Nederlandsche gedichten uit de veertiende eeuw van Jan van Boendale, Hein van Aken e.a.

[p. 105]

Van Noetdorfticheyden. C. XLIX.

BOven al es noetdorfticheyt
Moeder van alder archeyt;
Want si den scamelen can keren
Uut sijnre eersamer eren.
Noet den scamelen daer toe stoect
Dat hi hulpe en̄ raet soect
Ane sinen viant / sijts gewes /
Dat een dat swaerste dinc es
Dat die scamele hebben mach /
Als ons Cassiodorus doet ghewach.
Daer bi so wanneer / dat verstaet /
Dat die mensche hulpe ontfaet
En̄ troest van sinen viant
Gheeft hi hem verwonnen te hant;
Dat es alte swaer nochtan
Den eersamen scamelen man.

Seneca die maect ons vroet /

Dat noet den mensche lieghen doet /
En̄ dat si oec can impetreren
Vanden mensche al haer begheren.

Cassiodorus scrijft oec van dien

Dat wi behoeflijcheyt selen vlien /
Want si dicke met haren rade
Den mensche stoect ten quade.

Salomon seghet: .iiij. dinghen

Sijn die dat volc dwinghen:
Hongher / droefheyt ende strijt /
Dat werde es / des seker sijt /

[p. 106]

 

Dat die liede merken en̄ verstaen

2945

Welc goet of quaet es ghedaen.

 

Salomon scrijft noch van desen:

 

Hets beter sterven dan arm wesen¹ /

 

Maer wet dat hi niet arm en leeft

 

So wie dat sine noetdorft heeft;

2950

Rijcheyt es in haer selven goet /

 

En̄ die gheeft God / des sijt vroet /

 

Den goeden mensche / om dat hise

 

Bekeren sal in goeder wise /

 

Beyde in dogheden en̄ in eren /

2955

En̄ sonderlinghe te love ons Heren.

 

En̄ die quade / dat ghijt wet /

 

Vaert daer ter hellen met;

 

Want sine ghiereghe herte fel

 

En̄ laetse hem niet bekeren wel;

2960

Want hi wilt daer recht met breken /

 

En̄ oude veeden wreken /

 

En̄ wesen boven sine gheburen goet /

 

En̄ die oec werpen onder voet /

 

En̄ wijf en̄ kinder met

2965

Sijn daer alle bi ontset.

 

Een phylosophe maect ons gewes /

 

Dat ghelt een verdoemenes es.

 

Salomon bat in sijn leven:

 

Here / en wilt mi niet gheven

2970

Te vele armoeds noch rijcheden /

 

Maer houdt mi in middelheden².

 

Here Melibeus / na dat ghi

1 Vglk. Eccli. 40, 29.

2 Vglk. Prov. 30, 8.

[p. 107]

 

Nu hebt horen segghen mi

 

Van rijcheden en̄ van armoede /

2975

En̄ van breken van ertschen goede /

 

Sone wilt u dan verheffen niet

 

Op uwe rijcheyt / wats ghesciet;

 

Want quistise in orloghen /

 

Seker ghi sult daer om doghen /

2980

En̄ altoes becommert bliven

 

En̄ ghetelt metten keytiven;

 

Want een man sonder goet

 

Moet altoes bliven onder voet.