Nederlandsche gedichten uit de veertiende eeuw van Jan van Boendale, Hein van Aken e.a.

Van striden te scuwene ende orloghen. C. LI.

ORloghe sal elc man
Altoes scuwen waer hi can;
Want uut orloghe also
Comen meest die stride toe.
Stride die sijn altoes quaet /
En̄ wet datse God haet /
Daer om sprac die coninc Davijd:
Hem allen die begheren strijt /
Die verderft ende doet sterven
Eer dat si u liede bederven.
Mi dunct / na dat ic sie /
Dat een mechtich man die
Gherne vecht ende strijt /
En̄ hem des niet en vermijdt /
Dat hi onnutte es waerlike
Voer Gode en̄ op ertrike;
Want hi maghe en̄ ghebure

[p. 109]

 

Haer leven maect te suere

3030

Met vechtene en̄ met brande /

 

En̄ met vernoye menegherande.

 

Sonder scout te menegher stonde /

 

God spreect selve met sinen monde:

 

Salech sijn die vredelike /

3035

Want haer es hemelrike¹.

 

Dander redene / nu aensiet:

 

Stride die en deren niet

 

Den viande allene /

 

Maer den volke al ghemene /

3040

Dat arm wert ende verbrant /

 

En̄ moeten rumen haer lant.

 

Die derde redene es dese:

 

In vechtene leghet grote vrese /

 

Daer om staet daer ghescreven dat

3045

Wel salech es die stat /

 

Die haer twistelike dinghen

 

In rasten setten met dadinghen.

 

Die vierde redene es van dien

 

Waer om men strijt sal ontsien /

3050

Dats om die misselijcheyt

 

Die ane den strijt gheleyt;

 

Want ane des volx willecheyt /

 

Noch met redeliker wijsheyt /

 

Sone mach nieman kinnen

3055

Wie den strijt sal verwinnen:

 

Daer om sprac aldus

 

Iudas Machabeus:

 

Die victorie niet en leyt

1 Vglk. Matth. 5, 9.

[p. 110]

 

In des volx willecheyt /

3060

Maer uter cracht / dat verstaet /

 

Die uten hemel boven gaet.

 

Hets Gode een cleyn dinc / des sijt vroet /

 

Dat hi luttel volx verwinnen doet

 

Van volke in grote scare.

3065

David verwan / dats clare /

 

Doen hi jonc van jaren was

 

Den groten rese Golyas /

 

Nochtan en hadde hi in die were

 

Weder scilt / staf noch spere /

3070

Dat verwinnen / lude ende stille /

 

Leghet alte male in Gods wille.

 

Die vijfste redene es dese:

 

In striden leghet grote vrese;

 

Die wise / in allen tiden /

3075

Hebben ghescuwet dat striden /

 

En was noyt wijs man

 

Die gherne strijt ghinc an;

 

Want het es sotheyt groet

 

Dat hem in vreesen vander doet

3080

Enech man werpt daer hi af vri

 

Quite en̄ los mocht sijn / woude hi.

 

Die seste redene waer bi

 

Die strijt met recht te scuwene si /

 

Dats daer bi / sijt seker des /

3085

Dat gheen dinc so seker en es

 

Alse die doet / dats seker waer /

 

En̄ niet so onseker alse waer /

 

Hoe ofte op wat uren.

 

Daer bi eest swaer te avonturen

[p. 111]

3090

Te vergaderen in stride;

 

Want die doet / in allen tide /

 

Volghet ons na in allen stede

 

En̄ wi verbeyden haers oec mede;

 

Want si tallen uren waect

3095

En̄ alle daghe een dach vaert naect.

 

Deser redene sijn sonder ghetal

 

Waer bi men strijt scuwen sal.

 

Die ic niet al vertrecken en can /

 

Daer bi radic u / goet man /

3100

Dat ghi alle dese dinghen

 

In goeder soenen laet bringhen /

 

So behoudi u goet also

 

En̄ blijft in rasten daer toe /

 

En̄ behoudt maghe en̄ gheburen /

3105

Die ghi sere soudt avonturen.