Giericheyt een wortel van alle quaedt. + d'Apostel Iacobus seght, + daer Nydt is, daer is oproer, ende alle boose wercken: Al het welcke mede van de Dronckenschap can, ende mach gheseyt worden: want wat is de dronckenschap? Sy is (nae 'tghetuygenisse Augustini) + de moeder aller boosheden, den gront aller misdaden, de wortel aller schelm-stucken, den oorspronck aller ghebreecken. Ten can anders niet wesen, door dien de dronckenschap den Mensche maeckt een overtreeder aller gheboden Godts, die in de Wet gheschreven staen. Dit hebben wy beginnen aen te wijsen: Laet ons voortvaeren, ende togen dat de Dronckaert een overtreeder, ofte verbreecker

zy, van 'tderde ghebodt: Want hy is die ghene, de welcke den Naeme des Heeren zyns Godts te vergheefs ofte lichtveerdichlyck ghebruyckt. Dat welcke hy op veelderley maenieren doet, naementlijck:

1. Door directe blasphemien ende lasteringen tegen God.
2. Door vuyle woorden.
3. Door Vloecken.
4. Door onnodich sweeren.
5. Door verachtelyck van God te spreecken.
6. Door misbruyck vande H. Schriftuere.
7. Door verachtinghe van Godts Oordeelen ende dreyghementen.
8. Door verachtinghe van de rechte Predicanten ende haere vermaeninghen.
9. Door bespottinghe der H. Sacramenten.
10. Door Santeen, ende dronckaerts groetenissen.
11. Door bespottinghe der ghebeden, ende lof-sanghen der Kinderen Gods.

Om van alle dese stucken ordentlijck ende stichtelijck te spreecken, Die Heere Godt gheve my mont om te spreecken, + ende opene uwer aller herten, + om aen te mercken watter sal gheseyt werden.

Dat de Dronckaert een misbruycker is van den Heylighen Naem Gods.

GOd de Heere begeerende dat wy zijnen Heylighen Naem anders niet, + dan met vreese ende eerbiedinghe ghebruycken sullen, op dat hy al-

so van ons recht bekent, aengheroepen, ende in alle onsen woorden ende wercken ghepresen mocht worden: Soo ist dat hy int derde ghebodt verbiedt het misbruyck zijns grooten Heylighen Naems. Doch welckers misbruyck soo by andere luyden als insonderheyt by den Dronckaerts te vinden is.

1. Ten eersten doen sy dat, door directe blasphemien ende lasteringen teghen Godt. 't Sy wanneer sy van Godt ontkennen 'tghene de H. Schriftuere duydelijck van hem ghetuycht, als by exempel, + dat de dwase seggen, dat daer gheenen Godt is. 2. + Oft dat hy noch goet, noch quaet doet, dat is, dat hy de Werelt niet en regeert met zijne voorsienicheyt. 3. Ofte dat hy de menschen niet en siet als sy quaedt doen. + 4. Ofte dat het te vergeefs is, datmen God dient, ende spreecken: + Wat baet het, dat wy zyn gebodt houden, ende een hart leven voor den Heere Zebaoth voeren? daerom prysen wy de verachters: want de Godloosen nemen toe, sy versoecken Godt, ende het gaet hen alles wel uyt. 5. Ofte, de dronckaert lastert, wanneer hy ront uyt seght, + dat Godt onrechtveerdich is, ghelijck eenighe ghesellen ten tijde des Apostels Pauli seyden, ende huydendaeghs in dese onse leste tijden noch dorven segghen, in welcke vreemde Hanen met verkeerde leeringhen zijn opghestaen, door welcker predicken ende laster-boecxkens de Libertijnen ende dronckaerts meer ende meer opgheweckt worden om langhe ketenen van blasphemien te vlechten, om de ghesonde leere van Godts Providentie ende Predestinatie ofte eeuwighe Verkiesinghe, te bespotten ende te lasteren. Inder Poorten sitten zy, + ende rellen daer van, in den ghelaeghen singhen zy daer van, in den doelen, daer zy by een sitten om te swelghen, spotten sy daer mede:

Gods Woort moet haer liedeken wesen: + So dat die Heere God wel segghen mach: +

 
Ter tydt dat sy met spys en dranck vollen het lyf,
 
Dan ist dat sy met my den spot hebben ghedreven.
 
