De Afscheiding van 1834. Deel 2. De classis Dordrecht c.a.

[p. 222]

Hoofdstuk 15
Strijen

Van der Aa vermeldt - voor het jaar 1847 - dat Strijen een dorp is met 2800 inwoners, van wie er 2780 Hervormd zijn.

Van de Afgescheiden gemeente aldaar weten we nog minder dan van die te Numansdorp.

Zeer waarschijnlijk heeft zij slechts bestaan van ongeveer 1840 tot 1847. In 1840 scheiden zich namelijk enige personen schriftelijk af van de Hervormde kerk en in 1849 wordt door de kerk van Dordrecht ambtelijk werk verricht in Strijen en Strijensas.

Het moet niet uitgesloten worden geacht, dat evenals te Numansdorp, de ambten zijn ingesteld door ds. C. van der Meulen, ds. H.J. Budding of ds. P. Zonne (te Genderen van 1842-1845).

Op 26 januari 1842 wordt te Strijen zelfs een vergadering gehouden van de classis Dordrecht.¹ Na de kort daarop volgende breuk in het kerkverband, sluit Strijen zich aan bij de kerken van de groep-Scholte.

En zo lezen we dan van een ‘ringvergadering’ te Numansdorp op 15 september 1843, waar ook Strijen vertegenwoordigd is en van een classicale vergadering, gehouden te Strijen op 24 september 1845.²

Op genoemde ‘ringvergadering’ van 1843 zijn aanwezig uit Strijen: Jan van Dam, Cornelis Klootwijk en Ks. van Zante.³

Het weinige dat wij verder nog weten aangaande deze gemeente, putten wij uit het archief van de Hervormde gemeente van Strijen. Wij merken hierbij op, dat de notulen over de jaren 1830-1839 ontbreken. In het lidmatenboek 1722-1841 vinden we geen gegevens aangaande de Afscheiding.

Volgens de notulen van 15 mei 1840 scheiden zich schriftelijk af:

Jan van Dam

Lijntje Korres

Jacoba van Nederveen

Johanna Nuittegom

1 Hoofdstuk 6. pag. 104.

2 Hoofdstuk 13, respect. pag. 201-203 en 208.

3 Mogelijk woonde deze Ks. van Zante niet in Strijen; wij vinden hem niet onder degenen, die zich afscheiden van de Hervormde kerk.

[p. 223]

In 1841 (notulen):

Huig de Ruiter

Op 11 februari 1841 (notulen):

Ary den Boer

Jan de(n) Boer Aryszoon

Isak Hoek

Cornelis Klootwijk

Pietertje Steenbergen

Op 2 februari 1842 (notulen):

Hendriksje Broere

Jan de Bruin

J. Romeyn

Op 4 februari 1842 (notulen):

Gerrit van Gevel

Johanna Katerenburg

Neeltje Steenbergen

Jannigje Verschoor

Tenslotte: de notulen van 1 juli 1842 noemen de terugkeer van Hendrik Smits (hierboven niet genoemd) en het lidmatenboek (1841-1911) gewaagt er van dat Jan van Dam ‘van de Afscheiding (is) terug gekomen 8 Jan. 1848.’¹

Nog vermelden we, dat circa 20 april 1868 vanuit Strijensas aan de Koning een request wordt gezonden door zekere H. van Keulen. Deze noemt zich ‘predikant der vrije gereformeerde gemeente te Strijen-Sas.’ Hij en zijn medestanders vragen toestemming tot het houden van een collecte voor kerkbouw. Aangezien de betreffende stukken vernietigd zijn, is het niet mogelijk meer bijzonderheden te achterhalen. Wij vermoeden, dat het hier betreft een Kruisgezind gezelschap.²

1 In de tijd van de Doleantie - 1886 - vinden we in genoemd lidmatenboek verscheidene ‘afscheidingen’.

2 Archief Hervormde eredienst etc. 4 april 1868. Ook in Gorinchem is sprake van een ‘Van Keulen kerkje’ (EERSTE DEEL, pag. 396).