Logo DBNL
Bacchus (1665)

Bacchus

(1665)–Jacobus Sceperus–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Den Ouden, en huydendaegschen droncke-man. Ontdeckt uyt de heydensche historien; onderricht uyt de Heylige Schriften


Vorige Volgende

Cap. XX. Van der Dronckaeren belacchelijcke Kloekmoedigheyt, en Manhaftigheyt.

MAer gelijck de Dronckene by haer selven waenen datse Wijs zijn en Voorsichtigh, + so beelden

sy oock haer selven in, datse Cloeckmoedigh, en Manhaftigh zijn. Wanneerse groote Glaesen Wijn uytdrincken, meynense Helden en kloecke Mannen te zijn, Esa: 5, v. 22. Yemant van de banck te drincken, maeckt haer soo moedigh, als ofse verslaegen hadden eenen Goliath, of Hector. Een groot Glas, waer op niemandt wil of kan Bescheyt doen, uyt te veeghen met een Dronck, op 't goedt Succes van onse Waepenen; doet haer in Waen van Manhaftigheyt so swellen, als ofse een Leeger verstroyt, den Sweed uyt Funen gheslaeghen, of een Scheeps-Vloote vernielt hadden. Maer merckt doch eens deeser Baesen Cloeckmoedigheyt, wanneer het daer op aen komt.

Dien gheleerden Ursinus, + in sijne Verklaeringen over Esa: 5, vers 22, verhaelt, Dat de Eedelen en Krijghs-luyden in Livonien (genaemt Kruys-draegers, en Broeders van de Duytsche Ordere, zijnde daer gheleyt om het Landt te bewaeren teegens de Invallen van de Scyten, en Moscoviters) waeren so dertel, broodt-droncken, en baldaedigh, datse onder het drincken in haere Drinck-ghelaegen, een Ponjaert staecken by haere Kannen op de Taeffel, dreyghende daer meede te door-steecken den geenen, die niet met een Teugh uytdronck de Kanne welcke hem gebracht wierdt. Wanneer hun ghebootschapt wierdt, dat de Moscoviters in Aentocht waeren, verachteden sy haeren Vyant so smaedelijck, datse in haere Drinck-gelaegen tot malkanderen seyden, Ick brengh u 25 Moscoviters in eenen Dronck. Doch wanneer nu de Moscoviters ghekoomen waeren voor de Muyren van Riga, + ende den Alarm gheblaesen wierdt, zijn dese Helden soo Verbaest geworden, datse bestervende en beevende van haer selven vielen: Sulcx dat haere Vrouwen, en andere Wijven, den selven al Huyle-balckende

doende uyt-gheley tot aen de Poorten, Moedt en Couragie aenspreecken mosten, steeckende Kruyt-Naegelen in der Mannen mondt, ten eynde deselve op den wegh niet en souden beswijcken of beswymen, al eer sy den Vyandt gesien of vernoomen hadden.

Aenschout doch hier eens de Dapperheyt van dese Wijn-Helden. + Sy, die vol en droncken zijnde, 25 Moscoviters droncken in eenen Dronck, en naemen op haer Tanden, Bevuylen by na haer selven van angst, wanneer teeghen den Moscoviter te vechten was. Die den Ponjaert staecken by de Kannen, tsitteren en beeven wanneer het tijdt was den Deegen te trecken teegens Mannen. Die so kloeckmoedige Helden waeren op de Bier-banck, moeten van Wijven gesterckt en gemoedight worden, om teegens den Vyant in het Velt te gaen.

Om der Dronckenen Manhaftigheyt noch te klaerder te doen blijcken en blincken, moet ick hier verhaelen 'tgeene geleesen wort by Brusson: Lib: 3, Cap: I, alwaer hy aldus seydt, Wanneer Scipio Aemilianus Censor was, heeft hy Ruyter te Voet ghemaeckt seecker Jongeling, welcke voor Ruyter diende. De oorsaeck van sulcx was, om dat deesen Jongen Ruyter hadde doen backen een seer groote Taert, welckers Corsten waeren ghelijck Stadts-Vesten, ende den Naem droeg van Carthago. Hy hadde deese Taert aen syne ghenoodighde Gasten ten besten gegeeven, om deselve te bestormen, te breecken, en vernielen. Scipio, gevraeght waerom hy deesen Jongman hadde doen ontruyteren? antwoorde, Om dat hy de stadt Carthago gewonnen en geplondert heeft, eerder als ick. Scipio belachte en verfoeyde deesen lossen lompen Taert-Ruyter, die een kloeck en hart Soldaet op een weeck-ghebacken Taert was, en meer teegens soete Taerten en Gebacken, als teegens gewaepende Ruyteren en Soldaeten Vechten, en anderen aenvoeren dorst.

Wat soude Scipio nu seggen, + indien hy sagh, hoe geblanckette, gepoeyerde, en geparfumeerde Jongelingen, (meer gelijckende na Poppen, als na Mannen; en van welcke men sou twijffelen, of het oock Juffrouwen in Jonghmans kleederen zijn) teegens malkanderen Schermutseren met holle Glaese Sweerden, bevoorens geschoncken vol Wijn, en Ridderlijck gegooten in haer eygen Dermen? Wat soude dien rechtschaepen Krijgsman dencken en seggen, indien hy de Hollantsche Wijn-Ridders sag op malkanderen lossen Glaese en met Wijn-gelaedene Pistolen, hebbende alvoorens deselve op, jae in haer selven afgelost; en na sulcx gedaene, deselve setten op de Borst van haeren Drincke-broer, eeven als of sy den selven doorschieten wouden?