Den brassers die hier seer hoogh zyn verheven,
 
Ben ick daeghelycx een spot ende tydt- verdryf.

2. Ten tweeden ontheyligen de dronckaerts Gods H. Naem door hare vuyle woorden. + d'Apostel Paulus seght wel: + Laet gheen vuyle reden, uyt uwen mont gaen, maer ist dat daer eenighe goede reden is, tot nootsaeckelicke stichtinghe, op dat sy aenghenaem sy te hooren. Doch, dese vermaninghe en wort int alderminste niet van den Dronckaert achtervolght, door dien zijnen mont als eenen back-oven steedes uytwerpt alle vuyle propoosten: want dewyle den Wijn boven zijn Verstant gheclommen is, so wijckt van hem terstont alle wijsheyt ende eerbaerheydt, ende de mont can by nae niet voortbrenghen, dan onreyne propoosten, boose redenen, + de welcke goede redenen verderven, schandelijcke woorden, dwase clappinghen: also, + dat daer hy behoorde met den monde belydenisse te doen ter salicheyt, daer doet hy zijn belijdenisse ter verdoemenisse: want het is ghewis, + dat de boose dienstknecht uyt zyn boose woorden sal verdoemt worden, ende van eenen yeghelicken onnutte woorde, die de Mensche spreeckt sal hy reeckenschap geven. Och dan! hoe sal een Dronckaert in dien daeghe voor Godt bestaen, diens mont soo vol onnutte woorden ende vuyl gheclap is, als een Lazarus vol sweeren?

3. Ten derden, + moetmen hier by doen het meenichvuldich Vloecken ende sweeren van den dronckaerts. 1. 't Sy wanneer datmen hen hoort vloecken, om haeren naesten eenighe plaeghe toe te wenschen uyt

wraeckgiericheyt. Sy sweeren zijn doot, sy wensschen hen allen onghelucken, sy bidden dat hy mochte den hals breecken, ende also voorts, spreecken sy op haerlieder wijse: 'twelck niet alleenelijck schandelyck is om aen te horen, maer is ooc seer grouwelyck: Want wanneer sy aldus haerlieder eyghen boosheyt toe gheven, wat doen sy anders, dan Godt tot eenen Beul ende uytvoerder maecken van haerlieder quaede passien? Dit was de sonde van dien vloecker by Moysen, + die twistende met eenen Israelitischen man, uyt wraeckgiericheyt hem ghevloeckt heeft, daerom God beval, men soude hem ter doot steenigen. 2. Het geschiet ooc wel dat sy uyt mismoedicheyt haren geboort-dach sullen vervloecken. + 3. Oock uyt opgenomen boosheyt: wanneer sy nuchteren zijn: gelijc die veertich boeven deden, + die Pauli doot hadden gesworen, ende tot dien eynde vervloeckten haer selven.

4. Ten vierden de dronckaerts misbruycken Gods Heyligen Name, + seer dickmaels met onnoodich sweeren in haerlieder t'samen-spreeckinge, 'tsy directelyck by den Name Gods, het sy by eenighe creatueren, als by Hemel, Aerde, by haer hooft, ende Ziele swerende. Laet sy eenich dinck verhaelen, terstont sullen sy seggen, om dat te versekeren: By myn Ziele, op myn deel Hemelrycx, by mijne Manne-waerheyt, so moet ick versincken daer ick stae, gantsch vleesch, gantsch bloet, sackerloten, by-go, by-lo. Welcke sonde van onsen Heere Christo, wort verboden: + ende vanden Apostel Iacobo verworpen: + want ons woort sal zijn Ia: Ia. Neen: Neen. Wat daer boven is, dat is uyt den quaden. Niet jeghenstaende soo regneert die voorgaende sonde boven maeten seer by alle Dronckaerts: so dat sy voor grouwelijcke misbruyckers vanden dierbaeren, groo-

ten heylighen Naeme Gods te achten zijn.

