Gedichten (2 delen)

[p. 725]

[423] Op de reedenstryd, oover de kooninghlyke siekte, te Leiden gehouden, door Geeraard Worst, voor syn geneesheerschap.aant.

De geeluwe, geen klein gebrek,

Om dat se, met een geel verdek,

Van geele gal, het lyf bekleedt,

Als met een huid, van goud, gesmeedt,

Niet ongelyk de goude krooningh,
Heet zoo de siekte van een kooningh.

Of kreegh den naam, uit 's Kooninghs hof,

Waar in de schuifflers vet en grof,

Te gulsigh slokkende alle daagh,

De nimmermeer geleeghde maagh

Staagh ooverlaaden, met banketten,
Die 't lichaam jonghst, met gal, besmetten.

Of is het booghgeel, naa den boogh

Van Iris spansel, geel in 't oogh.

Of naa den geelvink, of't foret,

Van oogen geel, waar mee, in 't net

Om duinehoolen loos gehangen,
Het knyn werd, sonder hond, gevangen.

Zoo werd de buikloop ook gedoopt,

Om dat se, als vuile gooten, loopt,

Zoo werd er pest, in 's artsen school,

Genoemt de heete peeperkool,

Uitslaande korlwys, swart van verven,
Waar van de menschen haastigh sterven.

Zoo werd de gicht in hand, en knien,

De siekte van de ryke lien

Geseit, om dat de ryke beurs

Te veel verslampampt, aan veel keurs

Van geilheit, spyse, en Rhynsche struiken,
Die arme beursen niet gebruiken.

De kooninghs siekte wierd wel eer

Geneesen, van een Hongersch heer,

Of Kooningh, door verborgen kracht:

Gelyk het kooninghlyk geslacht,

In Vrankryk, erflik aan 't regeeren,

[p. 726]

 

Met raaken heilt de gorgelseeren.

 

Zoo leest men, hoe dat Adriaan,

 

Gelyk de Keiser Vespasiaan,

 

Beroofden van gesicht genas.

40

Maar wie nu bygeloovigh was,

 

En siek, tot artsen, niet wou keeren,

 

Zou syn gesondigheit ontbeeren.

 

O sieke, aan 't kooninghlyke seer,

 

Gaat, hoort, te Leiden Geeraards leer,

45

Waar hy, met pit van reede, op stoel,

 

U leert syn prysliker gevoel,

 

Al eer se hem geneesheer wyen,

 

Hy heilt door kracht van kruideryen.

 

Dat Weesop syn geboortestee

50

Nu vry een tree te hooger tree,

 

Als Koërs, met hun voesteres,

 

Verheeven, om Hippokrates.

 

Worst keert gekroont, met Febus blaaren,

 

Die hem, en haare Vecht vermaaren.