De Manja. Familie-tafereel uit het Surinaamsche volksleven

[p. 282]

'T vertrek.

Nauwelijks was de zon boven de kimmen of rondom 'thuis en op de ruime plaats van den overste L. heerschte groote bedrijvigheid.

Zijne vroegere slaven en slavinnen met het huiswerk belast, ofschoon in andere handen overgegaan, hadden aan hunne nieuwe meesters verlof gevraagd en bekomen, om den overste en diens gezin uitgeleide te doen. Behalven deze treft gij nog een groot getal vrijen en slaven aan, die naar lands gebruik zich bij hen aansloten, ten bewijze van hoogachting en erkentelijkheid, of uit nieuwsgierigheid en om er zich later op te kunnen beroemen, dat zij niet ontbraken en ook de eer hebben gehad, tot dit getal te behooren.

De gouvernementsslaven in hun staatsiegewaad kwamen berichten, dat het vaartuig aan den steenen trap lag en naar bevelen vragen.

't Was een gedruisch en eene bedrijvigheid, waarbij 't hooren en zien vaak vergingen. Ook in 't benedenhuis, de vestibule en 't voormalig bureau kondt ge u nauwelijks bewegen.

De muzikanten der jagers, onderofficiers en korporaals,

[p. 283]

voor zoo verre hun dienst het gedoogde, hadden zich daar verzameld, om op plechtige wijze en met muziek hun voormaligen bevelhebber naar het vaartuig te vergezellen, dat ginds op hem en de zijnen wachtte.

Te nauwernood bleef er ruimte voor de officieren over, om zich naar de bovenzaal te begeven.

De menigte groeide gedurig aan, en nog zag men van alle kanten nieuwsgierigen en belanghebbenden aankomen.

Geen vaartuig op de ree, groot of klein, dat geen vlag op had. De koopvaardijvloot vooral wedijverde onderling. Sommige hadden seinvlag, wimpel, nommer, kortom alle vlaggen aangehecht, ter eere van den overste L.

De officieren der landmacht en eenigen der marine hadden zich nog eens rondom den waardigen man geschaard, om hem daarna den laatsten handdruk en afscheidsgroet te brengen.

Innig aangedaan wachtte hij met de zijnen in hun eenvoudig reisgewaad het oogenblik af, dat zij de woning zouden verlaten waaraan zoo vele verschillende herinneringen van wel en wee, voor- en tegenspoed verbonden waren.

Ongemerkt was het genaderd.

En nauwelijks had de klok acht uren geslagen, of het teken van vertrek werd gegeven, terwijl de boot-Negers zich onverwijld naar den steenen trap begaven.

Eenige oogenblikken later had de overste voor altijd de woning verlaten, omringd van zijne officieren, voorafgegaan door het corps muzikanten, dat zich hooren liet. Zoodra de voormalige bevelhebber zich met de zijnen vertoonde, gevolgd door de onderofficieren en korporaals, sloeg men den weg in naar 't groot Kombé, om langs 't Gouvernementsplein den waterkant te naderen.

[p. 284]

Eene ontzettende volksmenigte had zich achter het voormeld personeel aangesloten, terwijl ter hoogte van het fort Zeelandia een niet minder aantal verzameld was, waaronder menig krijgsman, die den voormaligen chef, nog een laatsten groet wilde brengen.

't Afscheid was kort maar aandoenlijk.

Na allen in zijne nabijheid de hand te hebben gedrukt klom men den trap af, stapte onder een drievoudig hoerah der menigte de boot in en.... op 't bevel van den Heddeman van 't vaartuig, stak men af.

Alomme, zoowel die voor 't Gouvernementshuis, als die van het fort Zeelandia en van de verschillende vaartuigen, alomme werden de vlaggen, als afscheidsgroet en hulde, drie malen statig naar beneden gelaten en opgehaald. Waarna de vlag op de tentboot op dezelfde wijze dank betuigde en afscheid nam...

Spoedig was 't vaartuig uit het gezicht.

Er werd weinig gesproken. Ieder hield zich met zijne eigene gedachten bezig.

Op 't Fort Nieuw-Amsterdam werden de overste en de doctor, met militaire eerbewijzen begroet.... Dat waren de laatste van dien aard.

Een kwartier later stapte men over aan boord van 't barkschip, dat hen naar Holland zou overvoeren.

‘Anker op!’ klonk het, terwijl men een flink en keurig ontbijt nam.

Eer nog de klok acht slagen, of 't uur van twaalf had gemeld was men buiten de laatste uiterton en in volle zee.

Een nieuw leven ving voor hen aan.