Dagboekfragmenten 1940-1945

[p. 291]

Hard tegen hard
Van de April-Meistakingen tot Dolle Dinsdag

[p. 293]

Typiste, 28 jaar - Amsterdam
Vrijdag, 7 Mei 1943

- Ik knap van enthousiasme, beslist ik knap. Dat enthousiasme heeft zich al geuit om Pa blauwe plekken te knijpen wat hij met een stoïcijnse kalmte en zonder een spier te vertrekken verdroeg. Hij kon er zelfs bij lachen. En dat is geen wonder! Nee, Tunis is nog niet gevallen en Bizerta ook niet en er is nog geen invasie, maar toch:

‘Ik zie de kimmen
Reeds ontglimmen
Van een nieuw, een godlijk licht
Langs de randen
Dezer stranden
Straalt zijn glans mij in 't gezicht

Ja, zij zullen
Zich vervullen
Deze tijden van geluk
Deez' ellenden
Gaan volenden
En verpletterd wordt het juk!

Dat speelt door mijn hoofd en terecht, want vanavond kwam het extra bericht vanuit Noord-Afrika, dat meldde, dat de Engelsen al in de buitenwijken van Tunis vechten en de Amerikanen in de buitenwijken van Bizerta. Ik dacht, dat ik er wat van kreeg. Een paar uur geleden zaten ze er volgens de radio nog resp. 20 en 12 km vandaan en nu zitten ze al in de buitenwijken! Het is gewoon niet te geloven. Stel je voor, dat het nu al binnen een paar dagen valt! Beslist, ik krijg er nog iets van! Dat kan zoveel betekenen, de

[p. 294]

invasie, de ineenstorting van de vazalstaten, enfin, misschien sleept mijn enthousiasme me weer te veel mee, maar ik put uit de val van Tunis zo veel hoop! Je kunt nooit weten, of niet opeens de hele zaak ineen stort. De omroeper zei ook heel optimistisch, dat Churchill in de vorige oorlog in 1918 rekende met een einde in 1919 of in 1920 en een paar maanden later was het al zo ver. En dat kan nu ook. Hemel, als het eens waar was. Als we die Duitsers zien vertrekken! Om gewoon iets te krijgen van vreugde! De ellende is nu zo groot, dat we dergelijk goed nieuws wel heel goed kunnen gebruiken, al was het alleen maar om het verzet te stimuleren. Nu nog de val van Noworossiisk, want daar schieten de Russen ook al hard naar toe. Bovendien zijn er Turkse officieren naar Egypte en Gealliëerde officieren naar Ankara, om de Turken te onderrichten in ‘het gebruik van de moderne geallieerde wapens’. Wat een mogelijkheden! Stel je toch eens voor, dat we er gauw af waren! Als er nu eens in Rusland in het Noorden nauwelijks meer werd gevochten en Franzl^* gauw terug kwam en we elkaar gauw zagen! Maar ik ben vast weer te optimistisch en te enthousiast. Ik mag wel een beetje met m'n benen op de aarde blijven. Wie weet, wat er ons nog te wachten staat. De Engelse radio vertelde, dat Mannerheim op het hoofdkwartier van Hitler was ontboden en hij niet wilde. Vandaar dat hij in Zwitserland zit. Toen moest de president komen, die wilde ook niet, tenslotte de premier. Of die is gegaan, weet ik niet. Ik denk het wel. Enfin, het zegt genoeg en van de kwestie tussen Amerika en Finland hoor je niets.

Er wordt verteld, dat er 600 studenten zijn gegaan gisteren van geheel N.-Holland, terwijl er in Amsterdam alleen al 2.400 studenten moeten zijn. Dit staat natuurlijk niet vast, er wordt zoveel verteld. Maar dat horen we nog wel. Mussert beweert al in zijn rede, dat hij de bekendmaking van Gen. Christiansen aangaande de militairen uit de krant vernam. Dit zeker als antwoord op het dreigement van Min.-Pres. Gerbrandy, die de N.S.B. als zijnde op de hoogte van alle maatregelen van de Duitsers, mede-verantwoordelijk stelde voor deze daad. Hij is zeker al bang. Maar hij mag niet luisteren naar de Engelse zender! Dat wij dat nu doen, soit, daar zijn we anti-Duits voor. Maar hij!

Als Tunis is gevallen, geeft Ma een feestmaal. Ze heeft nog heel

* Oostenrijker (anti-Nazi) die de schrijfster in 1937 in Engeland had leren kennen.

[p. 295]

wat lekkers in de kast. Ik ben benieuwd. Met ons geweldig rantsoen vlees moeten we twee maal zo lang doen. Dus een ons vlees in twee weken. Daar zullen we ons ook geen vuile maag aan eten. Geen boter, geen vet, geen vlees, waar moet dat heen? Nu hebben wij nog wat in de kast, mede dank zij de goede zorgen van Franzl, die ons ondanks mijn protesten toch waar hij kon wat heeft gestuurd, maar de talrijken die dat niet hebben, die zullen toch wel de wanhoop nabij raken. Het is maar goed, dat de kimmen enz. De Prinses droeg dat beroemde gedicht ook al voor in haar laatste rede.

Zelfde avond, 11.45 - Tunis en Bizerta volledig in onze handen. Ik zeg van puur enthousiasme onze, maar wij horen er ook bij. Ik heb Pa nu aan z'n haren getrokken, die zielige paar haartjes, die hij nog heeft! 't Is nog niet te geloven. Eergisteren begonnen ze het nieuwe offensief en nu al, nu al, is Tunis in geallieerde handen! Ik ben er kapot van! De Fransman zei het om 11.45 ‘un communiqué d'Afrique annonce l'occupation totale de Tunis et de Bizerta.’ Ik vloog in de lucht. Maar die Hollander herhaalde eerst het bericht van 8.15 en pas aan 't eind gaf hij het grote nieuws. Ik dacht eerst verkeerd te hebben verstaan. Maar nee, het was toch waar!! Ik kan huilen van vreugde en dat Franzl dat nu niet weet. Maar hij zal 't gauw genoeg weten. Ik ben er kapot van! Wat zal Nederland stralen!! Ik ga tegen een iedereen lachen. Wat doet Italië met zijn Afrika-ziekte? Wat gaat er gebeuren? Wat is dat razend vlug gegaan! Wat een kracht zit daarachter. Ongelooflijk! Krijgen we 10 Mei invasie? Oh, oh, ik kan er niet bij. Die droge Engelsen die zeiden doodleuk ‘A special announcement from Africa sais that Tunis and Bizerta have been captured. Details are not available.’ Verder nieuws was er niet. Voor zoiets moet je een Engelsman zijn.