Nederlandsche gedichten uit de veertiende eeuw van Jan van Boendale, Hein van Aken e.a.

(1869)–F.A. Snellaert– rechtenstatus



[pagina 617]
Die neghende plaghe en̄ dat neghende ghebot. 1935[regelnummer] DIe neghende plaghe was bereyt Tot eenre groter donckerheit: Het wert een donckernesse / Datmen wel ghewesse Dat doncker greep metter hant / 1940[regelnummer] Daer mede wert vervult dat lant. Doe leden die Egipteren Groten jammer en̄ zweren. Die plaghe haer alsoe scicte / Dat menech daer versticte / 1945[regelnummer] Dat hi bleef inder donckerheit doot / Alsoe die plaghe aen hem gheboot. Sus leet dat lant ghemeyne noot. Die donckernesse die dat lant Bedecte / daer bi si u becant 1950[regelnummer] Alle ghieregheren / Die hem van Gode keren En̄ vander ewigher salicheit; Want die duvel / diese leyt / Maecse alre sennen blent / 1955[regelnummer] Haer oghen hi hen soe verbent Datsi met en kinnen Gode / sijts gewes / Die een licht der ewicheit es. Roef / persem en̄ vorsat / En̄ onrecht ghewonnen scat 1960[regelnummer] Meneghen mensche verblendet / Die hem toten duvel wendet. Daer om ons die goede God
[pagina 618]
Gaf dit neghende ghebot. Met sinen monde sprac Onse Here: 1965[regelnummer] ‘Weerde mensche / niene beghere Dijns evenkerstens goet / Daer voor seldi sijn behoet / En̄ begheert sijns conrecht nicht / Of ghi tot mi wilt hebben plicht 1970[regelnummer] Daer boven int ewighe licht.’ Mensche / onthout dese woort / Die ghi van Gode hebt ghehoort; Sijt sijnre leren altoos by / Soe blijfdi vanden duvel vri / 1975[regelnummer] Die u uwen sin verblendet / En̄ oec van Gode wendet / En̄ mijdt dat ongherechte goet Die u van Gode sceyden doet: Dit ghebot hout altoos in u. 1980[regelnummer] Drie leren wil ic u segghen nu. Die eerste verstaet en̄ behout: Ghine selt met gheenre ghewout Niement nemen goet noch have. Vorcoeps / persemens doet u avc / 1985[regelnummer] Soe moechdi die donckerheit Miden / die meneghen mensche verleydtGa naar voetnoot1 Ten sunden en̄ in Gods hat. Gregorius die sprect dat: ‘Wie inden donckeren slupet / 1990[regelnummer] En̄ die ghierecheit na crupet / Die en macht tlicht der gherechticheit Niet sien / di si vorwaer gheseyt
[pagina 619]
Dat hi nemmer en comt voor Gode.’ Paulus sprect / die Gods bode: 1995[regelnummer] ‘Wi sellen die werke der donckerheit Van ons werpen / en̄ dat cleyt Des lichts sellen wi doen aen / Dat wi met eren moghen gaen Ten lesten daghe / daer wi selen gheven 2000[regelnummer] Antwerde / hoe wi onse leven Hebben hier volendet.’ Wee hen die hier verblendet En̄ met perseme hebben omme ghegaen! Wee hen als si voor Gode staen! 2005[regelnummer] Wee hen die stichten roef en̄ brant! Hoe wertstu van Gode ghescant / Alsmen met toorne over di recht. Nu hoort wat Ysayas sprecht: ‘Wee diGa naar voetnoot1 / arme mensche / wee! 2010[regelnummer] Wee ghesciet di emmermee / Du die met roven di gheneers / Of inden wille voort veers; Du werts daer vander zielen dijn Beroeft / die eweliken moet sijn 2015[regelnummer] Inder dieper hellen gloet / Daer si eweliken bernen moet / Daer haer wert wee so lanc so bat. Die goede Iob die seyt dat: ‘Vervult wert na haer begheren 2020[regelnummer] Die helle met ghierighe en̄ met persemeren En̄ met roveren / die met haren daet Vertoernen Gode / die hen haet
[pagina 620]