Droncke Tullen, + bloode Sullen; uwe Manhaftigheyt gelt in den Oorloogh niet: Men bestormter geen Taerten: Men Vechter niet met glaese Sweerden: Noch men schieter niet met glaese Pistolen. Dierghelijck den Koninck Arsaces seyde op de Begraeffenis van Antiochus, machmen segghen van veele Huydendaegsche Wijn-Suypers, + Ghy beelt u selven in, dat ghy met groote Glaesen opdrincken kondt Koninckrijcken, Steeden, Veldt Leeghers, en Scheeps-Vlooten: Doch wijse luyden bespotten u, en kloecke Krijghs-Helden belacchen uwe Dwaesheydt. Al u Suypen, en anderen tot Suypen uyt te daeghen; al u Vechten met Romers, en met Glaesen; al u Drincken op de Gesontheyt van den Veldt-Heer, en den voorspoet van desselfs Waepenen; waer door ghy u selven Sot en Raesende maeckt, is immers so dienstigh voor het gemeene Best, als of een Hoere-Vooght sijn Hoere kuste op de Welvaert van het Vaederlant.

Hoe gedienstigh de gewaende Manhaftigheyt der Dronckenen is, om Veldt-slaegen te ghewinnen; Steeden en Landen te beschermen; kan onder

anderen blijcken uyt het gheene de Magdeburgenses verhaelen Cent: 11, Cap: 6, + uyt eenen Malmesburiensis, Naemelijck, Dat de Engelschen, hebbende den gheheelen Nacht met Drincken en Clincken deurgebracht, des daeghs daer aen van de Normannen geslaegen, en overwonnen zijn geworden.

Ende uyt eenen Aventinus verhaelen de op-ghemelte, + Dat den Hungaer Ovo, met een Leeger, verdeelt in Drie Troepen, Duytslant ingetrocken zijnde, het selve gewonnen en Verwoest heeft, terwyle die van Beyeren en Carinthen Offerhanden deeden aen Bacchus, Ceres, ende Comus; dat is, terwijl sy Soopen, Vraeten, en bedreeven allerhande Dertelheyt, en Broot-dronckenheyt.

Sethus Calvisius in sijn Chronijck, + op 't Iaer Christi 1366, verhaelt, Dat Amurathes, hebbende ingenoomen, gesterckt, en tot sijn Hoff gemaeckt de Stadt Adrianopolis, door sulcx een grooten Schrick gebracht heeft over gansch Europa. De Christenen vergaederen wel Vijftigh Duysent sterck, om Amurathes weederom uyt de Stadt te slaen; en geduyrende het Beleg der Stadt, Suypen en Drincken den ganschen Nacht: Sachachines valt op de Christenen uyt, hackt en Saebelt in der Nacht veelen der selver ter neer; en met den Dagh Vlucht het gantsche Leeger, sonder vervolght te worden, verlaetende de Leeger-plaets en alle gereetschap in deselve.

De Troianen, + hebbende uytgestaen een thien-jaerige Beleegering, en haeren Vyant so Ridderlijck afgekeert van de Vesten en Muyren haerer Stadt, nu leggende versoopen in Dronckenschap, en gelijck begraeven in den Wijn, zijn van den Grieck Overrompelt, Verwonnen, Vermoort, en haere Stadt gemaeckt tot een Steen-en Asschen-hoop.

Eeven gelijck het gegaen is met de Engelschen, Hooghduytschen, en Troianen, soude het gaen met

onse Republijck, + indien de Bescherminge desselfs eens aenquam op de Manhafticheyt en Cloeckmoedicheyt van onse Hierlantsche Wijn-Ridders, Drinck-Helden, Scherm-Meesters met glaese Sweerden, Schutters met Wijn-gelaedene Pistolen, Taert-Stormers in Maeltyden en Drinck-ghelaegen. Want der selver ghewaende Manhaftigheyt wordt met den Wijn uytgepist, en uytgebraeckt; bestaet maer in Blaes-kaeckeryen, en in Woorden; is ondienstigh en onnut ten Oorloog, welcke Mannen vereyscht, Soldaten begeert, versien met andere Waepenen en Cloeckmoedigheydt. Door het schencken van groote Romers en Wijn-Glaesen heeft Bacchus overwonnen, + en onder sijn gebiedt ghebracht het Landtschap Lydien, den Bergh en 'tGeweste Tmolus, de Thracen, de Indianen; en dese felle Volckeren, welcke door geen gheweldt van Waepenen konden worden ghetemt, zijn door de kracht van Wijn in't Zant geleyt, Paschalius Lib: de Virtut: & Vit: Cap: 68. Daer te Suypen en te Drincken is, zijn de Drincke-Broers kloecke Mannen, Helden, en Soldaten; maer wanneermen Vechten moet voor het Lant, zijnse Handeloos als Kinderen, en Moedeloos als Wijven. Het Landt is verlooren, daer de bescherminge desselfs op der Dronckenen Manhaftigheyt aenkomt.

Wanneer het Krijghs-volck van den Keyser Spartianus gheslaeghen was van de Saracenen, + en de oorsaeck van de Neederlaegh leyde op het gebreck van Wijn, waer door de Herten ontsteecken worden tot Cloeckmoedig Vechten; so seyde Spartianus, Die ons overwonnen hebben, drincken Waeter. Willende den Keyser daer meede te verstaen geeven, Dat niet de Dronckene, maer de Nuchtere, de beste Soldaten in den Oorloog zijn.


Vorige Volgende