Nederlandsche gedichten uit de veertiende eeuw van Jan van Boendale, Hein van Aken e.a.
(1869)–F.A. Snellaert–
AuteursrechtvrijDie derde plaghe en̄ dat derde ghebot.NU hoort hoe die derde plaghe si /
Die daer was dien lande by /
Want si was hem alte zwaer.
Gheen vroude en hadden si vorwaer;
470[regelnummer]
Want inden lande quamen mucken
Alsoe vele / dat hem ghebucken
Niemen voor hem en conde /
Noch te sinen monde
En mochte ghebieden ene hant:
475[regelnummer]
Daer mede wert vervult dat lant /
Daer af denGa naar voetnoot2 meneghe dat leven zwant.
Die mugghe / die daer al omme waren /
En̄ lettel haren arbeit sparen /
Die machmen wel bedieden
480[regelnummer]
Bi den dommen lieden/
Die al die weke werken even stijf /
En̄ en setten niet te raste haer lijf /
En̄ en eren niet den reynen tijt /
Dien ons heeft ghebenedijt
485[regelnummer]
Selve die hoghe gheloefde God /
| |
[pagina 568]
| |
Daer Hi ons mede tderde ghebot
Gaf tot eenre leren.
Hi sprac: ‘Mensche / du salt eren
Met vierne en̄ met goeder daet
490[regelnummer]
Den sondach.’ Mensche / dat verstaet /
So wert dijns wel ten jonxten raet.
Desen ghebode dien sijn bi /
Mensche / goeder leren dri:
Hoe ghi den sondach selt eren /
495[regelnummer]
En̄ uwer zielen veel vrouden meren.
Dat eerste es: laet dat herte dijn
Vrij van quader ghedachten sijn /
En̄ ghedinct aen dinen God /
En̄ eert dien van dies ghebot
500[regelnummer]
Du ziel en̄ lijf ontfanghen haest.
Een goet ghedachte der sunden last
Tallen tiden verdriven doet.
Dijn herte si quaet ofte goet /
God weet alle dinc openbaer.
505[regelnummer]
Nu neemt eens wisen sproken waer:
‘Alre menschen ghedachte
Es Gode te wetene sachte.’
Hi weet haerre alre moet;
En̄ alle die dinghen diemen doet /
510[regelnummer]
Dier en es voor Hem verborghen twint.’
Hoort wat ons Petrus doet bekint:
‘God weet alle ghedachten wel /
Sijnse goet ofte fel.’
Dair om spreect Cristus / sijt gewes:
515[regelnummer]
‘Salich sijn die dier haer herte es
Luter / claer en̄ rene /
| |
[pagina 569]
| |
En̄ keren hen allene
Te Gode en̄ tsijnre moghentheit;
Wie Gode in sijn herte dreyt /
520[regelnummer]
Hem es dat hemelrike bereyt.’
Dat ander poente / mensche / onthout al /
Daermen te rechte mede sal
Den sondach eren en̄ loven /
Soe mijddi des duvels cloven.
525[regelnummer]
Alle sunden suldi vlien /
En̄ u te goeden werken tien.
Dijn leven es hier herde cort /
En̄ heeft hem omme ghestort
In eenre corter stonde.
530[regelnummer]
Nu hoort hier van Gods monde
EneGa naar voetnoot1 sproke die Hi sprac /
En̄ ons teenre leren vertrac.
Hi sprac: ‘Wacht u / want ghi niet
En weet den tijt / wanneer ghesciet
535[regelnummer]
Dat u die doot comstech si.’
Nieman en es van sterven vri
Noch dier bittere noot:
Wij sijn niets sekerre dan derGa naar voetnoot2 doot.
Nyeman dan God / Onse Here /
540[regelnummer]
En weet waer ofte wanneer
Den mensche sijn leven inden moet;
Daer omme soe wendt u / datsGa naar voetnoot3 u goet /
Van sunden en̄ van mesdaden /
En̄ eert Gode om sine ghenaden.
| |
[pagina 570]
| |
545[regelnummer]
Die wise Salomon seyt dit bediet:
‘Mensche / ghine selt versumen niet /
Ghine selt haestelinghe u bekeren;
Op dat ghi wilt u salicheit meren /
So en verstes niet van daghe te daghe.
550[regelnummer]
En̄ hoort wat ic di meer saghe.
Onse Here God haet openbaere
Den sondare / die niet en nemt ware
Dat Hi met ontfarmicheit
In sijn herte rouwe dreyt.
555[regelnummer]
Mensche / hebstu ghesondecht /
Soe sidi dat ghecundecht
Dattu niet en macx der sunden mee;
Bidt / smeect Gode en̄ vlee /
Dat Hi vergheve die sunden dijn.
560[regelnummer]
Het spreect Sinte Augustijn:
‘Die sunde die es alsoe zwaer /
En wert mer niet schiere ledech vorwaer /
En̄ mense niet metter boeten en verdoe /
Si tricter een ander sunde toe.
565[regelnummer]
Daer om vloect der sunden stric
Ghelijc der slanghen aneblic /
Sijts listigher dan der slanghen oert /
Haer list ziel en̄ lijf vermoert /
En̄ trecse daer si sijn verloren.
570[regelnummer]
Wildi met Gode sijn vercoren /
Soe viert den sondach als te voren.
Mensche / aen terde poent legt merc.
Doen God maecte en̄ sciep dit werc /
Beyde die hemel en̄ die aerde /
575[regelnummer]
En̄ liet dair inne weerden
| |
[pagina 571]
| |
Alle dinc na sijnre aert /
Sijn godlijc werc volmaect waert
In .DI. daghen / en̄ daer na Hi nam
Een ruste / alsoet Hem bequam /
580[regelnummer]
En̄ aenden sevenden daghe gheheer
En arbeyde Onse Here niet meer;
Die waert van sinen monde openbaer
Ghebenedijt. Nu nem waer /
Mensche / hoe ghi eert dien tijt /
585[regelnummer]
Dien God heeft ghebenedijt.
Ghi en selt teGa naar voetnoot1 dien male
Ghenen arbeyt no quale
Aen dien dach niet liden /
Op dat ghi wilt miden
590[regelnummer]
Des almachtichs Gods hat.
Salomon die spreect dat
Een snede broets beter sy /
Dair vroude en̄ ghenuechte es bi /
Dan een huus vol rijcheiden
595[regelnummer]
Met jammer en̄ met sericheiden.
Dies sondaechs saltu daer aen sijn
Dattu der armer zielen dijn
Arbeyts voor met goeder raet.
Tote dien God ghesproken haet:
600[regelnummer]
‘Coomt alle die kinder mijn
Die daer houden tghebot mijn /
Ic wille di verquicken.’
Mensche / du saelt di scicken /
Dattu den sondach selt eren /
605[regelnummer]
En̄ di te Gode keren.
| |
[pagina 572]
| |
Alsoe Sinte Thomas ghiet:
‘Die mensche en es van Gode niet /
Die sinen sondach niet en bewaert /
En̄ dair aen niet sinen arbeit en spaert.
610[regelnummer]
Wee sijnre leste henebaert!’
|