5. Ten vijffden de Dronckaerts zijn overtreeders van 'tderde gebodt, + om dat sy seer verachtelyck van God konnen spreecken. 'tIs kennelyck, + dat God de Heere een Koninck aller Koningen, Heere aller Heeren zy, Ende datmen daerom van zijne Majesteyt behoorde met alle eerbiedinge te spreecken: Doch de Dronckaert en ledt hier op niet, gelyck sulcx blijckt uyt zijn woorden: want laet hy van God spreken: so sal hy vreemde ongeschickte termen gebruycken, ende van hem spreken als van eenen quidam. Seer dickwils worden by hen dese woorden gehoort: God is een goet man: Item: Ick en weet van Godt geen quaet. Item, God Wouts. Item God voor ons allen, elck voor hemselven. Item, wort seer lichtveerdichlijck van hen geseyt, Ba, God seghene ons. Int tellen, sullen sy segghen, dertich met God. Alle dese ende diergelycke termen, + strecken tot onteeringe van de hooge Majesteyt Gods, ende misbruyck zijns grooten verschrickelicken Naems: ende volgens dien, is de dronckaert een grouwelicken misbruycker vanden alderheylichsten Naem Gods.

6. Ten sesten de dronckaerts zijn sodanige als gesegt is, + om dat sy de Heylighe Schriftuere misbruycken, de spreucken van dien spottelijck ende schetselijck, onder het drincken bybrengende. Als by exempel: willen sy yemant van haere humueren prijsen: so sullen sy segghen: + Est Pastor bonus, het is een goet slocker: Wanneer sy eenen armen Calis ende beroyden man sullen aenwijsen: segghen sy: + Dominus opus habet. Alssy haere beestachtighe gulsicheyt willen verschoonen, dan segghen sy tot malkanderen: + Cum gaudentibus gaudeamus: daer en is niet beter dan weldoen ende vrolyck zyn, laedt ons met den blijden, blijde zijn.

Als yemant bedroeft is, segghen sy: Men soude de passie uyt zyn aenghesicht wel preecken. Hy siet als de bedroefde Moeder Gods: Indien yemant in haer ooghen al te onnoosel schijnt te wesen, so seggen sy, + slecht ende recht Sint Iob int eerste. Willen sy te kennen geven, dat eenich dinck hun niet en behaeght, dan segghen sy: Het en is niet, secundum Lucam dat is, ten gaet niet effen. Dese sonde wiert oock begaen vanden afvallighen Christverlooghenden Iuliano: want die spottede met verscheyden spreucken onses Heeren ende Salichmaeckers Iesu Christi, met namen als hy de Christenen van haere goederen beroofde, so seyde hy tot haer: + dat quaet moet ghy verdraeghen: want dat is het ghebodt uwes Gods: + hy sal honderfout weder ontfangen die huys, acker ende al zyn goet om des Euangeliums wille achter laet. Doe de Christenen tot hem quaemen ende klaeghden datter eenighe waeren die hun veronghelijckten, ende tormenteerden: soo en woudese hy niet helpen, maer santse wech met desen schimp: Ghy behoort gheduldelyck 'tonghelyck te verdragen, want uwe Meester dat bevolen heeft, ende gheseyt: besit uwe Zielen met lydtsaemheyt. Dese sonde is gantsch grouwelyck, want die met de Schriftuere spot, die spot met God selve, die den Autheur derselver is: Godt gave dat yder man dit wel bedachte, so en soude hy niet soo lichtveerdichlijck de spreucken der Schriftuere in den mont nemen, ende daer mede spelen ghelijck de catte met den muys doet.

7. Ten sevensten, + de Dronckaerts zijn verachters van Gods Oordeelen ende dreyghementen, 'twelck wederom niet en geschiet sonder ontheylinge van Gods heylighen Naeme: Want Godes oordeelen inden wint te slaen, ende sonder eenighe vreese daer op te

