Dagboekfragmenten 1940-1945

[p. 508]

Ingenieursvrouw, 42 jaar - Alblasserdam
22 Januari 1945

- Ik ben net onderbroken door een hevige luchtaanval op ons dorp. De zuurstof- en acetyleenfabrieken waren 't doel. Er werd hevig geschoten door afweergeschut - dat sinds een week weer hier staat - en de vlìegtuigen. 't Was gewoon een duel. Er vielen ook wel bommen (lichte dan) tusschendoor. En telkens kwamen de vliegtuigen weer terug en begon 't opnieuw. We zagen achter de brug en kabelfabriek rookzuilen opstijgen en ook waterzuilen. En nu blijkt, dat die 2 fabrieken ernstig getroffen zijn en dat Joop Manssen erbij gedood is. Is 't niet vreeselijk? Je weet wel: die getrouwd [is] met Riek Rensselaar. Ze hebben 2 zoons van 17 en 14 jaar, beiden gelukkig thuis, want ze woonden in Dordt bij leeraren wegens de middelbare scholen. Nu zijn al die scholen gesloten, daar er te veel leeraren waren onder de 40 jaar en daarom waren ze thuis. Hij is 44 of 45 jaar. Ik vind 't ook zoo erg voor Mevrouw Theodora, zijn moeder van 83 jaar. Die was dol op dezen zoon. En dan ook voor zijn broer Willem Karel, die ook al zijn tol méér dan betaald heeft in dezen oorlog. Wim Hubregts, die toevallig op zijn werf ergens boven in een kraan zat, zag de bommen vallen. Het blijkt achteraf, dat de kabelfabriek ook nogal wat schade kreeg en dan de acetyleenfabriek, waarvan Joop directeur was. Henk en Joop konden 't samen zoo goed vinden, waren beiden commissaris van de gasfabriek. Erg jammer ook voor Henk. De dijk was bovendien getroffen en 't water spoot erlangs. Dus ging Henk om 1 uur naar de waterleiding, om maatregelen te treffen met den directeur, want we zitten hier nu geheel zonder water. De jongens en ik zijn 20 emmers water gaan halen uit de rivier en Henk reed naar de watertoren. Hij was een kwartier weg, of we horen wéér de Engelschen er aan komen. Meteen begon dat gierende geluid, dat ze maken met duiken en 't afweergeschut daverde weer door de lucht. En daar begon het bommen te regenen wéér achter de kabelfabriek. We konden de watertoren niet meer zien van de rookwolken en waterzuilen. En nu waren 't zware bommen. En Henk moest er juist midden in zitten. Ik stond midden op den dijk en de kogels floten langs me heen, maar 't kon me niets schelen. Ik wilde alleen maar weten, of de watertoten et nog zou staan, als alle rook opgetrokken was. Een arbeider bood aan, op informatie uit te gaan op mijn fiets. En wij zijn toen maar water blijven scheppen, want dat

[p. 509]

moest toch in elk geval gebeuren en 't gaf afleiding. Eindelijk - na een uur, dat een eeuwigheid leek te duren - kwam de man terug. ‘Nou Mevrouw, de voorzienigheid heeft je man gespaard, hoor. Maar zijn hoed is hem afgeschoten, hij heeft gaten in zijn jas en zijn fiets is heelegaar stukgeschoten. En hij heeft een stuk muur op zijn schouder gehad, maar verder is hij nog heel. Hij komt er te voet aan. Hij is nog op de waterleiding geweest ook en daar hebben ze hem gewasschen, want hij zat hardstikke onder de bagger.’

Toen ik op de fiets Henk tegemoet. En 't was, zoals de man gezegd had. Henk had er midden in gezeten. Zijn fiets is finaal stuk. Alleen de banden zijn nog heel. Zijn hoed was weg. Zijn jas stuk en vuil. Gelukkig kwam Terpstra er toevallig aan en heeft hem meteen onderzocht. Zijn schouder is alleen gekneusd met roode striemen erop, maar verder mankeert hij niets. Bij 't 2e bombardement is zoowel de zuurstof- als de acyteleen fabriek volkomen vernietigd. Daarom zijn ze dus teruggekomen, omdat 't 1e bombardement niet goed raak was. Er zijn 8 gaten in de dijk en de waterleidingsbuizen zijn ernstig geraakt, zoodat we voorlopig zonder leidingwater zullen zitten. Henk zegt, dat beide fabrieken belangrijk waren voor de oorlogsindustrie der moffen. Dus dit was een ‘goed’ bombardement, al betreuren we 't leven van Joop zeer. Bij 't 2e bombardement werd een vrouw gedood. Verder alleen wat gewonden en enkele moffen dood.

Nu, we hebben onze emoties weer gehad voor vandaag.