Nederlandsche gedichten uit de veertiende eeuw van Jan van Boendale, Hein van Aken e.a.
(1869)–F.A. Snellaert–
AuteursrechtvrijOm welke sake datmen vechten mach. C. LIII.PRudentia antworde dan
3125[regelnummer]
En̄ sprac dus te haren man:
.Viij. saken sijn / sonder waen /
Daer om men strijt mach aengaen.
Dierste es / om tghelove te sterken /
Dander om trecht der heyligher Kerken;
3130[regelnummer]
Terde om gherechtichede /
Tsierde om pays en̄ vrede.
Dat vijsste om vriheyt en̄ om sant
Te behoudene metter hant.
Dat seste om lelike dorpernie
3135[regelnummer]
Te scuwene in allen tide;
Dat sevende es int ghetal
Datmen fortse weder vechten sal.
Dat achtenste / sijts gewes /
Om sake die noetdorftich es.
3140[regelnummer]
Dits gheseghet in generale /
Nu hoert elc in spetiale.
Om tghelove / tallen tiden /
Salmen metten live striden /
Datmen dat staende houde;
3145[regelnummer]
Want nemmermeer en soude
| |
[pagina 113]
| |
Mensche te hemelrike comen /
Worde hem dat ghelove benomen.
Beter ware die doet ontfaen
Dan trecht ghelove af ghegaen.
3150[regelnummer]
Lijf ende goet / sonder letten /
Salmen voer tghelove setten.
Als Iudas Machabeus dede /
Moyses / David en̄ Karle mede /
En̄ menech ander / God weet /
3155[regelnummer]
Die sere om tghelove street /
En̄ die Heylighen sonder ghetal /
Die om tghelove storven al.
Stichten salmen oec ghevecht
Om der heyligher Kerken recht;
3160[regelnummer]
Want si onse heylighe moeder es
En̄ wi hare kindere / sijts gewes.
Het es een quaet kint / dat verstaet /
Dat sijnre moeder niet bi en staet
In node en̄ in verdriet /
3165[regelnummer]
En̄ die bederven liet.
Voer die gherechticheyt also
Salmen oec striden daer toe.
Ihesus Sydrac seghet al bloet:
Ghi soudt vechten toter doet
3170[regelnummer]
Om die gherechtichede
Te settene in haer stede:
God sal met u plechten
En̄ selve u viande aenvechten.
Om pays en̄ om vrede
3175[regelnummer]
Salmen oec vechten mede
En̄ striden metter hant.
| |
[pagina 114]
| |
Tullius doet ons becant:
Ware enech man so beraden /
Dat hi lant / liede of staden
3180[regelnummer]
In discorde maken woude /
Datmen dien met rechte soude
Met stride eer ter doet bringhen
Eer hi volbrochte sine dinghen.
Die mensche sal oec vechten mede
3185[regelnummer]
Om te behoudene sine vrijhede /
En̄ om dienst te weder staen
Die hem niet te rechte en hoert aen /
Daer om salmen striden ter doet.
Tullius seghet ons al bloet /
3190[regelnummer]
Hi seghet: Als noet comt en̄ tijt
Dan salmen hebben strijt
En̄ die doet dan / sonder letten /
Voer onsculdeghen dienste setten /
En̄ voer alle dinghen mede
3195[regelnummer]
Daer in laghe lelijchede.
Seneca horen wi ghewaghen:
Hets beter werden verslaghen
Dan in eyghendom sijn gheset
Ieghen recht en̄ jeghen wet.
3200[regelnummer]
Eneghe quade dinghen bestaen
Die leliker dorperheyt aengaen /
Maer es yeman eyghen knecht
Metter waerheyt ende na recht /
Dies en sal hi rueken twint.
3205[regelnummer]
Paulus doet ons bekint
In sine Epistele / alsict vinde /
Die hi dien Chorienten sinde:
| |
[pagina 115]
| |
Elc late hem ghenoeghen des
Daer hi in gheroepen es;
3210[regelnummer]
Eest dat ghi dienst knecht sijt /
Sijt verduldech talre tijt.
Men sal oec vechten / dat verstact /
Om te werene cracht en̄ overdaet;
Want loye en̄ decretale /
3215[regelnummer]
En̄ alle rechte / wet dat wale /
Roepen ghemeynlijc over al
Datmen cracht met crachten weren sal.
Men sal oec vechten / starc en̄ stijf /
Om te bescuddene dat lijf /
3220[regelnummer]
En̄ striden oec metter hant /
Also die rechten doen becant.
Daer men aldus vint bescreven:
Als die man bescudt sijn leven /
Wat hi doet in dien ghevechte
3225[regelnummer]
Dat scijnt wel ghedaen te rechte.
Naturlijc recht orloeft dat /
Dat hem die mensche telker stat
Bescudden sal vander doet.
Noch seghet recht al bloet /
3230[regelnummer]
Dat hem die mensche bescudden mach
Te voren eer comt die slach:
Hets beter in tijts weder staen /
Dan namaels ter wraken ghegaen;
Maer dat sal met bescede wesen
3235[regelnummer]
Na dat noet es van desen.
Men sal oec met groten ghere
Vechten om die lants were
Metten here / alst es tijt;
| |
[pagina 116]
| |
Ia / als hi ghebiet den strijt /
3240[regelnummer]
Salmen met hem vechten ghereyt
Also ons Tathone seyt.
Ic sceide uut in desen doene
Liede van religioene
Die der wapene niet en horen toe;
3245[regelnummer]
Want tote hem spreect God also:
Gheeft mi op die wrake /
Ic sal lonen die sakeGa naar voetnoot1 /
En̄ eest oec dat u yeman sleet
Aen u wanghe / biedt dander ghereetGa naar voetnoot2.
3250[regelnummer]
Beroeft men u van enen clede
Soe biedt dander daer toe medeGa naar voetnoot3.
Aldus en selen / wats ghesciet /
Gheestelike liede vechten niet /
Maer verdraghen en̄ doghen mede /
3255[regelnummer]
Also Christus / haer hoeft / dede;
Maer dats jammer waerlike
Dat papen so cranckelike
Christus voetstappen na volghen:
Si sijn so saen verbolghen /
3260[regelnummer]
En̄ so wraecghier om cleyne saken /
Eest met banne of met anderen saken;
Want si haer dinc so starc maken /
Daer can qualijc yeman uut gheraken;
Want hoverde / nijt en ghierechede
3265[regelnummer]
Scuylt in hem te menegher stede /
En̄ hebben meest in contrarien ghekeert
Dat leven dat Ihesus Christus leert.
|