dencken, is soo veel als Godt, ende zijn straffe te verachten. Dit was de sonde van Loths toecomende schoon-sonen binnen Sodoma, want het dochte hen belachelyck te wesen dat woordt, 'twelck Loth tot hen sprack, + doe hy seyde dattet voorhanden was, dat Godt de stadt soude verderven. Alsoo spotteden de onghehoorsaeme Ioden met de dreyghementen die de Propheeten van Gods weghen vercondighden, segghende: + De Propheeten zyn ydele Clappaerts, ende en hebben Gods Woort niet: het gaet over haer selven en alsoo. Wat hoortmen anders uyt veler dronckaerts monden voortcomen? isset niet dat sy mede 'twoordt der predickinghe voor een ydele clappinghe schelden, ende de Predicanten voor clappaerts, die Godts Woordt niet en hebben, maer menschelycke leeringen predicken? Dewijle sy menschen zijn van verkeerde sinnen ende dickmael van verstockten herten, daerom en schroomen sy haer niet, soo Goddelooselijck te spreecken, ende sonder ophouden te verwerpen, al dat tot hun gheseyt wordt van Godes rechtveerdicheyt, int straffen van de sonden, waer door zy niet anders dan Gods toorn ende vloeck op hen laden.

8. Ten achsten, + so zijn noch de Dronckaerts verachters vande vroome oprechte Predicanten, + ende aller haerer goeder vermaeningen. Want die ghesonde leere en konnen sy niet verdraeghen, als Amazia dede. Laet een Leeraer de sonde des Dronckenschaps straffen, sy willen hem stracx niet hooren, sy en vraghen na gheen bestraffinghen, nochte nemen gheen vermaeninghen aen. Sullen de woorden wel hooren doch niets daer nae doen: + maer sullen den Leeraer aenfluyten ende evenwel leven voortaen nae haeren wellust. Jae ghelijck eertijts de Goddeloose onder den Ioden ten tij-

de Esaiae seyden, so seggen sy mede tot hare Vermaenders: + Wy en willen niet hooren des Heeren Wet: ende segghen, ghy en sullet ons niet predicken, nochte schouwen de rechte leere: maer predickt ons wat behaeghelycks, wyckt van den weghe, maeckt u van der bane, latet den heylighen Israels ophouden by ons. Alsoo ist dat sy noch huydendaeghs de ghesonde leere verstooten uyt moetwillicheyt, ende en willen niet hooren wat de Heere hen ghebiet: + Maer sy willen doen nae alle den woorde, dat uyt haren dronckene monde gaet, ende willen den buyck dranck-offer offeren. Sy soecken veel liever vleyende Leeraers, die daer spreecken nae dat sy geerne hooren, naemelijck van een volle kanne, ofte beecker uyt te drincken. Sy scheppen haer behaghen in leugen-predyckers, + die wanneer sy predicken hoe sy suypen ende swelghen souden, dat zyn dan waere ende goede predickers voor dese luyden. Wat ongheluckigher Menschen, als dese? Want soo langhe sy behaghen nemen inde sonde, so en konnen sy nemmermeer der sonde ontsleghen worden, Maer sincken daer in dieper ende dieper, dat op 'tlest daer aen gheen hope van helpen ofte uytcomen en sy: Want gelijck die 'tongheluck bemint, daer in vergaet, gelyck Ecclesiasticus seght, alsoo sal hy door de sonde omcomen ende eeuwichlijck verderven, die niet en soeckt de sonde van hem te doen. De dronckaerts moghen dan sien in hoe deerlijcken staet sy hen selven stellen, soo langhen tijdt sy goede Leeraers, ende goede vermaeninghen verachten.

9. Ten neghenden, + so konnen de Dronckaerts beschuldicht worden dat sy Godts Naem ontheyligen: want sy zijn verachters ende bespotters der Heyligher Sacramenten, het ghebruyck van dien t'eenemael ver-

