Nederlandsche gedichten uit de veertiende eeuw van Jan van Boendale, Hein van Aken e.a.
(1869)–F.A. Snellaert– Auteursrechtvrij
[pagina 396]
| |
Hoe die coninc van Vrancrijc verloes eenen strijt iegen den coninc van Ynglant, en̄ van .III. goeden poenten. C. XIV.DOen ic dit boer hadde bracht
1135[regelnummer]
Tote hier / metter Gods cracht /
Ghelijc dat ghi nu moghet horen /
Quam mi een mare te voren
Die te horne es jammerlike /
Dat Philips / coninc in Vrancrike /
1140[regelnummer]
Soude hebben ghestreden
Met groter moghentheden
Ieghen den Edewaerde van Inghelant.
Doen so dachtic al te hant
Dat dese wrake / doen ict hoerde /
1145[regelnummer]
Wel tote desen boeke behoerde;
Want sint dat die van Rome /
Alsic merke en̄ gome /
Ieghen die Affrike streden
(Des es vele meer tijts leden
1150[regelnummer]
Dan .M. jaer) / so en ghevel
So groet manslacht / wet wel /
En̄ daer so vele heren groet
Opten velde om bleven doet
Onder coninghe en̄ hertoghen /
1155[regelnummer]
Graven en̄ bisscopen vermoghen /
Baenroetsen en̄ ridderen mede /
En̄ knapen / die daer ter stede
In Philips side bleven doe
Tote .XL.m. toe /
| |
[pagina 397]
| |
1160[regelnummer]
Daer Edewaert met ghewelt
Op dien tijt behielt dat velt;
Daer hadde hi cume nochtan
Enen jeghen .v. manne.
Dit ghesciede / gheloves mi /
1165[regelnummer]
Niet verre van Annous in BrijGa naar voetnoot1.
Lieve kindre / nu wilt merken /
Hoe God / Onse Here / can werken /
En̄ hoe van allen dinghen
Sijn vonnesse can toe bringhen /
1170[regelnummer]
Hoe dat comt van over dmere
Een coninc met enen cleynen here
In die crone van Vrancrike /
Dat die macht es van Kerstenrike /
En̄ wint hem af borghe en̄ lant /
1175[regelnummer]
En̄ street met hem metter hant /
En̄ wint hem af dat velt /
Alsic u vore hebbe ghetelt.
Ay / ghi princen van ertrike /
Alse ghi sit hoeghelike
1180[regelnummer]
In uwen stoele met groter welde /
Als riddre of knape voer u helde
Nighen en̄ sijn onderdaen /
En̄ alle tuwen dienste staen /
So en verheft u min no mere /
1185[regelnummer]
Maer peynst dan dat een here
Boven u es / die u mach
U leven nemen op enen dach /
En̄ ghedenct oec met herten sijn /
| |
[pagina 398]
| |
Dat die liede u niet en sijn /
1190[regelnummer]
Maer Gods liede Ons Heren /
Die Hem daer toe woude keren /
Dat Hi om haer salicheyt groet
Mensche wort en̄ starf de doet.
Castijt u / heren / castijt
1195[regelnummer]
Bi andren heren / het es tijt /
Eer God / Onse Here / met allen
Laet sine wrake op u vallen.
Want als ghijt minst moedt / so mach
Op u comen die sware slach /
1200[regelnummer]
Ia / onversien ende onverhoedt /
Als ghijt alderminst moedt /
Also ghi daghelijx moghet sien
Aen andren heren ghescien
Al omtrent u / hier en̄ daer /
1205[regelnummer]
Met jammerliken slaghen zwaer.
Die selve God dien sloech
Mach u slaen / eest sijn ghevoech.
Het es gheseghet te menegher tijt:
Die hem bi enen anderen castijt /
1210[regelnummer]
Wert ghecastijt sachte.
Elc hem hier jeghen wachte.
Drie poente sijn / alsicse sach /
Daer met dat elc mensche mach
Behouden die gheminthede
1215[regelnummer]
Sijns Sceppers en̄ der menschen mede /
Die harde licht te doen sijn /
Also icse las int Latijn.
Dierste es inden beghinne
Dat hi die Heylighe Kerke minne /
| |
[pagina 399]
| |
1220[regelnummer]
En̄ hare recht tallen stonden
Houde / hi esser met ghebonden.