In haren vijs sinnen ghegeven Ghenade veel en̄ oec dat leven.’ 2025[regelnummer] Daer jeghen bedrueven si Hem den moet Alsi den armen nemen haer goet / En̄ met crachten vresen Wedewen en̄ wesen: Die si bescudden souden 2030[regelnummer] En̄ te rechte houden / Die nemen si thaer daer men toesiet. Salomon ons daer af bediet: ‘Die tranen die si wtghieten / Die hen over die wanghen vlieten / 2035[regelnummer] Den wedewen en̄ weesen die men den moet Bezwaert soe / wee hem wie dat doet! Want God hoort haer claghe En̄ wreket ten jonxten daghe / Daer hem nyement en steet by.’ 2040[regelnummer] Daer om / rovere / segghic di / Dat dine ziele des duvels ist. Gheeft weder in corten vrist / Oftu bescouwen willest Crist. Mensche / en nem in dinen moet 2045[regelnummer] NieGa naar voetnoot1 gheen valsch ghewonnen goet / Alsoe woeker en̄ voorsat; Die veel lastelike scat Trect meneghe ziel verloren / En̄ wert ter hellen vercoren / 2050[regelnummer] Daer si emmermeer in blijft En̄ ewelijc jammer drijft. Moyses in sijnre leren seyt:
[pagina 621]
‘Die scat es goet / inder waerheyt / Diemen met rechte ghecreghen haet.’ 2055[regelnummer] Die wise man ghesproken haet: ‘Van goeden scat een goet man Alle salicheit ghecrighen can / En̄ wie dat heeft onreyne have / Daer comt selden goet ave / 2060[regelnummer] En̄ doet selden goeden fijn.’ Het sprect Sinte Augustijn: ‘Alse die woekenere leeght / En̄ hem die doot aneseecht / Soe wert al tsine / vorwaer wet dat / 2065[regelnummer] In drien ghedeilt optie stat: Den scat die vorste aen hem tuct / Den lichaem die aerde te hare tsuct / De worme hen dair ane gheneren / Die dat vleesch al verteren; 2070[regelnummer] Die duvel hem oec onderwindt Der armer zielen / die hi bint Inder dieper hellen gront / Daer wert haer die woeker cont; Dien scat dien oec die here aenveert / 2075[regelnummer] Hemelrike hire omme ontbeert.’ Sinte Daniel die maect ons vroet: ‘Wel sijure zielen / die sijn goet Niet sundeliken persemen en doet!’ Mensche / nu merct dat derde goet / 2080[regelnummer] Dat di ter hellen varen doet / En̄ in die ewighe pine / Daer inne staet te sine: Dat es dese grote ghiericheit
[pagina 622]
Die / leyder! zielen veel verleydt. 2085[regelnummer] Wee hen die daer na staen / En̄ ghierichliken gaen Nae ongherechten ghewinne / En̄ daer op haer sinne Keren ende setten / 2090[regelnummer] En haerre zielen letten. Die ghiericheit maect meneghen dies / Daer omme sijn si den duvel lief; Want gheenreleye mesdaet Die helle ghevult en haet / 2095[regelnummer] Dan die arghe ghiericheyt / Daer meest die werelt met ommegeit. Ten goede vindt si meneghen vont / Haer es soe wijt haer ghierighe slont / Datse nyement vervullen en mach; 2100[regelnummer] Si quelt nacht en̄ dach / En̄ beyde spade en̄ vroe / Sus en ghewent si nemmer roe. In steeder qualen leeft si sus. Het sprect Sinte Ieronimus: 2105[regelnummer] ‘Die ghiericheyt wel cleyne pleecht Der maten / onmate an haer leeght; Want sijt gheerne al verslint Al datsi yegherinc bi haer vindt. Nochtan en es nyeghering na vol haer darm / 2110[regelnummer] Si blijft altoos even arm.’ Daer omme haer Sente Ian Der hellen wel gheliken can. Hi sprect: ‘De helle en wert nemmeer vol / Wat mense vult si blijft doch hol.’
[pagina 623]
2115[regelnummer] Den ghierighen ghelike ic daer by / Want si nemmermeer vol en si. Daer omme Sente Pauwels seyt: ‘Niet quader en es dan ghierecheit; Want een yghelike ghiereghere / 2120[regelnummer] Die met valscher ghierigher ghere Nae goede steet / des sijt gewes Dat hi sduvels eyghen es / En̄ heeft verloren sekerlike Sijn deel van Godes hemelrike / 2125[regelnummer] Want hem God dreecht groten hat.’ Sente Ian hi sprect noch bat: ‘Huedt u voor alle ghiericheyt / Dier groten hat mijn herte dreyt.’ Niement en sal in dit leven 2130[regelnummer] Te veel der ghiericheyden pleghen. Salomon / die wise / seghet: ‘Die ghiereghe mensche die es ontweghet / Die den scat tot hem tyet / En̄ door Gode en gheeft niet.’ 2135[regelnummer] Mensche / en hebt in dinen moet Te begheren gheen onrecht goet / Dat di van Gode sceyden doet.	voetnoot1 Hs. verbleydt. voetnoot1 Hs. die. voetnoot1 Hs. Niet.

Vorige Volgende

Die neghende plaghe en̄ dat neghende ghebot.