werpende. Ten tijde des Propheten Malachiae zijnder Godloose Ioden gheweest, die daer spraecken: + Des Heeren disch is verachtet; Daer mede sy segghen wilden: Het en is ons de pijne niet weert, dat wy wat goets den Heere souden opofferen, want den Tempel is veel te slecht, ende het sal voor Godt even vele gelden, al doen wyt, ofte en doent niet: So mede in onsen tijde gaet het toe. + Want den disch des Heeren wort veracht, de Tafel des Heeren Iesu Christi wort van velen versmaet, ende spreecken daer van seer verachtelyck. Alhoewel wy hebben Christi uytghedruckte bevel: + Doet dat tot mynder ghedachtenisse: Ende zijnen Heyligen wille sy, + dat wy eeten sullen van den broode, ende drincken uyt den drinck-beecker, tot een teecken van de geestelicke ghemeenschap, die wy hebben metten lichaem ende bloede Iesu Christi, tot vergevinge der sonden, ende eeuwigen leven. Daer en teghen ist dat sy daer op niet en passen, haer verachtinghe moet meer gelden, dan Christi bevel: ende tot verdedinghe van dien, hebben sy stracx dese woorden inden mont. ‘Wat is daer aende Sacramenten so vele gheleghen? De salicheyt en hanght daer niet aen: daer zijnder vele die ten Aventmael gaen, die daeromme niet een haeyr te beter en zijn.’ Iae sommighe spot-voghels onder hen, maekent soo grof, dat sy des Heeren Avontmael niet meer en achten dan een kinderspel, noemende den ghebruyckers van dien, Brock-eeters, Wijn-suypers, O Godlasterlijcke woorden! weten zy niet dat zy daer mede den autheur ende instelder des H. Avontmaels, naementlijck Iesum Christum den Sone Gods verachten? + Gelijck die van Ephraim ende Manasse, doen sy de boden des Conincks bespotteden, die tot hen quaemen, om hen

te nodighen op te comen nae Ierusalem, om des Heeren Pascha te houden met allen die den Heere God harer Vaderen van gantscher herten sochten ende vreesden, daer mede hen bewesen te zijn verachters van 'tbevel ende instellinghe des levendighen Gods, alsoo mede zijn te achten, teghens God hen grouwelijck te verlopen, die verachtelijck van 'tSacrament des Avontmaels spreecken. Niet min oock al die ghene, + de welcke het Sacrament des H. Doops verachten. Van den Phariseen wordt gheseyt dat sy den Doop Iohannis verachtende, + den raedt Gods teghen henselven versmaededen. Dat welcke vanden Dronckaerts wel mede mach gheseydt worden: want alhoewel 'tselfde Sacrament mede van Christo inghesteldt is, ten eynde dattet in zijn Ghemeynte tot den eynt des Werelts sal ghebruyckt worden, + op dat allen oprechten kindren de vergevinghe der sonden daer door versegelt worde, Nietemin versmaeden sy den raet Gods teghen haer selven, niet alleenelijck haeren kindren den Doop onthoudende, maer daer en boven niet ophoudende van den Doop verachtelijck te spreecken, als van een kinderspel, Ende ghelyck Naaman van Syrien (zijn natuerlijck vernuft volghende) de wateren der Iordane, + te slecht achtede dat sy hem, nae den woorde Gods, souden hebben connen reynighen van zijne Melaetsheyt, ende daerom weygherde daer henen te gaen, ende den raet des Propheten Elise te volghen, Alsoo doen sy mede huydendaeghs, die weygeren haerselven, ofte haren kinderen, den Doop: meenende, wat can my ofte mijn kint een hant vol waters, dat op den hoofde ghestort wert, helpen? al te slecht ende gheringhe houdende (o groote onverstandicheyt!) dat uyterlijck teecken des Doops, welck is

het Water, het welcke nochtans van Christo daer toe gheordonneert is, om ons daer mede ons reyninghe der sonden ende de eeuwighe gherechticheyt te verseghelen: want dit is Gods maeniere, die hem nae onse swackheden schickt, dat hy onder gheheele slechte teeckenen, groote ende hooghweerdighe dinghen verberght ende te kennen geeft, op dat wy in het uytterlijcke teecken niet en souden blyven hangen, ofte het teecken aennemen voor de beteeckende saecke, maer dat wy onse herten hogher verheffen souden, om met den waeren gheloove aen te veerden, het ghene daer het uytterlijcke, maer een teecken van is. Daerom wee hen, die de ordonnantie Iesu Christi des Soons Gods, aengaende den Doop, versmaden ende de segelen van zijn Testament so grouwelijck met haren voeten vertreden. +

10. Ten thienden om te bewijsen dat de Dronckaerts zijn misbruyckers des Heylighen Naems Godes, can blijckelijck aenghewesen worden door haerlieder Santèe-drincken, waer van in de voorgaende derthiende predicatie wijtlopich is ghesproocken. Doch daer by wy noch moeten doen, naementlijck wanneer de Dronckaert met groote backen Wijns, ofte kannen Biers, aen een ander gheluck ende ghesontheydt wil tooewensschen, dat hy niet alleenelijck daer door hem selven zijn ghesontheyt beneempt, maer dat hy alsoo doende, met God Almachtich den spot drijft. Daer staet gheschreven: Wie den Naem des Heeren sal aenroepen, die sal saelich worden:+ In dien wy dan yemants welvaeren van herten wenschen, soo moeten wy dat van Godt begeeren door ghebeden, ende niet door sodanich drincken en suypen, het welcke ons ende onsen naesten hinder doet, naer Ziele ende lichaem.

