Nederlandsche gedichten uit de veertiende eeuw van Jan van Boendale, Hein van Aken e.a.

[p. 199]

Vander kerstene wet. C. XXI

Nu beghint die kerstene wet vercoren /
Daer Ihesus Cristus om wert gheboren
Van eenre reynre maghet pure /
Daer hi alle die Scrifture
Mede vervullen woude
Die van hem scriven doude /
Die na Cristus / sonder wanc /
Hadden harde groet verlanc;
Want si hadden wel vernomen
Dat uten hemele soude comen
Die verloesser der menschede /
En̄ der hellen droefhede.
Dus quam Cristus waerlike
Alse mensche ghedaen in ertrike /
Om dat hi segghen woude / tware /
En̄ breken openbare
Alle twivelike saken /
En̄ recht ghelove cont maken /
En̄ ons van exemplen leren
Hoe wi te Gode souden keren
Met volmaectheden / dat na dien
Des ghelijc en was nie ghesien;
Niet om dat / dat verstaet /
Om doude ghelove te makene quaet /
Maer om dat hi in allen saken
Die oude wet woude volmaken /
En̄ so vervullen in sinen stonden
Datmen gheen ghebrec daer in en vonde;

[p. 200]

1860

Want die de dinc te rechte besiet /

 

So en was Cristus leven anders niet

 

Dan exemple en̄ leringhe mede

 

Tonser groter salichede;

 

En̄ daer toe nochtan int leste

1865

So leerde hi ons dat beste:

 

Dat was dat doepsel / dat verstaet /

 

Daer men ons mede af dwaet

 

Die abolghe al tenen gader

 

Die verdiende onse yrste vader /

1870

Daer God hemelrike om sloet

 

Tote dat hi verrees vander doet;

 

Want daer hi ane den cruce stont

 

En̄ sine side wert ghewont /

 

Liep¹ daer ute metter spoet

1875

Beyde water ende bloet.

 

Vanden watre es ons bleven

 

Die vonte / vinden wi bescreven /

 

Die ons de erfsonden af dwaen /

 

Also ic u vore dede verstaen.

1880

Dat bloet / dan / es ghene saghe /

 

Maect die priester alle daghe

 

Met sinen woerden opten outare /

 

En̄ sinen lichaem also ware

 

Alse hi was ter selver warf

1885

Doen hi aenden cruce starf /

 

En̄ dien hi ons heeft aldus ghelaten

 

Tonser spisen / tonser baten.

 

Hier na hi die helle brac /

 

Daer hi sine vriende wt trac /

1 Hs. Riep.

[p. 201]

1890

En̄ ontsloet hemelrijc saen /

 

Dat ghesloten hadde ghestaen

 

Vijf dusent iaer en̄ mere /

 

En̄ daer in leydde onse Here

 

Sine vriende alle gader /

1895

En̄ settese ter rechter hant sijns Vader;

 

En̄ sal ten ionxten daghe comen

 

Alle mensche doemen /

 

Na hare werken die si dreven

 

Hier in dit arme leven.

1900

Aldus so nemen inde

 

Alle wette / alsict vinde

 

In die wet die wi hanteren /

 

Daer die andre in termineren.

 

Die ioden en̄ die heydine /

1905

Elc seghet dat de wet sine

 

Goet was en̄ es / en̄ el en ghene;

 

Maer die kerstene houdt ghemene

 

Dat elc van desen was goet

 

In dien tiden dat si stoet

1910

In haer macht en̄ in haer virtuut;

 

Maer de twee sijn nu wt /

 

En̄ algader worden blint /

 

En̄ in onse wet gheint

 

In volmaectheden des gheloven /

1915

Daer sonder men niet daer boven

 

Ter ewigher waerheyt comen en mach /

 

Dat God selve es diet al vermach:

 

Dats onse ghelove / daert al aen staet;

 

Die anders gheloesde / hi dade quaet.

1920

Maer heydene no ioden / sonder waen /

[p. 202]

 

En sijn noch niet so vergaen /

 

Daer en sijn wortelen bleven na.

 

Die heydene / alsic versta /

 

Sijn noch mechtich en̄ houden stede;

1925

Maer der ioden mogenthede

 

Es vergaen so alte male /

 

Sine hebben lant / here noch pale /

 

Sint Cristus quam in ertrike

 

Te hare destruxien swaerlike /

1930

Omdat sine niet en wouden kinnen /

 

Die in hare scrifturen binnen

 

Hem kinnen mochten ende sien /

 

Alsoet emmer mochte ghescien;

 

Nochtan heydene en̄ ioden met

1935

Selen noch comen tonser wet /

 

Alst hem tijt dunct / sijts gewes /

 

Die alles dinghs mechtich es.

 

Wouter / dus sijn openbare

 

Die gheloven comen hare /

1940

En̄ wi sijn nu int leste /

 

Aldus houdict op mijn beste.