En es gheen here so hoghe /
Keyser / grave no hertoghe /
Hine sal papen altoes eren;
1225[regelnummer]
Want si sijn vicarijse Ons Heren
Gheset hier in Cristus stede /
En̄ den ghenen maken mede
Die alle dinc ghemaect heeft /
En̄ sonder beghin en̄ inde leeft.
1230[regelnummer]
Oec mach hi sonden vergheven /
Ia / daer toe dat verheven
Inghel no archangel en es /
Noch Cristus moeder / sijt gewes.
Dander poent es dat hi sal
1235[regelnummer]
Die privilegien houden al /
En̄ die waerheyt van elker stede /
En̄ sijns lants recht daer toe mede;
Want nerghen met en mach een here
Sijn liede verwerken mere
1240[regelnummer]
Dan dat hi sijn sartren breect /
Also ons een broet man spreect.
Oec so breect hi trouwe daer /
Dat es voer Gode harde zwaer;
Want elc here sal van rechter scouden
1245[regelnummer]
Sijns lants recht wel houden;
Want woudse een ander breken /
Hi soudse oec moeten wreken.
Dat derde poent es dat een here
En sal nemen nemmer mere
1250[regelnummer]
Van sinen forfeyten / dan
| |
[pagina 400]
| |
Hem dat vonnes ghegheven can.
Nemt hi meer / des gheloeft /
Dan es hi niet beter dan gheroeft.
Maer elc here / vroech ende spade /
1255[regelnummer]
Sal daer af doen ghenade /
Also hi woude dat hem God dade
Als hi jeghen Hem yet mesdade;
Want sulke ghenade als men hier doet
Doet God ghinder / des sijt vroet /
1260[regelnummer]
Daer af dat ic die waerheyt
Hier vore wel hebbe gheseyt.
Of een lantshere des heeft verdient
Dat God niet en es sijn vrient /
En̄ hem enen viant dan verwect
1265[regelnummer]
Daer Hi sijn gramscap mede wreect /
Die welke met rove en̄ met brande
Comt in des heren lande /
Eest dan recht / dat maect mi vroet /
Dat tfolc dat ontghelden moet /
1270[regelnummer]
Die onwet en̄ quaethede /
Die haer here / haer prince dede?
Hier antwerdic nu also /
Dat wel recht es / nu hoert hoe:
Dat die liede ghedoghen
1275[regelnummer]
En̄ aensien met haren oghen
Dat haer here doet onwet /
En̄ lants recht breect met /
En̄ dat niet in tijts en weren /
Maer hem alles laten gheberen /
1280[regelnummer]
So moeten sijt ontghelden mede
Die quaetheyt die haer here dede.
| |
[pagina 401]
| |
Ghelijc oft een here talder tijt
Sijn liede corrigeert en̄ castijt /
Also selen si / vroech en̄ spade /
1285[regelnummer]
Alse haer here doet onghenade /
Die liede den here wederstaen
Als hi eneghe dinc wilt aengaen /
Die hem of sinen lande
Doen scade ofte scande.
1290[regelnummer]
Die een vrije stat berechten /
En̄ die hem dan laten ontrechten
Die privilegien en̄ vrijheden
Die toe horen ere steden /
Om yemans danc oft gheniet /
1295[regelnummer]
En̄ haer lijf daer vore en setten niet /
Sijn verloren / des sijt vroet /
Ere / lijf ende daer toe goet /
Om die ontrouwe / wet dat /
Die si daer doen hare stat.
1300[regelnummer]
Dus so scriven ons / te waren /
Doude vroede die wilen waren;
Want ghemeyn orber / sonder letten /
Salmen voer allen orber setten /
Alse Arestotiles en̄ Plato /
1305[regelnummer]
En̄ TulliusGa naar voetnoot1 oec also /
En̄ ander meesters / wilt roeken /
Wel scriven in haren boeken.
Dese materie legghic neder /
Daer ic toe sal comen weder /
1310[regelnummer]
Wilt God / die alle dinc bekint /
Alsic den derden boec hebbe gheint /
| |
[pagina 402]
| |
Die u leren sal hoe dat ghi
Van allen wraken sult sijn vri.
En wilt wanhopen twint /
1315[regelnummer]
Wat wraken u God toe sint;
Want ghi seker sult sijn van desen
Dat hemelrijc u sal wesen.
|