'tIs voorwaer een groote lichtveerdicheyt wanneermen yemanden zijner Overicheden ofte Vrienden wat goets (dat van Godt comen moet) + met een gulsighen dronck wil toewensschen, ende zijne saecken opt hooghste met een glas Wijns by Godt wil recommanderen, al of Godt een Bachus ende Patroon van gulsighe suypers waere, daer hy veel meer by Esaiam hem verclaert een Vyandt van de selve te wesen, + ende laetse dreyghen met een schrickelijck Wee. De Dronckaerts moghen dan, haer Santèe-drincken wel houden voor een grouwelijck misbruyck, ende ontheylinghe vanden grooten Naeme Godts: welcke so sy niet bytijdts naelaten, sullen swaerlijck ghestraft worden, door dien Godt dat niet verdraeghen en can, + maer zyne Ziele is verdrietich soodaenigher drinck-feesten.

11. Ten lesten, + is een groot misbruyck ende ontheylinghe des H. Naems Gods by den dronckaerts, dewyle zy somtijts hare spotterye dryven met de ghebeden ende lof-sanghen der kinderen Gods. 1. Laet een Godtvruchtich mensche Godt bidden, ofte eenen lofsangh singhen ter eeren Godes, terstont sullen sy daer mede spotten: want haeren ooren gewent zijnde niet anders te hooren op haeren drinck-ghelaghen, dan ydele, lichtveerdighe, hoerachtighe liedekens, soo dunckt hen vreemt ende belacchelijck, wanneer sy geraecken onder den vroomen, dat sy Lof-sangen ofte Psalmen hooren singen. Sy zijn den Babyloniers ghelijck, de welcke tot het volck Godts al spottende seyden: Lieve, + singht ons van Zion een liedt. Even also segghen huydendaeghs de bespotters der Godsalichey: Lieve, singht ons een Psalmken Davids. 2. Andere zijnder onder desen hoop, die erghens een Psalm

ofte twee inder jonckheyt gheleert hebbende, den selven met groote dertelheyt ende lichtveerdicheyt sullen beginnen te singhen, daer zy sitten op hare ghelaghen, sadt ende droncke zijnde, de woorden singende sonder aendacht ofte verstant, waer op zy ghemeenlijck een Hoeren-liedt, ofte eenich ander lichtveerdich deuntken ofte cluytken, dat dan in haeren droncken kop schiet. Derghelijcke brassers onder den Ioden, waren ten tijde Amos: want de selve dichteden ende songhen in haere brasse-maelen uyt enckele dertelheydt ende wulpsheyt, Ende op dat sy souden schijnen gheheel devotich ende vroom te zijn in haeren doen, + sy speelden op Psalteren ende dichteden liedekens als David. Met desen deckmantel, haerlieder dronckenschap meenende te bedecken, die sy dan bedreven met groote wijde drinck-bekers, + den Wijn uyt den schaelen drinckende. Dit is oock de maniere van vele dronckaerts in onsen tijdt, dewelcke vol zijnde van stercken dranck, ende brandende in haere dertelheydt, sullen lichtelick twee ofte drie Psalmen Davids den hals breecken: ende daer nae haer begheven tot een grouwelijck gulpen ende swelghen. Dit is eene spotterye ende groote ontheylinghe van den Naem Godts: want de Lof-sanghen ofte Psalmen zijn een soorte van ghebeden, daeromme moeten wy de selve singhen met een aendachtich ende reyn herte ter eeren Gods. Coloss. 3.16. Singende ende Psalmende den Heere in onser herten. Ephes. 5.19. Oft anders God sal ons straffen, om dat wy zijnen heyligen Naem so lichtveerdichlijck inden mont nemen.

