Nederlandsche gedichten uit de veertiende eeuw van Jan van Boendale, Hein van Aken e.a.

Dits van onsen Here. C. XVI.

IAn / wi gheloven algader
Ane den hemelschen Vader /
Die ghemaect heeft ghemeynlike
Alle die hemele en̄ ertrike /
En̄ al weder ontmaken mach.
Maer in hoerde noyt ghewach
Dat miere herten ghenoech dede
Vander hogher godhede /
Alse dat .iij. persone ghemene
Wesen moesten emmer ene /
En̄ een moeten wesen drie:
Ic bids u / berechtes mie.

Wouter / wel lieve veynoet /

Dese questie waer alte groet
Den alder besten clerc die
Gheboren wert ter werelt ye;
Nochtan willic u hier af saen
Mine teestye doen verstaen.

God es so hoghe een wesen

Men caent ghescriven no ghelesen /
Noch met herten bevaen /
En̄ die daer meest na slaen

[p. 187]

 

Dats alse ofte een blint man scote

 

Met enen boghe na eenre note /

 

Die so hoghe stonde inder locht

 

Datmense niet gheraken en mocht.

1480

Nochtan grondt daerna menech man /

 

Maer hare ghene en can

 

Den steke gheraken also claer /

 

Deen en gheet al hier / dander al daer /

 

En̄ en houden niet enen pat /

1485

Alse blinde liede die teenre stat

 

Gherne te gader gaen souden

 

En̄ den pat niet en connen ghehouden.

 

En̄ daer om oec so discorderen

 

Vele clerke in hare leren /

1490

En̄ wat dat si spreken daer af

 

Dat en es al maer een caf;

 

Want gheen ertsche creature

 

En mach kennen Gods nature /

 

Noch dat wesen sijnre godheyt:

1495

So wat daer yeman af seyt /

 

Si slaen daerna weder en wey /

 

Alse een blint man na een ey.

 

So waer God oec harde neder /

 

Soude een mensche voert en̄ weder

1500

Sijn edel wesen al gronderen;

 

Want hi es emmer Here der heren /

 

Die sonder beghin en̄ eynde leeft /

 

En̄ al van nieute ghemaect heeft.

 

God en wert nie / des benic bout /

1505

Van menscheliken oghen aenscout /

 

Noch oec inden gheeste mede

[p. 188]

 

Nader vormen sire godlijchede;

 

Want die vorme en̄ die ghedane

 

En wert noyt ghegheven te verstane

1510

Ghenen mensche op ertrike

 

Die nye leefde so heylichlike.

 

Het es waer / Gods eneghe sone

 

Hi quam uten hoghen trone /

 

Ende ontfine menscheyt aen Marien /

1515

Dies wi alle moeten lien:

 

Dien so sachmen gaen en̄ staen

 

Op ertrike alse mensche ghedaen /

 

Maer die vorme sire gotheyt in dien

 

Bleef nochtan al onghesien;

1520

In des outaers sacrament

 

Es hi volmaect en̄ oec bekent /

 

Nochtan en sietmer / cleyn no groet /

 

Ander vormen dan dat broet.

 

Hemel en̄ erde / seyt die Scrifture /

1525

Maecte God in ene ure /

 

En̄ al dat daer toe hoerde

 

Sciep hi al met enen woerde;

 

En̄ dat onthoudt al sine wijshede /

 

Staende aldus in ene stede

1530

En̄ sine hoede / vroech en̄ spade;

 

En̄ wert dat hi sine hoede af dade

 

Also langhe alse een oghe opslaen /

 

Het soude al te nieute gaen

 

Hemel en̄ erde ghemene /

1535

En̄ dit en es hem pine en ghene.

 

Hij sit inden oversten chore /

 

En̄ siet hemel en̄ ertrike dore /

[p. 189]

 

En̄ al dat daer binnen ghesciet

 

Hem en es verborghen niet:

1540

Het es hem algader cont

 

Elc ghepeyns en̄ elker herten gront;

 

Hi es ieghenwerdech over al /

 

In hemel / in helle / op berch / in dal /

 

En̄ dese heeft hi al / sonder waen /

1545

Altemale omme bevaen;

 

So groet es hi / gheloeft mi dat /

 

Nochtan vult hi ghene stat.

 

Hi es dat overste goet /

 

Daer ute vloyt als ene vloet

1550

Alle ghenade en̄ salichede /

 

Daer dese werelt staet mede.

 

Hi verlenet al ende gheeft

 

Daer die mensche mede leeft /

 

En̄ versietene / spade en̄ vroe /

1555

Van dat hem behoert toe /

 

Na dat sire wijsheyt ghenoeght /

 

Daer hi elken mensche in voeght:

 

Vogle / vissche / beesten / tam en̄ welt /

 

Alle dese hi onthelt /

1560

Die goedertierne wise /

 

Daghelijcs met sire spise.

 

Int ertrike en es groet no smal /

 

Hi en hevet ghegheven al;

 

En̄ buten sire hoeden en es niet /

1565

Boem / cruyt / gras no riet.

 

Hi es hoefsch ende goedertieren /

 

En̄ gherecht in allen manieren.

 

In drien personen es hi

[p. 190]

 

Een God ghewarech en̄ vry;

1570

Maer hoe dat dese drie een wesen /

 

Daer na en salmen niet lesen /

 

Noch hem te nauwe onderwenden des /

 

Want elken mensche te hoghe es.

 

Bevelen wijt Goden diet al can /

1575

En̄ elc mensche ghelove dan

 

Simpeleec / dat prisic meest /

 

Aen Vader / aen Sone / aen heylich Gheest /

 

Dat si sijn een ghewarech God.

 

Diet nauwer besuect / hi es sot;

1580

Want met simplen ghelove claer

 

Doen wi Gode ghenoech / dats waer /

 

En̄ diere meest op vereest

 

Esser blent op alre meest;

 

Want en hoert niet toe der menscheyt

1585

Te grondene na die godheyt /

 

Die nieman begripen en moghe

 

Hoe diep / hoe wijt si es en hoe hoghe.

 

Die heeft in sinen lesten stonden

 

Ghewarech berou van sinen sonden /

1590

Hi sal comen ter hogher steden;

 

En̄ die van ertrike verscheden

 

Sonder berou / si moeten ter hellen /

 

Daer si sonder inde quellen.

 

Wouter / nu hebbic u gheseyt

1595

Mijn conde vander godheyt.

 

Hier mede wanic wel volstaen algader

 

Voer Gode / den hemelschen Vader /

 

Die nont beghin en ghewan /

 

Noch oec inde hebben en̄ can /

[p. 191]

1600

Wies name si ghebenedijt

 

Ewelijc in alder tijt. Amen.