toelichting |
Ik kan over de ruzie waar dit sonnet over gaat, geen nadere bijzonderheden geven. Als de afdeling Klinkdichten van de bundel chronologisch geordend is, zal het in Italië (Rome?) tot stand zijn gekomen. Het staat op p. 40 in Six' bundel. |
|
annotatie |
|
|
titel |
een ontsech: een uitdaging of oorlogsverklaring (vgl. wnt x, 2056, dat deze plaats echter wil verduidelijken met ‘weigering om aan een verzoek gevolg te geven’) |
1 |
Hoe?: Wat hoor ik? |
|
daaght: daagt ... uit |
|
syn penne kan maar vechten: dwz. hij kan alleen met zijn pen vechten |
2 |
met de vlucht: vluchtend |
3 |
Dan: Dan dat |
|
op: met (vgl. ‘een gevecht op het rapier’) |
|
't sondich dootsch rapier: de dodende en dus zondige degen |
5 |
rechten: oordelen, de zaak in het reine brengen |
6 |
Besaatight: Kalm, Bedaard (wnt ii, ii, 2447) |
6-8 |
Uw ... hechten?: deze zin noemt vragenderwijs de beide mogelijke antwoorden op de vraag: Wie heeft van beiden schuld? |
6-7 |
sonder bier, Of wyn te proeven: dwz. zelfs zonder dat u hebt gedronken |
7 |
naa syn eer stiet: naar zijn eer stootte, agressief zijn eer verdedigde |
8 |
syne: nl. des Poeëts (r. 1) |
|
rymlans: ‘dichtspies’ (hierarchter samengetrokken: die [...] naa syn eer stiet) |
|
met: door |
9 |
hy: nl. Uw tongh òf syn rymlans |
|
't gootgat: de afvoer, de goot (wnt v, 425) |
9-10 |
of vervarsch Zoo stinkend nieuwsch: of dat hij (tongh òf rymlans) nieuws dat zo onfris is, opfrist. Waarschijnlijk schuilt in vervarsch ook een woordspel met de (tong die was als een) stier en de rymlans. De stier zou in de openbaarheid kunnen treden met zijn onfrisse ‘voortbrengselen’ (kinderen, vaarzen), de pen zou dat ook kunnen doen met zijn onfrisse ‘verzen’. Een soortgelijk woordspel komt voor in Six' epigram vaarsenmaaker (no. [566]). |
10-11 |
op dat geen jeukerige tanden Sich kootren: opdat geen jeukerige tanden zich zullen kunnen stoken, peuteren (wnt vii, iii, 5824 noemt dit zich koteren zonderling), dwz. opdat mensen die zo graag roddelen en kletsen geen stof tot praten zal worden geboden |
11 |
op 't snappen van de pars: door (eigenlijk: bij) het babbelen van de drukpers. Six vreest dus openbaarmaking van de ruzie in gedrukte vorm. De drukpers zou de kletsers en roddelaars gedrukte stof tot praten kunnen geven. Mogelijk is in snappen ook iets van het geluid van een drukpers in bedrijf weergegeven. |
12 |
Men ... schanden: sententie: ‘Men gebruikt de schanden van zijn naasten om eigen schande te bedekken’ (zoals blijkt uit het gedrag van de roddelaars) |