Applicatie, ofte Toeeygheninghe.

AL het voorgaende dat gheseght is, + sal daer toe dienen, dat wy ons sorchvuldichlijck wachten sullen, voor de dronckenschap: willen wy immers gheen ontheylighers bevonden worden vanden grooten Heylighen Naem Godts. Door den Wijn, diemen al te veel in neemt, wort de tonghe los gemaeckt om den Naem des Heeren op veelderley maniere (gelijck aengewesen is) te mishandelen. Behooren wy dan niet toe te sien, dat sulcx van ons Christenen niet bedreven wierde? Iae voorwaer, dat is onser aller ampt over de eere Godts vierich te zijn, ende die te verbreyden daer wy konnen ende moghen, alst den goet-aerdigen kindren toestaet, die de eere haers Vaders van herten beminnen. David de Coninck, hadde die so lieff, dat hy niet en mochte hooren, datse van yemanden gheschent ofte lichtveerdichlijck in den mont ghenomen wiert. + Het was hem als een moort in zynen beenen, doe hy 'thooren moeste. Willen wy laeten blijcken, dat wy door den selven Gheest ghedreven worden, so laet ons 1. alle onse woorden daer henen richten, + dat God door ons mach ghepresen worden. 2. Onse Tonghe doe een oprechte ende stantvastighe belijdenisse, van den H. Naeme Gods, + mits de suyvere leere des Euanghelij belydende. 3. Onse Tonghe neme haer behaeghen, den naem Godts altijdt te loven ende te prijsen, + spreeckende tot malcanderen Psalmen ende Lof-sanghen ende gheestelicke liedekens, singhende ende psalmende den Heere in onser herten. 4. Onse Tonghe spreecke met eerbiedinge van Gods H. Woort, ende dat tot stichtinghe van andere

die 'thooren, + leerende ende vermaenende malkanderen. Dit alles doende, soo en sullen wy, met onse tonghe ende monde ons niet besondighen teghens onsen Godt.

Ia, mochte een dronckaert weder segghen, + wie can zijn tonghe alsoo stueren ende regieren? men compt onder 't gheselschap van ghebreckelijcke menschen, ghelijck wy mede zijn, ons valt daerom licht yets uyt den monde, daer mede wy Gods H. Naeme ydelick, lichtveerdichlijck, ofte te vergheefs ghebruycken. Antwoort. Dit en vercleent uwe sonde niet, veel min ontschuldicht: want ghy zijt ghehouden u tonghe inden toom te houden, + ende die te behoeden voor den boosen. Oock zijt ghy ghehouden u selven te wachten voor het quaede gheselschap, der bespotters ende der Godloose menschen, op dat ghy van hen gheen Godslasterlicke tale en leert spreecken. De Coninck David seydt. Ick en sitte niet by de ydele lieden, ende ick en hebbe gheene ghemeenschap met den valschen. Psalm. 26.4. Iae op een ander plaetse reeckent hy dien Man salich, die niet en sit, daer de bespotters sitten. + Wie nu deser salicheyt begeerich is, die wachte hem voor den quaden luyden. Die besnijde zijne lippen, op dat zy bequaem moghen zijn, om den heerlijcken Naem Gods te heylighen, ende zijne eere te vercondighen by allen. Soodaenighen Mensche wil Godt seeghenen, daer en tegen sal hy niet ontschuldich houden, maer swaerlijck straffen, die zijnen Heylighen Naem lichtveerdichlijck misbruyckt. + Een yeghelyck sal reeckenschap gheven van elck ydel woort, dat hy ghesproocken heeft, seght Christus de Heere, hoe veel meer zal dan God wraecke doen, over alle die ghene, welcke zijnen alderheylichsten Naem grouwelijck lasteren

ende ontheylighen? Die goede God bewaere ons allen voor soodaenighe sonde, ende de sondighe middel door welckmen daer toe ghebracht wort, als is dronckenschap, ende geve ons zijn ghenade dat onse Tonghen met de gloyende koole zijns Gheests aengheraeckt worden, om te moghen spreecken de spraecke Canaans. + Door welck zijn H. Naem ghepresen, onsen naesten gheleert, ende onse Zielen ghetroost konnen worden: Amen.


Vorige Volgende